YouTube “Cumhuriyet’ten Tanıklıklar” söyleşilerimizin yeni konuğu, başlangıç eğitimimiz bile gazetecilik enstitüsü, aynı okul, aynı gazetecilik fikir kulübü üyeliği, aynı yaşlar, aynı yıllardan, sevgili arkadaşım Alaettin Bahçekapılı. 4 kitaba sığdırılmış yaşamöyküsüne seçtiği başlığın ilk izlenimin aksine, “umutların yitirilmeyeceği” kararlılığı, inadını paylaşmayı amaçladığının altını çizmeliyim. 

Trabzon, Maçka’dan 15 çocuklu bir aileden gelmenin acısını, çocukluk yaşlarından seçtiği inatçılığı, çalışkanlığı, sevdiği işler, değerler için, vazgeçmemeyi kimlik özelliğine dönüştürmesine borçlu. Burslu öğrenci olabilmenin açtığı yollardan yürürken çocukluk yaşlarından geliştirdiği edebiyat tutkusunun da katkısıyla Bahçekapılı TRT kadrolarının içinde. Ben de Cumhuriyet gazetesinin çatılarının altında, o günlerden bugünlere, ülkemiz tarihinin en dinamik üç kuşağının koşullarını, galiba hep ortak değerler, kaygılar içinde paylaşıp durduk. 

Yollarımızın çakışabildiği, ülkemizin en çatışmalı yıllarının paylaşıldığı gençlik, işçi, siyasal, toplumsal olayları, elbette en ağırlarından yargılamaları da içinde, Bahçekapılı, halkımıza daha kolay ulaşılabilen radyo, televizyon yayınlarında ürettikleri ile topluma çok daha hızlı etkili ulaşabiliyordu. Benim şansım da yazılı, görsel kalıcı kimliği ile bağımsız çizgisinden ödün vermeyen, Cumhuriyet gazetesinin, haklar savaşımına sayfalarını açmadaki sınırsız özeni oluyordu. Geçmişten günümüze tanıklıklarımızı paylaşırken, bir kez daha yollarından, peşlerinden yürümeyi seçtiğimiz, örnek aldığımız ne kadar çok ortak Aydınlanmacımızın olduğunun da onurunu yaşamış olduk. 

Bahçekapılı, bizim kuşakların önlerini açan bilim insanı, sanatçılarımızdan, Aydınlanmacılığın önünü açanlardan öylesine ustalıklı örnekler verdi ki... 

***

Bahçekapılı, TRT ağırlıklı gazetecilik yıllarındaki kimi zaman özgür, kimi zaman sürgünde, kimi zamanı yaşamı bile tehdit altında işini bırakmadan inadına ürettikleriyle sayısız ödül sahibi olmuş, kültür, sanatı araç yaptığı yayınlarıyla kitlelere ulaşabilmenin ötesinde, çok yönlü toplumsal örgütlenmeler içinde de görev alarak katkı sunmayı sürdürmüş. Ülkenin Aydınlanmacılarını yakından tanımakla alınması, vazgeçilmemesi gereken tek sorumluluğun, son nefesine kadar haklar savaşımı içinde olmak sonucunun altını kalın kalın çiziyor. 

İlhan Selçuk, Erdal Atabek, Genco Erkal... Karadeniz için Karadeniz Kültür Derneği başkanı olarak verdiği çevre savaşının sayısız örneği eylemler... Nâzım için öncülük yaptığı “Nâzım Sen Gittin Gideli”... “Ruhi Su Sen Gittin Gideli”... “Bir vefadır unutmamak, unutturmamak”... Prof. Korkut Boratav da içlerinde, Aydınlanmacı, öncü değerlerimizi el almış etkinlikler, yayınlar... 

1999 depremi üzerinden “Çaresizseniz çare siz misiniz?” türünden sorgulamalar. “Çevre kurtuluş savaşı” sorgulamaları... 2002 yılları sonrası gelişmelerin uzun uzun sorgulanması... Edebiyatçıların önünü açtıkları sorgulamalarla toplumsal gidişin, insan haklarında verilen kayıpların masaya yatırılması.. Kitlelerin insan hakları ile tersine olarak yarış atları kültürü ile yönlendirilmelerinin eleştirileri... 

Bahçekapılı, toplumsal çıkış yolunun yine Aydınlanmacılıkla olacağına inanıyor. Geleceğe dönük olarak da yaşatılmış tersine toplumsal gelişmelere inat, hak arama çıkş yollarının hiç de uzak olmadığına inanıyor.