Olayların Ardındaki Gerçek

ABD, Rusya ve S-400'ler

13 Mart 2019 Çarşamba

 

Bir süre sonra, kendi denetimi altında bir sisteme sahip olmak için Türkiye, ABD’den Patriot füzeleri satın almak için talepte bulundu. Pazarlık yapıldı, ancak son aşamada ABD Senatosu, Patriot füzelerinin Türkiye’ye satışına engel oldu. Türkiye’nin koşullarından en önemlisi olan, teknoloji transferi ve ortak üretim kabul edilmiyordu. Daha sonra, Türkiye ihale açtı ve ihaleyi Çin kazandı. Ancak ABD’nin baskısı üzerine bu ihaleyi iptal etti.

Türkiye bir süre sonra, Rusya’dan S-400 füzelerini almak için harekete geçti. Rusya, Türkiye’nin şartlarını kabul ediyordu. Sipariş için bir miktar para da ödendi.
Konu ciddiyet kazanınca ABD, bu alışverişe şiddetle karşı çıkmaya başladı. Şubat ve mart aylarında ABD’den birçok yetkili Ankara’ya geldi. Örneğin, ABD Genelkurmay Başkanı Joseph Dunford ve özel danışman John Bolton. Geçen hafta, eski Ankara Büyükelçisi James Jeffrey ve ABD Dışişleri Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı Mathew Palmer, tüm gelenler, S-400’ler üzerinde duruyorlardı.
Bu da yetmedi, ABD Başkanı Trump’ın damadı Jared Kushner Ankara’ya geldi. Cumhurbaşkanı Erdoğan alışılmışın ötesinde Kushner’i özel olarak kabul etti. Bütün istekler, S-400’lerden vazgeçilmelidir yönünde yoğunlaşıyor.

NATO’nun pozisyonu
“S-400’ler alınırsa NATO silah sistemine aykırı hareket edilir” tezi de ortaya atılıyor. Ancak NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, “Türkiye’nin egemen bir devlet olarak S-400 satın alma kararına saygı duyuyoruz” dedi. Zaten halen NATO üyesi 7 ülke S-200 ve S-300 tipinde Rus kökenli hava savunma sistemi kullanıyor.

Rahatsız olan ABD
Gerçekte Türkiye’nin S-400 satın almasından rahatsız olan sadece ABD’dir. Bunun stratejik, askeri ve ticari nedenleri olduğunu konunun uzmanları belirtiyorlar.
ABD, Türkiye’nin giderek Rusya ile yakınlaşmasından rahatsız. Ancak Türkiye, S-400’leri sınırlarına yerleştirirse, bu durum gerek Ortadoğu ülkelerinde gerekse bütün dünyada bir örnek olacaktır. Rusya bugüne kadar 20 ülkeye S-300 satmış bulunuyor. S-400’leri önce 2016’da Avrupa’da Belarus, 2018’de de Çin satın aldı.

Hindistan ve Suudi Arabistan da almak istiyor. Türkiye S-400’leri sınırlarına yerleştirirse bu olay etki yaratacaktır. ABD, ticari yönden bu konuda etkinliğini kaybedeceğini düşünmektedir.
Konu askeri alandan ziyade ticari alanda etkinlik kaybı olarak değerlendirilmektedir.
ABD, Amerika Düşmanlarına Yaptırımla Mücadele Yasası (CAATSA) kapsamında önlemler alacağı tehdidinde bulunuyor. Türkiye seçimlere gidiyor, ekonomide sıkıntılar öngörülmektedir. Önümüzdeki günlerin birçok gelişmeye gebe olduğu görünüyor.



Yazarın Son Yazıları Tüm Yazıları


Günün Köşe Yazıları