Savaşkan İskefli
Savaşkan İskefli savaskan.iskefli@cumhuriyet.com.tr Son Yazısı / Tüm Yazıları

Elektrikli araçlarda kimsenin konuşmadığı tehlike!

28 Temmuz 2024 Pazar

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı elektrikli araçların şarj ünitesi inşasında yeni dönemin resmen başladığını duyurdu. Artık elektrikli şarj ünitesi kurulumu için apartman sakinlerinin 5'te dördünün onayı olmasına gerek duyulmayıp çoğunluğun oyunun yeteceğini açıkladı.

Ayrıca apartman sakinlerine tahsisli otoparklarda da herhangi bir izne tabi olunmadan gerekli düzenlemeler yapılabileceği belirtildi.

Türkiye'de ufak adımlarla da olsa elektrikli otomobiller gün geçtikçe iki ileri bir geri payını büyütüyor. 

Mevcut durumda yüzde 100 elektrikli 61 kadar modelin satışa sunulduğu Türkiye'de bu sayının bir yıl içinde 100'ü bulması şaşırtıcı olmayacağı gibi elektrikli otomobil satışlarının tüm satışlar içinde aldığı yüzde 7 - yüzde 8'lik payın da 10'un üzerine çıkma potansiyeli yüksek olarak değerlendiriliyor.

Bu beklentinin başlıca kaynakları şöyle:

  • Çin'den Gümrük Vergisi muafiyeti ile gelmesi beklenen elektrikli modellerin satışa sunulması 
  • Avrupa'da uygun fiyatlı elektrikli araçlara olan talebin artmasıyla üretime başlanan daha düşük fiyatlı modellerin gelmesi
  • Batılı otomobil üreticilerine Çin'de üretim yapıp ithal edecekleri modellerinde AB ülkelerinde gümrük vergisi alınması nedeniyle Batılı üreticilerin Türkiye'nin de Gümrük Vergisi almadığı ülkelere kaydırdığı üretim sonucu bu modellerin Türkiye'de satışa sunulması
  • Elektrikli modelleri kullanmanın enerji tüketim maliyetinin benzer performanstaki içten yanmalı bir araçtan daha düşük olması
  • Kısa süre önce artan elektrik fiyatlarının uzun bir süre boyunca sabit kalacağı beklentisi 
  • Akaryakıt fiyatlarının her geçen gün artması

Ayrıca yüzde yüz elektrikliler haricinde elektrik motorlu hibrit modellerde de şu sebeplerden bir artış daha beklenebilir:

  • Fişli hibrit otomobillere özel çıkan yeni ÖTV düzenlemesine dahil olan araçlar 
  • ÖTV düzenlemesi ile eskiden yüzde 80 olarak uygulanan verginin bazı araçlarda yüzde 30'a düşmesi ile bu kapsama girecek yeni modellerin Türkiye'de satışa sunulmaya başlanması

Devlet yöneticileri tarafından yapılan açıklamalar da elektrikli otomobil satışlarının Türkiye'de artmasının istendiğini net şekilde gösteriyor. Hem bu etkenler hem de bu açıklamalar

gösteriyor ki elektrikli araç şarj ünite sayısı hızla artırılmalı. 

NELER YAPILMALI?

Yeni yasa ufak da olsa bu artışa katkı yapacaktır. Ancak bu artışın yeterli olma ihtimali çok zayıf.

Bundan tam 16 ay önce Mart 2023'te İstanbul Otopark İşletmeleri Tic. AŞ (İSPARK) Genel Müdür Yardımcısı Samet Aslan 2030'da İSPARK otoparklarının kapasitesinin yüzde 10'unun elektrikli araçlara hizmet vermesinin hedeflendiğini kaydetmişti.

Bu yönde yapılan çalışmaları yalnızca İstanbul ile sınırlı tutmayıp tüm belediye otoparklarında ilerletmek en basit çözümlerden biri olacaktır.

Ayrıca 2021 Mart'ta Resmi Gazete'de yayımlanan Otopark Yönetmeliği'ne aşağıdaki hususlar hükme bağlanmıştı:

  • Zorunlu otopark adedi 20 ve üzeri olan, yeni yapılacak binalarda, otopark alanının yüzde 5’i elektrikli araçlara ayrılacak ve şarj ünitesi zorunlu hale gelecek
  • Yeni yapılacak  bölge otoparkları ile alışveriş merkezlerinde, alanın yüzde 10’u elektrikli araçlara ayrılacak ve şarj ünitesi kurulması zorunlu olacak
  • Binalarda, 80 metrekare altı her 3 daire için 1 adet, 80 metrekare ile 120 metrekare arası her 2 daire için 1 adet, 180 metrekare her daire 1 adet, 180 metrekare üstü her daire için ise 2 adet otopark alanı oluşturulması 

Bu yönetmeliğe paralel şekilde bu tarihten önce yapılmış olan binalar, bölge otoparkları ve alışveriş merkezlerinde yeni şarj istasyonu açılmasını sağlayacak bir yönetmelik de ilerleyen dönemde zaruri olacaktır. 

ASIL TEHLİKE!

Ama hepsinden de önce bu değişiklikler için sağlam bir altyapı oluşturulmalı. 

Peki hayatının baharındaki Özge Ceren Deniz ve onu kurtarmaya çalışan İnanç Öktemay, İzmir Alsancak'ta elektrik altyapısından kaynaklanan bir sorun nedeniyle hayatını kaybederken böylesine büyük bir altyapıyı kim nasıl yapacak?



Yazarın Son Yazıları Tüm Yazıları


Günün Köşe Yazıları