Günlük yaşamda yurttaşın üstüne çöken ekonomik ve sosyal sorunların ağırlığı, birçok önemli konuyu gölgeledi. Uzunca bir süre gündemde önemli yer tutan seçim süreci ve sonrasında yaşanan siyasal gelişmeler de gündemi adeta teslim aldı. 

Böylece, 2023 yılının üçte ikilik bölümü geride kalırken; bu yılın Cumhuriyetin 100’üncü kuruluş yılı olduğu gerçeği neredeyse unutulmuş gibi görünüyor. Oysa bütün bu yaşanan ekonomik, sosyal ve siyasal sorunların; Cumhuriyetin, 100’üncü yılının ve cumhuriyet değerlerinin gereğince sahiplenilmemesi ile doğrudan bağı ve ilişkisi vardır.

CUMHURİYET DEĞERLERİ

Uzunca bir süredir ülkemiz Cumhuriyet değerlerinden ve çağdaş demokrasiden uzaklaşmanın sancılarını yaşıyor. İç ve dış politikada bunun yansımalarını açıkça görüyoruz. Cumhuriyetimiz, kuruluşundan itibaren çizilen çağdaş uygarlık yolunda duraksıyor ve geriye düşüyor. 

Başta eğitimde olmak üzere birçok alanda geride kalınıyor, laiklik ilkesi örseleniyor. Uzun mücadeleler sonucu elde edilen Cumhuriyetin kazanımları ve değerleri, birer birer yok oluyor. Cumhuriyetin ikinci yüzyılına girerken, ülkemizin Cumhuriyet ve demokrasi güçleri, yaşanan yüzyılın ve özellikle de son çeyreğinin kapsamlı bir değerlendirmesini yapmak zorundadır. Kısacası Cumhuriyete, değerlerine ve kazanımlarına, hep birlikte sahip çıkılmalıdır. 

İKİNCİ YÜZYIL TEZLERİ

Bu sahip çıkmanın bir başka önemli yönü, hem düşünsel alanda ve hem de uygulamada, Cumhuriyetin ikinci yüzyılına hazırlanılmasıdır. Bu görev ve sorumluluk, başta ana muhalefet  partisi CHP olmak üzere, muhalefete ve ülkemizin tüm ilerici yurtsever güçlerine düşmektedir. Bu kesimler, öncelikle doğrudan ilişkili oldukları alanlarda olmak üzere, ikinci yüzyılla ilişkili projeler geliştirmeli, yol haritaları oluşturmalıdır. 

Buna koşut olarak, hayatın her alanıyla ilgili, Cumhuriyetin ilk yüzyılını da içeren ve ikinci yüzyılıyla ilgili yeni projelerin / hazırlıkların geliştirildiği çalışmalar kotarılabilir. Yerel yönetimlerin girişimiyle, kentlerin 100 yıllık Cumhuriyet geçmişleri ortaya çıkarılabilir. Bu çalışmalar müzelere, anıtlara, belgeliklere, belgesellere ve yayınlara dönüştürülebilir. Cumhuriyetin tüm kurum ve kuruluşlarının, özgün çalışmalar ve etkinlikler yapması sağlanabilir.

YENİ BİR BAKIŞ VE ÇIKIŞ

Ülke olarak, Cumhuriyetin ikinci yüzyılına hazırlanmanın ve geçişin yolu, böylesi bir bakıştan ve yaklaşımdan geçmektedir. Ülkemizin ilerici yurtsever güçleri, seçim sonrasında oluşan olumsuz durumdan ancak böylesi bir çıkış yolu açarak çıkabilirler. Bu bağlamda, Cumhuriyetin 100’üncü yaşı önemli bir siyasal ve toplumsal kaldıraç olabilir. Toplum bu amaçla tümüyle hareketlendirilebilir. Cumhuriyetin 100’üncü yılı, toplumsal ve kitlesel bir seferberliğe dönüştürülebilir. 

Bu durum, ülkemizin ilerici yurtsever kesimlerinde yeni bir umut ve heyecan yaratacaktır. Ayrıca Cumhuriyetin 100’üncü yılında böylesi bir seferberliğin, Cumhuriyetin geçmişine ve başta kurucu önderi Mustafa Kemal Atatürk olmak üzere, kurucu kadrolarına / kuşaklarına karşı da bir vefa borcu ve saygı duruşu olacaktır. Cumhuriyetin 100’üncü yılını gereğince sahiplenmek ve kutlamak, ülkemizin tüm ilerici yurtsever kesimlerinin ve yurttaşlarının temel, güncel görevidir.

MEHMET ŞAKİR ÖRS