Orhan Bursalı
Orhan Bursalı obursali@cumhuriyet.com.tr Son Yazısı / Tüm Yazıları

AKP stratejisi: İYİ, Saadet, HDP’ye ekran yasağı Seçim analizi - 1

25 Haziran 2018 Pazartesi

Recep Tayyip Erdoğan AKP ile siyasete soyunduğundan beri en önem verdiği bir konu medyayı kontrol altında tutmaktı. Bunu biliyoruz ama dün dinlediğim bir öykü bu isteğinin ne kadar eskiye gittiğini gösteriyor: Belediye Başkanı iken sık ziyaret ettiği, ellerini sıkıp hatırını sorduğu bir grup işçiye şunu söylemiş: İktidara geleceğiz, bunun için basını kontrol altına almalıyız. Bunu başarırsak, ülkeyi yönetecek konuma geliriz...

RTE 2003’ten beri, önce tatlı, sonra tatlı-sert ve nihayetinde de en güçlü olduğu zamanda, 2008’den itibaren de bu kez medyaya saldırarak (2008: Aydın Doğan’ı batırma operasyonu) kontrol mekanizmasını büyük ölçüde kurmasıyla bu amacına ulaştı. RTE 10 yıldır en büyük savaşını bu alanda verdi bile diyebiliriz.

Havuz medyası olayları ve en son Aydın Doğan’ı teslim alarak ülkenin en büyük ve etkili medyasının Demirören’e satılmasını sağlamasıyla, medya savaşını noktaladı.

Burada bir tartışma başlatılabilir: Peki medya üzerinde egemenlik kurarak, sürekli toplumu kendi iktidarı için yönlendirmek veya maniple etmek mümkün müdür?

Bu cümlede “sürekli” sözü arıza çıkartabilir. Bir ülke artık medya ile yönlendirilemeyecek olaylara sahne olana kadar medya kontrolü amaca hizmet eder. Yaşadığımız büyük olaylar (FETÖ alçaklığı gibi) RTE’yi güçlendirici etki yaptı, PKK ve hendek savaşı dahil.

Konumuza dönelim: Doğan Medya operasyonunun seçimlerden önce bitirilmesi rastlantı değil. Olay martın sonunda gerçekleşti.. 18 Nisan’da erken seçim kararı açıklandı. Nisan, mayıs ve haziran: Üç ay boyunca Doğan Medya iktidarın dolaylı kontrolü altındaydı.

“Yüzüne gözüne dursun, İnce ve Kılıçdaroğlu’nu ekranlara çıkartıp durmadı mı, Hürriyet’te yer vermedi mi” derseniz, evet verdi, çıkardı. Diyecek bir şey yok.

‘Ekranda hep biz’

Ama politikası şu oldu:

1) Ben (biz) hep ekranlarda olacağım... Günde beş posta RTE ve adamları ekranlardaydı. Resmi olarak tamamen havuzlanmış ekranların dışındakiler de tam bir RTE ve adamlarının işgali altındaydı. Hele ramazan boyunca, neredeyse tüm iftar sonrası, ekstradan bir RTE şovu ekranlara egemen oldu.

2) Türkiye ortalama insanı okumaz, seyreder, bakar, konuşulanı ertesi gün dile getirir. Arada bir İnce’nin, CHP’nin ekranlara çıkmasıyla, RTE ve adamlarının ekranda görünmesi arasındaki oransal ilişki nedir? 1/10 mu?

Burada durum şu: Ekranda boy gösteren bir CHP gözden kaçabilir, ama 9 AKP’linin gözden kaçması zordur. Biri kaçar, ikisi ekranda kalır. Dördü kaçar, beşi ekranda kalır.

3) Tüm TV’lerin RTE ve dahası Başbakan’ın tüm konuşmalarını canlı verdiğini de anımsayalım. Yani özetle tüm ekranlar AKP istilası altında bulunuyor.

Ana TV stratejisi

4) Ama RTE’nin seçimlere yönelik ana stratejisi, ekranlara İYİ Parti’nin ve Saadet Partisi’nin asla çıkartılmaması, konuşturulmaması ve neredeyse görüntülenmemesiydi.

Neden böyle? Çünkü AKP’den - Cumhur İttifakı’ndan oy kopartabilecek iki parti onlardı. İYİ Parti MHP’den ve AKP’den... Saadet Partisi de AKP’den... Hayır, büyük paylardan bahsetmiyorum, yüzde 0.5’lik, 1’lik, 2’lik oy kopması bile seçimlerde etkili olacaktı ve bunun önlenmesi gerekiyordu. Bunu başardılar. İYİ Parti’nin propaganda çalışmaları bile saldırılara uğradı. Bu iki parti Fox TV dışında, ekranlarda dertlerini, programlarını, görüşlerini anlatamadılar.

Salt CHP var, Saadet ve İYİ yok

Böylece önemli bir seçmen kitlesinin gözünde ortada iki parti bırakıldı: AKP ve CHP! Bu, kamplaştırılan ve birbirine düşmanlaştırılan toplum politikasına uygundu. Oysa İYİ Parti ve Saadet “ara form” partilerdi ve AKP ve MHP’den geçişler söz konusu olabilirdi. Onları saf dışında bırakırsanız, AKP-CHP düşmanlığı temelinde politikanızı sürdürürsünüz. AKP’nin yüzde 40 ve altına düşmemesi, bence bu politikanın başarıyla uygulanmasının sonucudur.

5) HDP baştan dışlandı. Adeta yasadışı ilan edildi. Demirtaş da içeride tutuldu. Böylece AKP’ye oy veren Kürt seçmeni “AKP çemberi” içinde tutmak amaçlandı.

RTE’nin hayali olan Medyayı kontrol et, iktidarı kazan veya iktidarda kal politikasının
başarısını mı yaşıyoruz?

 



Yazarın Son Yazıları Tüm Yazıları


Günün Köşe Yazıları