Carl von Clausewitz’e göre, “Savaş planlamasında birinci görev, düşmanın ağırlık merkezini belirlemek ve mümkünse bu ağırlık merkezini bire indirgemektir. İkinci görev ise bu merkeze karşı kullanılacak kuvvetlerin asıl saldırı için yoğunlaşmasını sağlamaktır.” Clausewitz, savaşta zaferi garanti etmek için mevcut güçlerinin azamisinin, şiddetli bir darbe halinde düşmanın ağırlık merkezine karşı kullanılması gerektiğini de ifade etmiştir.

Mustafa Kemal Paşa da öyle yaptı. Yunan ordusunun Afyon bölgesindeki kuvvetlerini savaşın ağırlık merkezi ve bu bölgeyi savaşın kesin sonuç yeri olarak belirledi.

Bu savaşta Türk ve Yunan orduları sayıca denkti. Mustafa Kemal Paşa’nın kesin sonuç yerinde, düşmanın ağırlık merkezine karşı sayısal üstünlük sağlaması gerekiyordu. Kesin sonuç bölgesinde düşmanın üç tümenine karşı yedi piyade tümeni yığdı. Üç tümenli bir kolordu ise bölgede ihtiyatı oluşturdu. Üç tümenli süvari kolordusu da bölgede görevlendirildi. Mustafa Kemal Paşa böylece, kesin sonuç bölgesinde Yunan ordusunun ağırlık merkezine karşı ciddi durum üstünlüğü sağladı.

BAŞARILI STRATEJİ

Mustafa Kemal Paşa, Afyon bölgesinde düşmanın ağırlık merkezine şiddetli bir darbe vurmayı, Yunan ihtiyat kolordusu savaşa müdahale etmeden süratle cepheyi yarmayı, böylece Yunan ordusunun dengesini bozmayı, süvari kolordusu ile düşmanın geri çekilme yollarını kesmeyi, tüm Yunan ordusu birliklerini çevirerek savaşa devam etme iradesini kırmayı tasarlamıştı.

DÜŞMANIN MAĞLUBİYETİ

Öyle de yaptı. Yunan ordusu baskına uğradı. Taarruz başladığında, Yunan ordusunun başkomutanı, cepheden üç yüz kilometre uzakta, İzmir’de bulunuyordu.

İngilizlerin altı ayda geçilmez dediği Yunan mevzileri iki günde ezildi, savunma hattı çöktü. Dengesi bozulan Yunan ordusu birlikleri önce kuzeye, sonra batıya çekilmeye çalıştı. Yunan ihtiyat kolordusu etkin bir şekilde kullanılamadı. Yunan ordusu kuzeyden kuşatılırken batıda çekilme yolları kesildi. Mustafa Kemal Paşa, altı yedi gün içinde mağlup edeceğini ifade ettiği Yunan ordusunu beş gün içinde, artık savaşa devam edemez duruma getirdi.

‘KÜÇÜK ASYA FELAKETİ’

Eğer Clausewitz bu muharebeyi izleyebilseydi, eminim ki “Ben kitabımı bunu anlatabilmek için yazmıştım” derdi.

O zamanın küresel gücü İngiltere’nin Anadolu’ya sürdüğü ve desteklediği Yunan ordusu, Yunanların “Küçük Asya Felaketi” olarak tanımlayacakları olayın kurbanı oldu.

Mustafa Kemal Paşa, Anadolu’yu isyancılardan ve işgalcilerden temizlemişti.

Şimdi sıra, Türk milletinin egemenliğini esas alan Türkiye Cumhuriyeti devletinin inşasına gelmişti...

NEJAT ESLEN

EMEKLİ TUĞGENERAL