Komşuda çeşitli sol bileşenlerden oluşan SYRİZA iktidara geldi.
Farklı bir rüzgâr esiyor.
Kimilerine göre değişim getirecek. Kimilerine göre ise yüzeysel dönüşümlerle gelip geçecek.
Parti, 2004 seçimlerinden önce Synaspismos (Sol Hareketler ve Çevre Koalisyonu), AKOA (Yenilenen Komünist Çevreci Sol), DEA (Enternasyonal İşçilerin Solu), KEDA (Eylemci Solda Birlik Hareketi), Energoi Polites (Etkin Vatandaşlar), Yunanistan Ekososyalistler, DIKKI (Demokratik Sosyal Hareket), Kokkino, Xekinima ve Rosa’nın birlikteliğiyle kuruldu.
2009 genel seçimlerinde yüzde 5, 2012’de yüzde 17’ye ulaştı.
Haziran seçimlerindeki yüzde 27’lik başarının ardından, temiz ve genç lider Aleksis Çipras’la dün yüzde 36’ya ulaştı.
Kuşkusuz önemli bir değişim. Salt Yunanistan açısından değil, AB’yi de etkileyecek bir süreç başlıyor.
Krizde görülen, ekonomisi sıkıntılı, işsizliği yüksek ülkede, çeşitli hakları ve sosyal kazanımları tırpanlamış geçmiş iktidarlara tepki sonucu bu başarıyı sağladı.
Yükselişindeki belirleyici neden, AB ve IMF kurtarma paketleri karşılığında hayata geçirilen kemer sıkma politikalarına Yunan kamuoyunun büyük tepkisi.
AB, Avrupa Merkez Bankası ve IMF’den alınan 320 milyar Avro’luk borcun pençesindeki ülkede, köklü bir sistem değişikliği önermiyor SYRİZA.
AB bünyesinde çeşitli iyileştirmeleri sunuyor.
AB ile kavga niyetinde değil. Birliğin Yunanistan’a aktardığı ve geçmiş iktidarların neoliberal yaklaşımlarıyla sermayeye, bankalara sunulan peşkeşin ve bu yolla Yunan halkının soyulmasının hesabını soracak, belli ölçülerde.
Vaatlerinin arasında Yunan halkına soluk aldıracak bazı önlemler var.
Neler mi?
Borçların kısmen silinmesi. Geri ödemelerde faiz oranlarının düşürülmesi ve vadelerin uzatılması.
Yoksulluk sınırı altında yaşayanlara, uzun süreli işsiz kalanlara ulaşım, elektrik ve ısınma hizmetlerinin ücretsiz sağlanması.
Dar gelirlilere gıda ve kira desteği.
Sağlık ve emeklilik maaşları reformu.
300 bin Avro’dan daha az değerli birincil konutların üzerindeki ipoteklerin nihayetsiz uzatılması.
Borç düzenlemesine dahil olan herkes için kovuşturmaların sonlanması, el konulmuş banka hesaplarının, birincil konutların, maaşların ivedilikle iadesi ve vergi borcu yoktur belgesinin verilmesi.
Zenginlerin vergilendirilmesi, gelir vergisi alt sınırının 5 binden 12 bin Avro’ya çıkarılması
İki yıl içinde 300 bin yeni istihdam alanı yaratılması.
Ödenemeyecek banka borçlarının silinmesi (Hangi ölçüde ve ne oranda belirsiz).
Asgari ücretin 751 Avro’ya çıkarılması.

***

Türkiye’de merkez medya SYRİZA’dan, “radikal sol” adıyla söz ediyor.
Gerçekte ilgisi yok, benzetirsek Yunanistan’da artık prim yapmayan sosyal demokratlardan önde.
Yunan halkı ve solu için umut ki, bu sonucu sağladı.
“Türkiye’de SYRİZA gibi bir iktidar olsun mu” diye sorulsa, “Bu koşullarda daha ne istenir” denilebilir.
Merkez sağın göçtüğü, PASOK’un tükendiği komşuda ve ortak denizi paylaştığımız kıyıda en genel anlamıyla “sol” adına sevindirici bir durum.
Tabii bitmez tükenmez “hangi sol” sorgulaması yapılırsa, seçimlerin ardından Yunanistan Komünist Partisi’nin (KKE) açıklamasına göre, “iktidarı devirme perspektifiyle mücadele edilecek” bir yapı SYRİZA.
Yani “sistem içi bir alternatif arayışının” ortaya çıkardığı bir parti.
Bakalım SYRİZA, umudun karşılığı mı olacak, yoksa sahte hayallerin yüzü mü?