Bilgisayar bağımlılığı (6)

17 Nisan 2020 Cuma

Geçen yazımda çocuklar için “Momo” heykelinin tehlikesine değinmiştim! Bugün, ondan daha da tehlikeli ve ölümcül olan “Mavi Balina’yı” arşivimden ve internetin görsellerinden yararlanarak kısaca tanıtacağım…

***

Mavi Balina”, pek çok ülkede oynanan, “bir internet oyunudur!” Bu internet oyunu 50 bölümden oluşuyor, son bölümde oyuncudan “intihar etmesi isteniyor!

Bu oyun, ilk kez Rusya’da 2013’te “VKontakte” toplumsal iletişim ağında, “ölüm grubu” adlı bir internet sitesinden yayılmaya başladı… Oyunun hedefi olan “intihar”, 2015’te gerçekleşti.

***

Oyunu, üniversiteden uzaklaştırılan, eski bir psikoloji öğrencisi Philipp Budeikin’in yazdığı biliniyor. Budeikin, oyun nedeniyle, “en az 16 çocuğu, intihara teşvik” suçundan tutuklanmış, açıklamasında, oyunu “toplumu biyolojik atıklardan temizlemek” amacıyla yaptığını söylemiş!

Rus Novoya gazetesi, bu oyun nedeniyle gerçekleşen intiharların 130’a ulaştığını yazmıştı!

***

Mavi Balina’da”, 50 günlük süre boyunca, başlangıçta “kol ve bacakların kesilmesi”, “belirli bir süre boyunca kimse ile görüşülmemesi”, “yüksek sesli olarak müzik dinlenilmesi” gibi komutlar yer alıyor.

***

Gelelim Türkiye’den bazı örneklere…

21 Ocak… Adana’da, av tüfeğiyle intihar eden Emine Karadağ’ın (13) “Mavi Balina” oyununun kurbanı olduğu ortaya çıktı. Olay, Yüreğir ilçesine bağlı Başak Mahallesi’nde, ortaokulu 8. sınıf öğrencisi Emine (13) evinde babasının pompalı tüfeğiyle vurulmuş şekilde ölü bulundu. Polis yaptığı incelemede kız çocuğunun intihar ettiğini belirledi.

Emine’nin defterlerini inceleyen aile ve polis, küçük kızın çizdiği balinalara rastladı. “Ölmeden önce 1 yıllık yapılacak” başlığı altında, “Mavi Balina” oyunundan gelen, Emine’nin yazdığı 25 maddelik bir liste bulundu. Emine’nin, “Fare zehri ile karışım yapıp intihar edersen hemen öldürüyor, çok güzel bir ölüm oluyor!” yazdığı bir notu da bulundu.

Listede “İntihar kaçıştır. Herkesle zıtlaşacaksın, herkesle ters gideceksin. Hep yalnız takılacaksın. Gerektikçe konuşmamaya yemin edeceksin. Anneni babanı huzurevlerine atacaksın. Yılda bir kez ziyaret edeceksin o da sevap olsun diye. Artık sana herkes hayalet diyecek!” yazısı dikkat çekti.

***

15 Şubat… İstanbul’da, lise öğrencisi Burak K. (16) “Mavi Balina” kurbanı oldu…

***

2 Nisan… Van’da, saat 13.45’te, Akköprü Kayalıkları’na çıkan Sevda Erkaçmaz intihara kalkıştı. Polis ve rehber öğretmenin çabalarına karşın Sevda, son anda engellendi.

Sevda’nın “olaydan 4 gün önce ellerine ölüm tarih olarak 02.04.2019 tarihini yazdığı” da saptandı!

***

5 Nisan… İzmir Gaziemir’de, Tuna M.,Mavi Balina” kurbanı olarak, evlerinin çatı katında ölü bulundu!

8 Nisan… Aydın Koçarlı’da, 14 yaşındaki öğrenci Raşit Ç., “Mavi Balina’dan” dolayı kendini astı…

***

13 Nisan… “Mavi Balina” bu kez 15. kattaydı… İstanbul’da, Veysel Çetin (14), apartmanın 15. katından atladı…

***

21 Ekim… Kayseri’de bir fabrikada çalışan Sefa G (22), “Mavi Balina” oyunu nedeniyle, kendisini iple doğalgaz borusuna asarak yaşamına son verdi…

***

TBMM’de “Mavi Balina” bağlantılı intihar olaylarının artması üzerine kurulan “Bilişim Teknolojileri Bağımlılığı Araştırma Komisyonu”, altı aylık çalışmasından sonra raporunu açıkladı.

Raporda, “Mavi Balina” oyununun, Türkiye’de, yaklaşık 150 kadar gencin intiharıyla bağlantılı olduğunun düşünüldüğüne yer verildi…

***

Birleşmiş Milletler Çocuklara Yardım Fonu’nun (UNICEF)” velilerin çocuklarını “Mavi Balina” oyunundan nasıl koruyabileceklerine ilişkin 11 tavsiyesi şöyle:

1. Basında çıkan haberlerde, bu oyunun son zamanlardaki intihar olaylarıyla ilişkili olup olmadığı kanıtlarıyla açıkça belirtilmiyor. Çocuğunuz, olası ‘Mavi Balina’ oyununu basının bu konuyu yoğun bir biçimde işlemesi nedeniyle biliyordur. Yine de bu konu hakkındaki belirsizlik nedeniyle, çocukları bilgilendirmek ve herhangi bir talihsiz olaydan kaçınmak için onlarla etkileşimde kalmak gerek.

2. Çocuğunuzun internet yaşına uygun sitelere girdiğinden ve ahlaki olmayan davranışları ya da şiddeti özendiren sitelere erişmediğinden emin olun.

3. Çocuğunuzun internete erişiminin aileyle paylaşılan ortak alandaki bir bilgisayar üzerinden olmasını sağlayın.

4. Çocuğunuzla daha sık konuşun. İnternet dünyasını birlikte keşfedin ve internet üzerinden uygun davranışların sergilendiği etkinliklerde birlikte yer alın.

5. Çocuğunuzun kullandığı bütün elektronik aletlerde velilerin koruma sisteminin açık olduğundan emin olun. Ekrana bakarak geçirdiği zamanı ve faaliyetlerini gözlemleyin.

6. Çocuğunuza örnek olun. Kendiniz de internet aracılığıyla yaptığınız etkinliklerin farkında olun.

7. Öteki velilerle konuşun, endişeleriniz varsa paylaşın ve çocuklarınıza yardımcı olabilmek için en iyi yöntemi birlikte bulmaya çalışın.

8. İnternette yayılan yeni akımlar hakkında bilgi sahibi olun.

9. Çocuğunuz davranışlarını yakından gözlemleyin. Ruh halinde değişiklik, iletişimde azalma, çalışma isteksizliği ve notlarda düşüş gibi beklenmedik değişimler konusunda tetikte olun. Eğer bu tür değişimler fark ederseniz, internet üzerindeki etkinliklerini yakından izleyin, okul yetkilileriyle konuşun ya da bir psikoloğa danışın…

10. Eğer çocuğunuzun ‘Mavi Balina’ oyununu oynadığını fark ederseniz, hemen bütün elektronik aletlerden internete erişimini kesin.

11. Yaşadığınız yerdeki polis yetkililerine haber verin ve bir sonraki önlemleri almak için onların tavsiyelerine başvurun.

***

Bence bu öneriler, internetteki tüm yanlış bağlantıları da kapsıyor…

(Sürecek…)



Yazarın Son Yazıları Tüm Yazıları


Günün Köşe Yazıları