Mine Söğüt
Mine Söğüt minesogut@gmail.com Son Yazısı / Tüm Yazıları

Mantık, her eve lazım

05 Aralık 2018 Çarşamba

Birinizin sosyalist, birinizin kapitalist, birinizin anarşist, birinizin Atatürkçü, birinizin Troçkist, birinizin Marksist, birinizin nihilist, birinizin inançlı, birinizin ateist, birinizin eşcinsel, birinizin aseksüel, birinizin...
Birinizin “herhangi bir şey” olmanız için yaşadığınız topraklarda öncelikli olarak laik ve demokrat bir hukuk sisteminin en sağlam şekilde inşa edilmesi gerekir.
Ki siz sonra o sistemde kendi fikir ve tercihlerinizle var olabilmek için yapılmasını istediğiniz değişiklikler adına söz söyleyebilecek, eylem yapabilecek, meseleyi tartışabilecek bir alan açabilin kendinize.
O yüzden gerçekten demokrat, özgürlükçü, devrimci vs. olan biri laikliğe ve evrensel hukuka savaş ilan edemez.
Dini referanslarla iktidara talip olan politikaların önünü “demokrasi” adına açamaz.
Hukuku göz göre göre ezip geçen iktidarların kasıtlı davalarını, kasıtlı yargılamalarını, kasıtlı kararlarını “hukuk” sayamaz.
Açarsa, sayarsa...
Bugün bu ülkede olanlar olur.
Oysa, bugün bu ülkede olanlar hiçbir zaman ve hiçbir yerde olmasın, olamasın diye insanlığın elinde kapı gibi bir mantık vardır.
Mantık her şeyi insana tane tane anlatır.
Mantık gereği, rasyonel düşünce dogmatik düşünceyi kapsar ama dogmatik düşünce rasyonel düşünceyi kapsamaz.
Bu ne demektir?
Rasyonel düşüncenin iktidarında kapsanan dogmatik düşünce, kendisini her koşulda ifade edebilir.
Ama dogmatik düşüncenin iktidarında, rasyonel düşünce kendisini asla ifade edemez.
Siz demokrasi adına, mantıken, dogmatik düşüncenin iktidar talebini rasyonelleştirebilirsiniz ve böylece yine mantıken, rasyonel düşüncenin katledilme ruhsatını dogmatik iktidara ellerinizle verebilirsiniz.
(Ki bunu zaten yaptınız.)
Sonra dogmatik düşüncenin iktidarında neden demokrasi yok, adalet yok, özgürlük yok diye çırpınabilirsiniz.
(Ki bunu da halihazırda yapmaktasınız.)
Şimdi dönüp bir bakın temelde hangi noktada fena halde yanılmaktasınız?
Dogmatizm sorgulamadan düşünmeden kabul etmeyi emreder; rasyonalizm sorgulayarak düşünmeyi şart koşar.
İster koyu bir inançlı olun, ister Kemalist, ister liberal, ister sosyalist... her ne olursanız olun...
Ne olduğunuz değil, olduğunuz halinizle meselelere nereden baktığınız önemlidir. Açınız rasyonel mi, dogmatik mi?
Rasyonellik size devamlı seçenekler sunar, her şeyi her koşulda yeniden değerlendirmek ve iradenizi, aklınızı, bilginizi kullanarak doğru bir etik tarif etmenizi şart koşar.
Dogmatikseniz bunların hiçbiriyle uğraşmanız gerekmez.
Meseleye bodoslama dalarsınız, olurlarınız olmazlarınız şartlara bağlı değildir, ak hep aktır, kara hep kara, temel prensipler, hak hukuk falan safsata...
Eser gürlersiniz o dogmatik aklınız ve saldırganlığınızla.
İster evde, ister işte, ister sokakta, ister Meclis’te...
Rasyonellerin işi zordur, dogmatiklerin kolay.
Faşizmin her türü o yüzden dogmatik kafaları hemen etrafına toplar.
Yani neymiş?
Aklınızı kullanıp, aynı siyasi görüşten olmadığınız halde birilerinin tutukluluklarına itiraz edebilirsiniz. Onların özelinde, adaletten uzak bir yargı sistemini eleştirebilirsiniz. Bu sizi vatan haini yapmaz.
Bazı meslektaşlarınızın temsil ettiği basın ahlakına itiraz edebilirsiniz. Bu da sizi Atatürk düşmanı, cumhuriyet haini yapmaz.
Sadece ama sadece rasyonel yapar.
Ha bu arada...
Rasyonalizmin öz Türkçesi usçuluktur.
Dogmatizmin öz Türkçesi inakçılık.
Ama siz dogmatizme isterseniz kabaca bağnazlık deyip de geçebilirsiniz.
Ve o geçtiğiniz yerde inanın hem siz iyileşirsiniz, hem de dünyayı iyileştirirsiniz.  



Yazarın Son Yazıları Tüm Yazıları

Yanık saraylar 4 Ağustos 2021
Patron çıldırdı 30 Temmuz 2021

Günün Köşe Yazıları