Özdemir İnce

RTÜK ve yargı

09 Ağustos 2024 Cuma

Değerli dostum Namık Koçak’ın TELE1 televizyonunda cumartesi günleri sabah saat 10’da yaptığı Forum Hafta Sonu adlı programa 4-5 yıldır konuk oluyordum. Zaman zaman RTÜK’ün siyasal partilerin temsilcilerinden oluşmasının yanlış olduğunu, dünyadaki benzerlerinin o ülkenin kıdemli televizyonculardan, gene kıdemli yazar, gazeteci, sosyolog ve felsefecilerden oluştuğunu söylüyordum. Bu sözlerimin kurulun üyelerini tedirgin edip kızdırmaması düşünülemezdi. Ama bu sözleri söyleyen kişiden öç almaya kalkışmaları da yakışık almazdı. Ama olan oldu, kurul, 9.12.2023 günkü konuşmamdan birkaç cümle alarak TELE1’e, 85.738.00 TL idari para cezası verdi. Cezaya konu olan konuşmam şöyle:

“Televizyonların, maçların, bu cep telefonlarının bulunduğu yerde toplumlar dinselleşmek yerine dinden uzaklaşıyorlar. İnsanların dinden uzaklaşmasını engel olacak hiçbir kuvvet yoktur. İstediğin kadar imam hatip okulu aç, istediğin kadar bilmem ne yap, Türkiye’de gerçek Müslüman yaratamazsın, ikiyüzlü Müslümanlar yaratırsın. Yani hak, hukuk, adalet vicdan. Yok öyle, sorduğu zaman Müslümanım, namaz kılıyorum falan. Elhamdülillah. Elhamdülillah, falan fıstık. Yani ciddi bir Müslüman samimi bir Müslüman devlet zoruyla... Zaten şu yeni dünya düzeninde çok zor onu yaşamak, yaşatmak. Mümkün değil.”

Bu cezayla ilgili olarak TELE1’in avukatları TC Ankara 13. İdare Mahkemesi’nde dava açtılar. Adı geçen mahkeme RTÜK’ün verdiği cezayı iptal etti. (Esas No: 2024/319)-(Karar No:2024/1024.) Mahkemenin verdiği karar şöyle:

[Uyuşmazlık konusu olayda; sunucu ve konuğun Türkiye’de oy kullanan insanlarla ilgili yorum yaptığı sırada konuğun eleştirdiği hususun imam hatip okullarının açılması olmadığı zira sözüne başlarken “Televizyonların, maçların, bu cep telefonlarının bulunduğu yerde toplumlar dinselleşmek yerine dinden uzaklaşıyorlar. İnsanların dinden uzaklaşmasını engel olacak hiçbir kuvvet yoktur” denerek başlandığı, dolayısıyla toplumun sanal ortamdan gelen bilgiler nedeniyle dini inançlarının zarar gördüğü, dini inançlarının zayıfladığı ya da yok olduğu, imam hatip okullarında verilen eğitimin sanal ortamdan sürekli gelen bu yozlaşmayı düzeltemeyeceği, insanların dini şekil olarak yaşamaya devam etmesine rağmen televizyon ve cep telefonları nedeniyle maruz kaldıkları yozlaşmanın gerçek Müslüman olmalarına engel olduğu hususunun eleştirildiğinin anlaşıldığı, dava konusu program yayınında kullanılan ifadelerin de program konuğunun kendi bakış açısı ile sarf ettiği yorum ve eleştiri niteliğinde olduğu anlaşılmaktadır. Bu durumda; TELE1 logosuyla yayın yapan medya hizmet sağlayıcı kuruluş tarafından 9.12.2023 tarihinde saat 10.01’de yayımlanan, sunuculuğunu Namık Koçak’ın yaptığı ve Özdemir İnce’nin konuk olarak katıldığı “Forum Hafta Sonu” adlı yorum programında geçen diyaloglarda, düşünceyi açıklama ve yayma hürriyeti kapsamında Radyo ve Televizyon Üst Kurulu hakkında program konuğu tarafından kendi bakış açısıyla yapılan yorum, değerlendirme ve eleştiriler nedeniyle 6112 sayılı Radyo ve Televizyonların Kuruluş ve Yayın Hizmetleri Hakkında Kanun’un 8. maddesinin 1. fıkrasının (ç) bendinde yer alan “Kişi ya da kuruluşları eleştiri sınırları ötesinde küçük düşürücü, aşağılayıcı veya iftira niteliğinde ifadeler içeremez” ilkesinin ihlal edildiğinden bahisle davacı kuruluş hakkında 85.738.00 TL idari para cezası uygulanmasına ilişkin dava konusu işlemde hukuka uygunluk bulunmamaktadır. Açıklanan nedenlerle; dava konusu işlemin iptaline...]

Bu karar, RTÜK’ün ceza verecek bir kurul olamayacağını, uygun görmediği programlar hakkında ancak Cumhuriyet mahkemelerine başvurabileceğini kanıtlamaktadır. Fransa’da da televizyon programlarını değerlendiren bir kurul var. İlkeleri şöyle: “Küçüklerin korunması, sosyal uyum ve ayrımcılığa karşı mücadele, fikir akımlarının ifadesinde çoğulculuk ve bilginin dürüstlüğü, Fransız dilinin savunması...”1

1 Son bölüm, şair Joachim Du Bellay’nin “La Défense et illustration de la langue française” adlı kitabına gönderme.



Yazarın Son Yazıları Tüm Yazıları


Günün Köşe Yazıları