Ne yazık ki yargı sistemimiz oltada...
Bu yüzden de yargıya güvensizlik ortada!
Oysa seçimlerin en büyük güvencesi, “yargı ve yargıç denetimi”!
Yüksek Seçim Kurulu’ndan il ve ilçe seçim kurullarına seçimler için yüzlerce yargıç görev yapıyor.
“Tarafsız Tayyip Bey”in meydanlardan taşan anayasa dışı, Kuranıkerim sallamak gibi, din dışı ve ziyaret ettiği yerlerin adliyelerine bayrak astırmak gbi siyasi ahlak dışı münasebetsizlerine YSK’den gık çıkmıyor.
Attilâ İlhan haklıdır ve elbette “Ayrılık sevdaya dahil”dir.
AGİT’e göre de “Seçim süreci de seçime dahil”dir.
AGİT, tarafsız, özgür adil seçim ilkelerine TV’lerin, gazetelerin de hakça kulanımını da dahil ediyor.
Seçim sandıklarına kedi girdiğini ilan ve itiraf eden Enerji Bakanı için, bir tweet bile atmayan YSK’miz, kımız mı içti ne?
Tarafsızlık yemini eden Cumhurbaşkanı karşısında adaletini değil ataletini kanıtladı.

***

Demokratik ülkelerde yalnız seçimler ve seçim süreci değil; “Anket Şirketleri”nin ilan ettiği seçim tahminleri bile kamusal denetime tabi.
“Şirket” adı üstünde, para demek kâr demek.
Parayı veren düdüğü çalar mı?
Kuşku ve paranoya elbette çok kötü bir şey.
Ama ne yazık ki bizdeki anketler seçmen davranışını yansıtma yerine seçmen davranışını etkileme aracı (ve amacı) için kullanılabiliyor.
(İktidara hoş görünme ve nemalanma var, ama onu geçelim.)
İşin ucunda para var.
Tam da bu nedenle, şirketlerin doğru tahmin yapmaları gerekiyor.
Ki ilan ettikleri anket sonuçları “son anketleri” olmasın!

***

Seçim anketleri, demokrasilerde siyasal, toplumsal ve psikolojik bir gereksinme.
Karşı olmak anketçilere kuşkulu bakmak yanlış.
Elbette her kuşun eti yenmez ve her ankete güvenilmez.
Amma...
53 milyon 765 bin 231’i yurtiçinde...
2 milyon 867 bin 658’i yurtdışında...
Toplam 56 milyon 632 bin 899 seçmeniniz varsa...
Doğru seçim tahmini yapmanız belki mümkün; ama çok kolay değil.
Seçim demek önce anket demek!
Ama sandığa henüz gitmeyen 56 küsur milyon seçmenin davranışını doğru tahmin,
yine de doğmamış çocuğa don biçmek sayılmıyor.
Yüzde yarımlık sapma ile sonuçlar kestirilebiliyor.
Kimileri için anketçilik fal bakmak gibi görünse de kesinlikle falcılık değil.
Anket için de atalarımızın fal öğüdüne kulak vermek yanlış değil.
“Fala inanma; falsız kalma!”
Hele seçime gidiyorsan anketsiz hiç kalma!

***

İngilizler ise son seçimde “fal”a inandılar.
Amü hüsrana uğradılar.
Şimdi İnglitere’de anketlere karşı büyük bir hesaplaşma var.
Onlarda sağlam bir demokratik hukuk sistemi olduğu için YSK yok.
Onun yerine bağımsız ve özgür çalışan bir kurumları var:
- “İngiliz Anket Konseyi (The British Polling Council - BPC)”
Bu konsey, 2015 seçim kampanyasında yapılan anket sonuçlarının neden tutmadığını, neden bu kadar farklı çıktığını ortaya çıkarmak için soruşturma açıyor.
Tüketicilerden oluşan “Pazar Araştırma Topluluğu (The Market Research Society” de bu soruştur mada yer alıyor.
Çünkü seçmen de bir tür tüketici.
Kandırılmaması gerekiyor.
BPC, soruşturma nedenini şöyle açıklıyor:
“Seçim öncesi açıklanan son anketler, beklenen isabeti yansıtmaktan çok uzaktı. Ve hiçbir anket şirketi, muhafazakârların tek başına iktidar olacağını da İşçi Partisi’nden önde olduğu gerçeğini de göremedi. Bu durum anketlerde kullanılan yöntemlerin dikkatli ve bağımsız bir soruşturmaya tabi olmasının gerekli olduğunun kanıtıdır!”
Bu soruşturmayı, kamoyu anketleri alanında ülkenin en önde gelen akademisyenlerinden Araştırma Metotları Ulusal Merkezi Direktörü ve Metodoloji Profesörü Patrick Sturgis yönetecek.
Siyasi anket yapan şirketlerinin çoğu bu Konsey’in üyesi. Konsey, bu şirketlerin uyguladığı anket yöntemleri hakkında saydamlık ve kalite kuralları koyuyor ve bunları yakından denetliyor.
Ama anketçilerin, kamuoyunun eğilimlerini doğru belirlemeleri
onlara büyük bir saygınlık ve para kazandırıyor.
Ama sonuçların yanlış tahmin edilmesi anket şirketleri için ticari-mesleki bir facia.
Hemen hepsi Muhafazakâr Parti’nin oy kaybettiğini ilan ettiler.
Öteki üç partinin ise daha yüksekçe oy alacağını ve seçimden koalisyon çıkacağını öne sürdüler.
Sonuç muhalefet kadar anketçiler için de hüsran...
Dileyelim benzer bir hayal kırıklığını bizim anketçiler yaşamasın.