ABD, Ukrayna cephesinde Rusya’yla, Suriye cephesinde Rusya ve İran’la çatışıyor. Taraflar askeri olarak doğrudan karşı karşıya değillerse de, vekilleri üzerinden savaşıyorlar.
Her iki cephede de geride kalan süreçte ABD istediğini alamadı. Ukrayna ne NATO ne de AB üyesi olabildi, dahası Kırım’ı kaybetti. Suriye’de ise Esad yıkılmadı, “kuzey koridoru” kurulamadı ve ülke parçalanmadı.Tüm bunların yanında ABD’nin “küresel liderliğini” sorgulayan üç somut sorun var:

1. Huawei korkusu
ABD’nin “küresel liderliğini” sorgulayan konuların başında Çin’le yaşadığı Huawei sorunu geliyor. Sorun, Huawei Mali İşler Direktörü Meng Wanzhou’nun ABD talebiyle Kanada’da gözaltına alınmasıyla “büyük sorun” seviyesine yükselmişti.
ABD Huawei’nin yükselişini küresel liderliğine karşı tehdit olarak görüyor. Zira Huawei sadece ABD devi Apple’a rakip bir cep telefonu markası değil; ondan daha önemlisi, ABD, AB ve Kanada şirketlerini kenara iterek dünyaya telekom altyapısı sunan bir şirkettir artık.
Öte yandan Huawei satışta Apple’ı geçmekle kalmadı, “yapay zekâ” kullanımında da liderliği ele geçirdi.
Dahası, sadece iletişim alanında değil, ulaşımdan askeri endüstriye, hemen her alanı “yeniden düzenleyecek” teknoloji olan 5G’nin dünyaya Huawei tarafından kurulacak olması, ABD için korkulu rüya haline geldi. ABD, Huawei’nin Avrupa’da 5G ağları kurmasını istemiyor ve bu nedenle AB ülkelerini açık açık tehdit ediyor.
Trump son olarak imzaladığı başkanlık emriyle Huawei’yi kara listeye aldı. Buna göre başta Google olmak üzere bazı ABD’li şirketler, artık geliştirdiği teknolojileri Huawei’ye satamayacaktı.
Karar, Huawei kadar aslında ABD’li şirketleri de olumsuz etkiliyor. Hem bu nedenle hem de AB ülkelerinin ABD kararına rağmen Huawei’yle 5G anlaşmalarını sürdüreceklerini ilan etmeleri nedeniyle, Trump Huawei kararını 90 gün erteleme yoluna gitti...

2. Kuzey Akım-2 korkusu
Trump’ın ikinci korkusu, Rusya ve Almanya ile yaşadığı Kuzey Akım-2 sorunudur.
Kuzey Akım-2, Almanya’nın Rusya’dan doğalgaz alacağı hattın ismidir. ABD bu projeye karşı çıkıyor. Zira Ukrayna ve Polonya’yı pas geçerek Baltık üzerinden Almanya’ya gaz ulaştıracak bu hat, Berlin’in Washington’a bağımlılığını azaltıyor.
Kısacası AB’nin bir bölümünün ABD’nin elinden adım adım kaymasına neden olan projelerden biri Kuzey Akım-2.
Trump yönetimi bu nedenle hattı durdurmak için uğraşıyor. ABD Enerji Bakanı Rick Perry 12 Kasım 2018’de Rusya’nın Almanya’yla yürüttüğü Kuzey Akım-2 projesine ve Türkiye’yle yürüttüğü Türk Akımı projesinin Avrupa’ya uzanmasına karşı “mücadele etme” kararı ilan etmişti. Ancak geride kalan 6 ayda bu konuda taraflara en ufak bir geri adım attıramadı.
ABD şimdi de Kuzey Akım-2 projesinde yer alan şirketlere karşı yaptırım uygulamaya hazırlanıyor. Ancak hem Moskova’dan hem Berlin’den gelen mesajlar, Kuzey Akım-2’nin ABD tehditlerine rağmen tamamlanacağına işaret ediyor.

3. S-400 korkusu
Trump’ın üçüncü büyük korkusu Türkiye ve Rusya ile yaşadığı S-400 füze savunma sistemi sorunudur.
Türkiye’nin Rusya’dan S-400 almasına şiddetle karşı olan ABD, satışı iptal edebilmek için yoğun baskı uyguluyor. Türkiye’nin S-400 alması askeri dengeden siyasi dengeye çok şey değiştirecek. Üstelik bir NATO üyesinin S-400 kullanmaya başlaması, pek çok ülkeye benzer yolu açmış olacak. Kaldı ki Hindistan, Suudi Arabistan ve Irak da S-400 alma adımları atmış durumda...
Bu ise ABD silah pazarını olumsuz etkileyecek ama ondan daha önemlisi, silah satışı üzerinden sağlanan “bağımlılıkları” kıracak.
Bu üç sorunu çözemeyecek bir ABD ise hegemonyasının da inişe geçtiği şartlarda, “küresel liderliğini” hızla kaybedecek.