Yazarlar Günün Köşe Yazıları Spor Konuk Yaşam Tüm Yazarlar
Çekten Çekenler!
Silivri hapishaneler zincirinin her biri farklı mahpuslar için. 10 ayrı hapishaneden birinde salt cinayet ve benzer suçlar, birinde çocuk yaştakiler;
\n\n\nöyle gidiyor...
\nİki yıl kadar kaldığımız 4 No’lu Cezaevi’nde ağırlık uyuşturucu suçlularıydı. İlk günlerde sormuşlardı, “Abi biz uyuşturucudan girdik sen neden” diye. “Uyarıcıdan” diye takılmıştım.
\nSuçlama ağır olunca hapis süreleri de uzundu. Tüm tutuklulular yıllarla ifade ediliyordu.
\n28 Şubat’ta sürgün edildiğimiz 1 No’lu hapishanede daha çok ekonomik suçlular var. Birinci sırayı çek suçları alıyor.
\nKarşılıksız çek... Hukuki deyimle “karşılıksız çek keşide etme suçu”...
\nBu yüzden tutukluların hemen tümü piyasada kabul gören mesleklerden. Tekstilci, mobilyacı, kasap, tüccar, toptancı, müteahhit, bakkal...
\nBaşlangıçta, avukata gidip gelirken, yemek dağıtımı ve benzer hizmetlerde karşılaşınca yakın bir diyaloğumuz yoktu. Türkçemizin koca uyak kazanından birer kepçe alıp adlarına, memleketlerine dağıttıkça selamlarımız sıcaklaştı. Derken dertlerini anlatmak istediler. Öyle uzun diyalog yasak. Ben de mektup yazın dedim. Karşılaşınca konu başlığını söylüyorlar, ayrıntıları mektupla iletiyorlar. Yan koridordaki koğuşlarda kalanlarla böylece haberleşiyoruz. Mektubun ulaşma süresi bir hafta.
\nİletişim çağına selam olsun.
\n***
\nÇek suçlarının çok dramatik boyutları var. Büyük çoğunluğu 2008’de “teğet geçen” ekonomik krizin kurbanı olmuş. “Kayıt dışı çalışanlar, kurallara uymuyorlar. Tabii çekle de çok işleri olmuyor. Yasalara uygun hareket edenler ekonomideki ani dalgalanmalardan çok çabuk etkileniyor. 15 gün alacaklarınızı tahsil edemezseniz borçlarınızı ödeyemez duruma düşüyorsunuz. Hazır parayı acil işlerde kullanınca çekleriniz dönüyor ve suçlu hale geliyorsunuz” diyorlar. Çekin vadeli ödeme aracı olarak kullanılmasının bir sonucu.
\nÇekiniz karşılıksız çıktığı an hem borçlu, hem suçlu hale geliyorsunuz. Alacaklı sizi cumhuriyet savcısına şikâyet ediyor. Adli süreç başlıyor. Bu zaman diliminde borcunuzu ödeyemezseniz hapse. Genel olarak her 100 liralık borç için bir gün hapis yatıyorsunuz. Diyelim ki 10 bin liralık çekiniz karşılıksız çıktı. 100 gün hapis yatıyorsunuz.
\nSonra?
\nSonrası yine borcunuz borç. Tabii çek kullanmanız yasaklanıyor. Devletin kestiği adli para cezasını da ödemeniz gerekiyor. Reel sektörün içinde olduğunuz için reel sektörün gerçekleri işliyor. Piyasada tutunmanız zorlaşıyor, işyeriniz batıyor.
\nBöyle bir durumda devlet, elinizden tutup işinizi düzene sokarak hem borcunuzu ödeyip hem vergi vermenizi sağlamak yerine, deyim yerindeyse “bir tekme de benden” diyor.
\nAğır suçlara göre yıllardan çok aylarla hapiste kalan çek suçluları karşılaşınca sıklıkla, “Falanca gün sürem doluyor. Çıkacağım, görüşemezsek hakkınızı helal edin” diyor. Bakıyorum, yine karşılaşıyoruz, surat asık: “Abi hapisteyken işler iyice bozuldu, bir karşılıksız çek daha çıkmış.”
\nHapishane hesabına göre devlet bir mahpus için günde ortalama 30 lira harcıyor. Bunu tutuklu sayısıyla ve tutukluluk süresiyle çarptığınızda ortaya hiç de küçümsenmeyecek bir rakam çıkıyor. Hapistekilerin yarısının tutuklu olduğu dikkate alınırsa 50 bin kişiyi 30’la çarptığınızda; suçlu olup olmadığı henüz kesinleşmemiş kişiler için devletin günde 1.5 milyon lira harcadığı gerçeği ortaya çıkıyor.
\n***
\nBinlerce çek suçlusunun önerisi şu:
\nBize öncelikle suçlu değil, borçlu muamelesi yapılsın. İşimizi sürdürmemiz sağlansın, istihdama katkıda bulunalım, borcumuzu ödeyelim, vergimizi verelim. Bu konuda AB ülkelerindeki standart ne ise o uygulansın.
\nMobilyacı Sait, toptancı Ufuk, müteahhit Soner, kasap Tarık, tüccar Özgür bunu öneriyor.
\nHükümetin elinde kanun hükmünde kararname çıkarma yetkisi de var. Bu sorunu hemen çözebilir.
\nKonu dışarıda farklı şekillerde tartışılıyor olabilir ama, içeride ciddi bir yara var.
\n\nYazarın Son Yazıları Tüm Yazıları
Günün Köşe Yazıları
Video Haberler
- Yeni Doğan çetesi davasında çarpıcı itiraflar
- Canlı tarih müzesi Hisart 10. yılında!
- Teğmenler Yüksek Disiplin Kurulu'na sevk ediliyor
- Tarihçi Yusuf Halaçoğlu'ndan şok iddialar
- TBMM'de 'Etki Ajanlığı' düzenlemesi tartışılacak: Amaç m
- Pera Palas'ta Atatürk Müze Odası
- İmamoğlu’ndan 10 Kasım paylaşımı!
- Donald Trump'ın yeniden başkan olması dünya ekonomisini
- Ege'nin Gündemi'nde bu hafta!
- Dubai çikolatasına rakip
En Çok Okunan Haberler
- Kaynanasını hiçbir zaman sevemeyen 4 kadın burcu
- İtirafçı Nevzat Bahtiyar'dan sürpriz hamle geldi
- Avrasya tüneli trafiğe kapatıldı!
- Nasuh Mahruki'nin tutuklanma gerekçesi belli oldu!
- Albaya verilen ceza belli oldu!
- Fatih Altaylı ve İsmail Saymaz'a soruşturma
- Beşiktaş'tan Talisca açıklaması: 'Karar verilmiştir'
- Elektronik kelepçeyi kırıp cinayet işledi
- AKP’li belediyeden bir ayda 33 konser
- Havalimanında kaçakçılık operasyonu