Utku Çakırözer
Utku Çakırözer ucakirozer@cumhuriyet.com.tr Son Yazısı / Tüm Yazıları

ABD'nin AKP'ye Bakışı Nasıl Değişti?

14 Aralık 2011 Çarşamba
\n

\n\n\n

CHP bu yıl ikinci kez ABDye heyet gönderiyor. İlki seçimlerden önce mart ayında gerçekleşti. İkincisi ise bu pazartesi günü Washingtonda başladı, cuma günü New Yorkta sona erecek.

\n

ABD yönetiminin temsilcileri, Senato ve Temsilciler Meclisi üyeleri, düşünce kuruluşları ve Musevi lobisi ile yaklaşık 40 görüşme yapılacak bu beş gün içerisinde.

\n

Genel Başkan Yardımcısı Faruk Loğoğlu başkanlığındaki CHP heyetinde yer alan Umut Oran, mart ayındaki ziyarete de katılan bir isim. Üç aşağı beş yukarı mart ayında gittikleri yerlere gidiyorlar. İki Washington seyahati arasındaki dokuz aylık süre içinde Amerikan başkentinde Türkiye ve bölgeye bakışta ne tür bir değişim olduğuna ilişkin dikkat çekici gözlemler aktardı dünkü görüşmemizde:

\n

Mart ayında geldiğimizde şikâyet dinliyorduk AKP hükümetiyle ilgili. Özellikle de İran ve İsrail konularında izlediği politikalar yüzünden AKPye çok büyük tepki vardı burada. Şimdi o hava yerini, yüzeysel de olsa pozitif bir AKP algısına bırakmış. Otoriter yönelişin farkındalar ama ön plana çıkarmıyorlar.

\n

Füze kalkanı değiştirdi

\n

Oranın Amerikalı yetkililerden edindiği izlenime göre bu radikal değişimde hükümetin iki temel dış politika kararı etkili olmuş:

\n

1. İranı takip edecek radarın Malatyaya kurulması için ABD ile ikili anlaşma imzalanması.

\n

2. Suriye ile ilişkilerin kesilerek ABDnin de beklentisi doğrultusunda Esad gitsin politikasının benimsenmesi.

\n

ABDde asıl gündemin 2012 başkanlık seçimleri olduğunu ve Türkiyenin kararlarının ABD iç politikasına etkisi olduğunu belirten Oran, AKPnin İran ve Suriye politikalarında kısa süre içinde yaşanan bu değişim, Washingtonda Başkan Obamanın artı hanesine yazılmış durumda sözleriyle ABD yönetiminin AKPye sempatisinin gerçek nedenine ışık tutuyor.

\n

Musevi lobisi de memnun

\n

AKPnin bu kararları ABDdeki sürpriz bir grubu da yakından etkilemiş: Musevi lobisini.

\n

Musevi lobisi ile yapılan görüşmeye ilişkin heyetin izlenimlerini Oran, Geçen sefer AKPye gösterilen tepki bu sefer yok. Sanıldığı gibi Türk-İsrail ilişkilerini değil, Suriyeye ne olacağını konuştuk şeklinde aktardı.

\n

Türk-İsrail ilişkilerindeki krizin Washingtona yansımasına ilişkin tespiti de çarpıcı:

\n

Bu mesele dondurulmuş gözüküyor. Başbakan Erdoğanın füze kalkanına evet demesi, Amerikalılar açısından İsrail konusundaki söylemini nötralize etmiş gözüküyor.

\n

CHP heyetinin neredeyse her görüşmede altını çizdiği mesajlar ise şunlar olmuş:

\n

PKK ile mücadelemizde daha fazla somut adım istiyoruz. Vereceğiniz samimi destek Türk halkının Amerikaya bakışını değiştirebilir.

\n

Esadın otoriter yönetimine CHP de karşı. Suriyede demokratik yönetim olmasını biz de arzu ederiz. Ama bunun yöntemi iç işlerine karışarak olmaz. Diyalog kapısı kapatılmamalı, BM gibi uluslararası kuruluşların yol gösterici olması gerekir.

\n

Ortadoğuda radikal İslama kayışı laiklik önleyebilir.

\n

ABD başkentinde CHP heyetine verilen mesajları, AKPnin dış politikasında yaşanan dönüşümü ve bunun Türk-Amerikan ilişkilerine ve dünyadaki AKP algısına etkisini anlamak için yakından takip etmekte yarar var.

\n\n\n

BAYKAL’IN İZMİR MESAJLARI

\n\n\n

Eski CHP Genel Başkanı Deniz Baykal hafta sonu dikkat çekici bir İzmir ziyareti gerçekleştirdi. Yakın çevresinin partiyi toparlama ve bütünlüğü pekiştirme ziyareti olarak adlandırdığı iki günlük gezinin tamamını şeffaf ve basın önünde gerçekleştiren Baykal, partililere üç önemli mesaj vermiş:

\n

1. CHPde her şeyden önce birlik ve bütünlük gelir. Partililerin birbiriyle uğraşmaması gerekir.

\n

2. Partinin rotasıyla oynanmaması gerekir.

\n

3. CHPnin başarılı olması arzum doğrultusunda hiçbir kişisel beklentim olmaksızın her katkıyı vermeye çalışıyorum ve çalışacağım.

\n

Baykalın mesajlarında Genel Başkan Kemal Kılıçdaroğlu ile farklılık arz eden önemli bir nüans da dikkatlerden kaçmamış. Bir süredir eleştirilerini HSYK üyeleri ve yargı mensuplarına çeviren Kılıçdaroğlunun aksine Baykal, İzmirde Bizim muhatabımız hâkim ve savcı olamaz. Muhatabımız bu bağımlı yargının sorumlusu iktidardır, Başbakan’dır mesajını birkaç kez tekrarlamış.

\n\n


Yazarın Son Yazıları Tüm Yazıları

Büyü Bozuluyor 26 Ocak 2015

Günün Köşe Yazıları