Kurban Bayramı’nın ilk gününde Mina’da şeytan taşlamaya gidenlerin izdihamda, panikten ezilmelere ilişkin ilk resmi açıklamalara göre ölenler 753 kişi... Teknolojiden yararlanılarak geliştirilen haberlere göre 50 yıldır panikte ezilerek ölümlerin, yaralanmaların önü alınamıyor. Sudi yönetiminden gelen resmi açıklamalarda bu yıl da ortaya çıkan faciada hacıların kurallara uymamalarının payı büyük. Cumhurbaşkanı Erdoğan da faciadan yönetimin suçlanmasının haksızlık olacağının altını çizmiş. Deneyimli hac habercileri daha önceki ölümlü, çok yaralı facialarda olduğu üzere, iyi örgütlenmiş grupların hac ziyaretleri, şeytan taşlama ibadetlerinde büyük sorunlar çıkmadığını söylüyorlar. Pahalı organizasyonlardan, araçlı, toplu gidişlerden kaçınan yoksul, deneyimsiz hacıların, kendi başlarına yaya, kurallara uymadan gidişleriyle panik, kaosun facialara yol açtığını anlatıyorlar... 20 yılda 3 bin ölüm, bu yıl en yoksul ülkelerden gelmiş hacılar ağırlıklı rekor ölüme, vinç devrilmesi ile 11 Eylül’de ölen 107 kişiyi de eklersek...

***

İslam dünyası, Müslümanlar için en kutsal ibadetin insanca koşullarda yapılabilmesinin örgütlenmesi bir yana; şeytan taşlamaya giderken kalabalıkların, panikten, kaostan birbirlerini ezerek öldürüp yaralamaları facialarının, trajedilerinin bir daha bir daha şiddet dozu artarak yaşanmasını nasıl açıklayabilir? Dünya çapında yaşanan vahşete, iç savaşlara, şiddete, teröre bakıldığında, şu bayram günlerini de içine alan tabloda Müslümanlara düşen paylarda tablo çok daha vahim... En yoksul, en yoksun, giderek en kirli, kuralsız çatışmalara, düzene çekilen dünyalılar nedendir ağırlıklı Müslüman? Dünya çapında yaşanan insanlık dramlarının bütününe bakıldığında zaten en kirli, en kanlı çatışmaların içinde en ağır beddelleri ödeyenlerin, en büyük kötülükleri, birbirlerine ırkçılık ve din üzerinden mezhep ayrımcılıkları, terörün bulaştığı kuralsız düzenin kuralsız savaşları içinde yapmıyorlar mı?

***

“En kötüsü giden yıl, en kanlısı geçen bayram olsun” diye diye dünya çapında ve de ülkemizde çok hızlı geriye çekiliş, cepheleşme, alt kimlikler üzerinden ekilen düşmanlık tohumlarının, yaşanan insanlık dramları, suçları, akıtılan kanın kaynağı, insanların doğarken ait oldukları alt kimlikler, ırklar, inançlar olamayacağına göre... İnsanlığın yaşadığı tüm haksızlıklar, insanlıktan çıkma hallerinin kaynağında dünya nimetlerinin paylaşımı söz konusu olduğuna göre... Aynı toprakları paylaşan insanların, barış ve birlik içinde yaşam koşullarını, sonuç olarak uygar, insanca, zenginliği paylaşarak yaşayabilecekleri bir düzeni yaratmak yerine, nedense yoksul Güney dünyası, enerji kaynakları üzerinde oturmuş İslam dünyası ağırlıklı birbirlerini kırıp geçirmelerini nasıl açıklayacağız?

***

Yani şu zengin Kuzey dünyası ülkelerinin, güçlülerin, giderek daha az elde, daha çok kaynağı toplamayı, güç edinmeyi başaranların, kendi aralarındaki paylaşım kavgalarını, en azından dünya savaşları boyutunda sürdüremeyecekleri gerçeğini görerek, yaşadıkları deneyimlerden çıkardıkları derslerden kendimize de pay çıkarmayacak mıyız? Gücün, paranın, güce dayalı çıkarların ırkı, milliyeti, dini imanı yok da, yoksulun, çoğunluk milyarlarca dünyalının en altta kalmamak, çaresizlikte yok olmamak uğruna her türden alt kimlik, ırk-mezhep savaşlarında birbirlerini boğazlama tuzağı, kaosundan çıkamamaları neyin nesi?
Ortadoğu petrollerinin üzerinde, petrolün gelirini zengin Kuzey dünyasının büyük güçleri, çıkar odaklarına peşkeş çekerek iktidarlarını, tahtlarını koruyabilenler... Ülkelerine gelen, üzerlerinden daha bir zenginleştikleri Müslümanların şeytan taşlama ibadetlerini bile sağlıklı yapmalarından sorumlu olmayacaklar da... Sorumlu, yoksul Afrikalı, ibadet kurallarını uyacak organizasyon içinde yer alamayan, dil bilmeyen gariban, ezilen Müslümanları mı olacak?