AB Komisyonu’nun Genişlemeden Sorumlu Üyesi Stefan Füle, Türkiye ve diğer aday ülkelerin ilerleme raporlarını âdet olduğu üzere dün sabah Avrupa Parlamentosu’nda açıkladı. Toplantı Türkiye’ye önce adaylık, ardından üyelik müzakerelerinin yolunu açan eski raporların heyecanından çok uzak bir havada gerçekleşti.\n

Ne Türk gazeteciler ne de Türkiye’yle ilgili en ufak adımı dahi yakından takip eden Rum ve Yunanlı meslektaşları ve yabancı diplomatlar vardı salonda. \n

Füle’yi nefesini tutarak dinleyen tek grup, henüz yolun başı sayılan “adaylık” açıklamasını duymak için sabırsızlanan Arnavut gazetecilerdi.\n

Avrupa, kriz ve genişleme yorgunu \n

Türkiye’nin üyelik sürecine ilgisizliğin birkaç temel nedeni var. Birincisi, Avrupa’nın yaşadığı derin ekonomik kriz. Diğeri, Doğu Avrupa ülkelerinin üyeliğe alınmasının verdiği genişleme yorgunluğu. Çözümsüz Kıbrıs sorununda hiç ilerleme olmaması. Ve tabii, AB’nin motoru Almanya’da Merkel hükümetinin Türkiye’ye olumsuz bakışının sürmesi. İçine kapanan Avrupa’nın, ne AKP hükümetinin otoriter eğilimleri ne de tehlikeli coğrafyalara yelken açması umurunda. \n

Karşılıklı ilgisizliğin farkında olan ve kaygı duyan Füle ise ilişkilerin kopmamasının derdine düşmüş. Ağır eleştiriler içeren raporunun “Sonuç ve Tavsiyeler” bölümü ile dünkü konuşmasında üslubunu oldukça yumuşatmıştı.\n

Basın özgürlüğü için konferans \n

Raporu açıklamaya “Dinamik ekonomisi, bulunduğu stratejik coğrafya ve bölgesinde oynadığı rol nedeniyle Türkiye, AB için anahtar konumdadır” sözleriyle başladı. AB Bakanı Egemen Bağış’a yürümeyen müzakerelerin yerini dolduracak “pozitif gündeme” verdiği destek için teşekkür etmeyi ihmal etmedi. \n

İfade özgürlüğü ve özel olarak basın özgürlüğü alanındaki ihlallerden AB’nin kaygılarının arttığını vurgulamakla birlikte, sorunların çözümü için yeni anayasa ve dördüncü yargı paketinden umutlu olduklarını belirtti. \n

Bu arada 2013 yılının ilkyarısında Türkiye ve diğer aday Balkan ülkeleri için büyük bir basın özgürlüğü konferansı planladıklarını da açıkladı.\n

Fransa’dan jest bekleniyor\n

Güney Kıbrıs Rum Kesimi ve Fransa’nın açıkça, diğer bazı ülkelerin ise perde arkasından Türkiye ile müzakereleri bloke eden tavrına eleştirisini de ilk kez resmi olarak kayda geçiren Füle, “Müzakerelere yeniden ivme kazandırmak hem Türkiye hem de AB’nin çıkarınadır. Üye ülkeler arası uzlaşmazlık nedeniyle kesilen müzakere başlıklarında çalışmaların sürmesi önemlidir” dedi. \n

Limanlarımızı açmadığımız için Rumların veto ettiği 8 başlığın dışında eski Fransa Cumhurbaşkanı Nicolas Sarkozy tarafından bloke edilen 5 bölüm de müzakarelere kapalı. Brüksel kulislerinde, ocak ayında başlayacak İrlanda dönem başkanlığı sırasında Fransız vetosu aşılarak bunlardan üç faslın müzakereye açılmasıyla tıkanıklığın “şimdilik” aşılacağı senaryosu konuşuluyor.\n

Eşbaşkan dahi isyan etti \n

İlgisizlik, sunum sonrasında Avrupalı parlamenterlerin raporla ilgili sorularına da yansımıştı. Kimse ne Uludere, ne Deniz Feneri, ne uzun tutukluluk sürelerinden bahsetti. Söz alanlar, genel geçer ifadelerle ya Ankara’ya ya da Lefkoşa’nın Rum tarafına mesaj yollama derdindeydi sadece. Tek istisna, Türkiye-AB Karma Parlamento Komisyonu’nun Eşbaşkanı Yeşiller Grubu Milletvekili Helene Flautre’un toplantıya damga vuran şu sözleriydi: \n

“İki yıldır yeni tek bir müzakere başlığı dahi açmadık Türkiye ile. Yeni ve sivil bir anayasa yazıyorlar. En önemli bölümü temel hak ve özgürlükler ve yargı. Ama biz o konularla ilgili 23 ve 24. fasılları müzakereye başlatmadık bile. ‘Türkiye güvenliğimiz için çok önemli bir cephe ülkesi’ diyoruz. Ama böylesine bir dönemde AB ile Türkiye arasında Dış Politika başlığı müzakere edilemiyor. Buna bir siyasi uzlaşı ile çözüm bulunması lazım!”\n

***\n

Dün Avrupa Parlamentosu’ndaki görüntü çok netti: Sadece Ankara’da değil, Brüksel’de de Türkiye’nin AB üyelik sürecine olan ilgi ve inanç artık yok olma noktasına gelmiş. \n

\n\n