İçine girilen “yeni dünya düzeni” (YDD) süreci pandemi (küresel salgın) ile hızlandı, Rusya’nın Ukrayna’ya saldırısı ile devam ediyor.

YDD sürecinde kimin nerede nasıl yer alacağını gelişmeler belirleyecek.

İsmet İnönü’nün yıllar önce söylediği, tarihe mal olan “Yeni bir dünya kurulur, Türkiye de orada yerini alır” değerlendirmesi, içine girilen sürecin bugünkü ifadesidir.

Bu dönemi ve içine girilen süreçteki gelişmeleri mevcut iktidardan çok, Türkiye gerçekleri belirleyip yönlendirecek.

Siyasal iktidarı ellerinde bulunduranlar da bu gerçeği görmek zorunda.

Ukrayna olayında şu ana kadar izlenen politika buna aykırı değil.

Bu dönemde iki taraftan, özellikle NATO’culardan Türkiye’yi ille ve bir an önce tarafını belli etmesi, tabii onlara göre Amerika ve NATO’dan yana olması için yapılan çağrılar sonuç vermedi.

Bu, memnuniyet vericidir.

Bu arada Montrö için “Türkiye’nin ayağındaki kelepçe” manşeti atan (28 Mart 2021 Yeni Akit) yandaş gazetelere sormak gerekir: Anladınız mı Montrö’nün önemini?

Öte yandan Rusya’nın Ukrayna’ya saldırısı üzerine Amerika ve Avrupa Birliği (AB) Rusya’ya tarihte eşi görülmemiş yaptırımlar uygulama kararı aldı.

Kararların uygulamaya konmasının üzerinden iki hafta geçmeden yaptırımlar bumeranga dönüp Avrupa’yı vurmaya başladı.

Birkaç örnek:

Bir varil petrolün fiyatı 100 doları aştı, doğalgaz 260 dolara yükseldi. Hammadde fiyatları da aynı oranda artıyor. Chicago Borsası’nda buğday fiyatı ton başına 450 Avro’ya yükseldi.

Fransız enerji şirketi Engie Başkanı Catherine McGregor, “Benzeri görülmemiş bir fiyat şoku bekleyebiliriz” diyor ve ekliyor: “En kötüsü henüz gelmedi.” 

İngiltere’de yayımlanan Spectator’de Wolfgang Münchau imzalı makalede, “Rus gazının kesilmesi, Almanya’nın ekonomik modeli için bir şok oluşturur” deniyor.

Japonya’nın en büyük finansal ve endüstriyel düşünce kuruluşu Nomura Araştırma Enstitüsü (NRI) Baş Analisti Takahide Kiuchi, “Yaptırımlar kaçınılmaz olarak Batı ekonomisini vuracak” diyor.

ForwardKeys’in araştırmasına göre, yaptırımlar ve hava sahalarının kapalı olması nedeniyle Avrupa’da hava ulaşımı yüzde 23 daraldı. 

İspanya Balear’da turizm rezervasyonları yüzde 40 düştü.

Ukrayna olayı ve yaptırımların Türkiye’ye ve turizme olası etkileri ayrı bir yazı konusudur.