Utku Çakırözer
Utku Çakırözer ucakirozer@cumhuriyet.com.tr Son Yazısı / Tüm Yazıları

'Erdoğan'ın Demokrat Algısı Bitmiş'

19 Mart 2013 Salı

ABDye Giden CHP Heyeti:

\n

\n

Fethullah Gülen cemaatinin ABDde etkin sivil toplum kuruluşlarından Türk Amerikan Birliğinin (TAA) Washingtonda yapılan 3. genel kuruluna CHP iki genel başkan yardımcısı, milletvekilleri ve belediye başkanlarıyla birlikte katıldı. Heyete başkanlık eden Genel Başkan Yardımcısı Gökhan Günaydın ile dönüşünde Washington izlenimlerini ve CHP kulislerinde tartışma yaratan cemaatle buluşma tartışmalarını görüştük. Mesajları şöyle:

\n

Laik-demokratik kimlik aşınıyor

\n

Kongrede AKP pembe tablo çizerek Türkiyeyi ekonomi ve demokrasi alanında atılım yapan ülke gibi gösterme gayreti içindeydi. CHP adına yaptığım konuşmada iktidarın övündüğü ekonomik başarının aslında 90 yıllık Cumhuriyetin büyüme hızıyla aynı olduğunu anlattım. Basın özgürlüğünde Tanzanya, Haiti ve Arnavutlukun gerisinde olduğumuzu aktardım. Enerji alanında dışa bağımlılık sorununa dikkat çekerken, dış politikada da komşularla sıfır sorun politikasının, sıfır komşuya dönüştüğünü anlattım. Türkiyenin laik, demokratik ve sosyal hukuk devleti kimliğinin aşınmakta olduğuna dikkat çektim. Konuşma sonrasında büyük ilgi ile karşılaştık. Türkiyede güçlü bir muhalefet partisi varlığını hissettirdiğimize inanıyorum.

\n

ABD ile uyumlu dış politika

\n

ABDde yönetimin temel ayaklarından biri olan Kongreden çok sayıda senatör ve Temsilciler Meclisi üyesi ile, dışişleri bakanlığından da bir müsteşar yardımcısı ile görüştük. Hem konferans hem de sonrasında Kongre ve düşünce kuruluşlarındaki temaslardan edindiğimiz ana gözlemlerimiz şunlar:

\n

1. ABDde Türkiye konusu önemli bir dış politika başlığı değil. Çin, Rusya, İran ve İsraili konuşuyorlar ama Türkiye gündemlerinde değil.

\n

2. Türkiyenin dış politikasının Amerika ile bire bir uyumlu olduğu tespitini sıkça duyduk. Ancak Suriye konusunda Esad sonrasında köktendinci unsurların egemen olmasından kaygı duydukları için frene basmış durumdalar.

\n

Erdoğan’ı ‘öngörülemez’ buluyorlar

\n

3. Rasyonel Amerikan politikası kendisine hasmane tutum takınmayan tüm liderlerle çalışmaktan yana. AKP ve Başbakan Erdoğana da bugüne kadar hep böyle bakmışlar.

\n

Ancak şimdi Erdoğanın öngörülemeyen ve tutarlılık taşımayan söylemleri ciddi biçimde eleştiriliyor. Bunun son örneği Siyonizmi insanlık suçu gören sözleri. Hem 89 Temsilciler Meclisi üyesi hem de Güvenliği Koruma Konseyi bu sözleri sert biçimde kınayan bildiriler kaleme aldılar.

\n

4. AKPnin AB sürecinde frene basması da çok yakından izleniyor. AKPye yönelik ilk yıllardakiliberal demokratalgısı yerini demokrasi için kontrol edilmesi gereken bir güçalgısına bırakmış.

\n

CHP’den ilgi bekliyorlar

\n

5. Amerikada CHP görüşleri bilinmiyor. Her görüşmemizdeCHP ABD ile daha fazla ilgilenmelibeklentisini duyduk. ABD-Türkiye Dostluk Grubunun Senato ve Temsilciler Meclisindeki her iki eşbaşkanı da ülkemizde tutuklu milletvekilleri olduğunu bizden öğrendiler.

\n

6. ABDde kontrol ve denge üzerine kurulu bir başkanlık sistemi var. AKPnin önerdiği sistemi anlattığımızda bunun Latin Amerika ülkelerinde olduğunu ve demokrasiyi getirmekten uzak olduğunu ifade ediyorlar.

\n

Cemaatten başkanlık ve Köşk mesajları

\n

\n

CHP heyeti ziyaret sırasında sadece Kongreye katılmakla kalmayıp cemaatin Washingtondaki etkin örgütü olan Rumi Forumu ve Rethink Enstitüsünü de ziyaret etmiş. Günaydına bu temaslarda cemaatin görüşlerine ilişkin izlenimlerini sorduğumuzda şu yanıtı verdi:

\n

Onlar gidişimizden memnunlar. Görüşlerinize katılırız, katılmayız ama ana muhalefet partisinin buradaki varlığı ve düşüncelerini açıklaması bir zenginliktirdediler. Yeni anayasa, İmralı süreci, milletvekillerinin tutukluluk halleri, üniversite öğrencilerine baskılar, medyanın kontrol altına alınması ve sivil-asker ilişkileri hakkında görüş alışverişinde bulunduk. Onlar bizim, biz de onların düşüncelerini anlamaya çalıştık. Farklı konularda farklı sinyaller aldık. Mesela başkanlıksistemine çok sıcak bakmıyorlar. Seneye yapılacak cumhurbaşkanlığı seçimi konusunda ise ilk turda bir isim seçilemezse sürecin her türlü sürprize açık olduğu izlenimi edindik.

\n

Gidip kendimizi anlatmayalım mı?

\n

\n

Ziyaretle ilgili basında ve CHP kulislerinde başlayancemaattartışmasına ilişkin de Günaydın şu değerlendirmeleri yaptı:

\n

Heyet TAAnın CHPye daveti üzerine, partimiz tarafından görevlendirilerek gitti. Gezinin sponsorları da Ziraat Bankası, Halkbank ve THY idi. Genel Başkan görevlendirme yaparken kendisine bu konunun parti içinde tartışma malzemesi yapılabileceği görüşümü ilettiğimde Gidip partimizin görüşlerini anlatmak mı daha iyi yoksa hiçbir yere gitmeden oturmak mı?’ diyerek gidilmesinden yana tavır koydu. Bizlerin siyasi ve ideolojik duruşu bellidir. Kendimize ve partimize güvenerek biz bu ziyarete çıktık. Önemli olan bizim görüşlerimizi net ifade etmiş olmamızdır. Bunu da başarıyla yaptık.

\n

‘Her kesime duyarlıyız’

\n

Cemaat ile yakınlaşma diye bir şey yok. Ama CHP toplumun tüm kesimlerinde ne olup bittiğine yönelik bir duyarlılık içinde. Önümüzde bir anayasa süreci, cumhurbaşkanlığı seçimi var.

\n

Tarafların pozisyonunu öngörebilmek ve CHPnin politikasını tüm verileri toplayarak belirlemek siyasetin alfabesidir. Dolayısıyla çağdaş bir sosyal demokrat parti olarak CHP tüm bu süreçlere açık ve duyarlı olacaktır. Avrupada ve Amerikada tüm iş ve siyaset çevrelerinde bulunmak, ağırlığımızı hissettirmek ve görüşlerimizi açıklamak da aslında doğal görevimiz. AKP hakkındaki demokratalgısını Avrupada nasıl tersine çevirmeyi başardıysak ABDde de aynısını yapacağız.

\n

\n



Yazarın Son Yazıları Tüm Yazıları

Büyü Bozuluyor 26 Ocak 2015

Günün Köşe Yazıları