Soru: 30 senelik doktorum, dört yıl önce doçent oldum. 15 yıl çalıştığım devlet hastanesinden ayrıldım ve halen başka bir devlet üniversitesinde doçent kadrosunda çalışıyorum. Bu kadroda 2 yılımı tamamlamak üzereyim ve emekli olmaya karar verdim. Ancak, kamudan emekli olan uzman doktor maaşlarının doçentlerden yüksek olduğunu öğrendim. Bu durumda doçentlik kadrosunda iki yılımı doldurmadan ayrılıp uzman doktor statüsünde emekli olmak istiyorum. Bu konuda görüşünüz nedir? Nazan E.

5434 sayılı kanunun mülga ek 68. maddesi uyarınca; makam tazminatı ödenmesini gerektiren görevlerde toplam 2 yıl bulunduktan sonra emekliye ayrılanlara, aylıklarına ek olarak makam tazminatı ödeniyor. Doçentler, 2914 sayılı kanunda makam tazminatını alabilmek için kazanılmış hak aylıklarının 1. derecede olması halinde (2.000) göstergesi üzerinden makam tazminatı almakta. 2.000 makam tazminatı alan doçentler (8.000) gösterge üzerinden ayrıca görev tazminatı da alıyor. Yani emekli doçentlere, toplam (10.000) göstergenin güncel memur maaş katsayısıyla çarpımı sonucu  bulunacak tutar, emekli aylığı  ile birlikte ödeniyor. 1/7/2023 tarihi itibarıyla emekli doçentlere ödenen makam ve görev tazminatları; 2.000 x 0.509796 =  1.019,59 TL makam tazminatı, 8.000 x 0.509796 = 4.078,37 görev tazminatı olmak üzere toplamda 5.097,96 TL. 

Öte yandan, 5434 sayılı kanunun ek 84. maddesinde, tabip kadro ve pozisyonu esas alınarak emekli aylığı bağlanmış olup, aylığıyla birlikte makam tazminatı ödenmesine hak kazanamamış olan tabiplerden ilgili mevzuatına göre uzman olanlara, (26.000) gösterge rakamının memur aylık katsayısı ile çarpımı sonucu bulunacak tutarda her ay emekli aylıklarıyla birlikte ilave ödeme yapılacağı öngörülmüş. 1/7/2023 tarihi itibarıyla kamudan emekli olmuş uzman tabiplere emekli aylığı ile birlikte ayrıca 26.000 x 0.509796 = 13.254,70 TL  ilave ödeme yapılıyor. Görüleceği üzere, uzman doktor olarak emekli olmanız halinde, emekli aylığınıza 13.254,70 TL ilave ödeme alacakken doçent olarak emekli olmanız halinde emekli aylığınız ile birlikte tarafınıza ödenecek makam ve temsil tazminatı  5.097,96 TL olacak. Bu durumda, uzman doktor olarak emekli olmanız daha avantajlı görünüyor. 

 AYLIK ARTIŞLARI EMEKLİ MAAŞIMA UYGULANMADI MI?

Soru: 16 Temmuz tarihli köşe yazınızda, 2008/Ekim öncesi emekli olanların aylıkları kesinlikle 7500 TL’nin üstünde olacak demiştiniz. Ben 2007 yılında emekli oldum. Ancak son aldığım yani 2023 Temmuz maaşım 8000 TL. Yüzde 25’lik zam söylendiği gibi maaşıma yansıtılmadı. Bunun sebebini öğrenmek istiyorum. Halil K.

2023/Temmuz döneminde SSK emekli ve hak sahiplerinin aylıkları yüzde 25 oranında artırıldı. Yine SSK emeklileri için uygulanan alt sınır aylığı 2023/Nisan ayında ek ödeme dahil 7 bin 500 liraya yükseltilmiş idi. Temmuz ayında aylıklara yapılan artış 7 bin 500 lira olan en düşük emekli aylığına yapılmadı. Emeklilerin gerçek aylıklarına yapıldı. Gerçek aylık tutarları yüzde 25 oranında artırıldı ve 7 bin 500 lira olarak uygulanan alt sınır aylığı ile karşılaştırıldı. Hangisi yüksek ise o tutar emeklilere ödendi.

Diğer taraftan, sizin gibi 2008/Ekim öncesi emekli olan SSK’lilere 2023/Haziran ayında ödenen en düşük aylık, ek ödeme dahil 6 bin 93 TL idi ve bu tutar 7 bin 500 lira alt sınır aylığının altında olduğundan aylıklar 7 bin 500 lira üzerinden ödeniyor idi. 2008/Ekim öncesi bağlanan en düşük aylık tutarı 6 bin 93 lira, 2023/Temmuz ayında yüzde 25 oranında  artırıldığında 7 bin 615 liraya yükseldi. Yani 7 bin 500 lira olarak uygulanan alt sınır aylığının üstüne çıktı. Aylığınızı temmuz ayında 8 bin lira olarak aldığınızı belirtiyorsunuz. Demek ki 2023/Haziran ayında gerçek aylığınız ek ödeme dahil 6 bin 400 lira civarında olduğundan tarafınıza 7 bin 500 lira ödenmiş. Ancak 6 bin 400 lira olan gerçek aylığınız. Temmuz ayında yüzde 25 oranında artırıldığında ek ödeme dahil 8 bin lira olmuş. Yani 7 bin 500 lira olan alt sınır aylığının üstüne çıkmış ve ödemeler tarafınıza bu tutar üzerinden yapılmış.

CENAZE ÖDENEĞİ VERİLİR Mİ?

Soru: Bağ-Kur’lu babamdan dolayı annem dul aylığı alıyordu. Annem 3/8/2023 tarihinde vefat etti. Annem için cenaze yardımı alabilir miyiz? Safiye Y.

Cenaze ödeneği, emekli aylığı almakta iken veya kendisi için en az 360 gün prim bildirilen, ölen sigortalı için ödenir. Hak sahiplerinin ölümü halinde cenaze ödeneği verilmez.