Irkçılık protestoları ABD Başkanlık seçimini nasıl etkileyecek? Bugünlerde en çok merak uyandıran konulardan biri bu.

George Floyd cinayetinden sonra ABD’den dünyaya yayılan ırkçılık karşıtı hareket olmasaydı, yeniden Trump’ın seçileceği kesin derdim. Amerikan halkını biraz tanıyorsam, ekonominin birkaç ay önce fena gitmediğini de düşünerek bundan kuşku duymazdım.

Fakat şu anda durum Trump aleyhine döndü. Demokratik Parti’nin adayı Joe Biden, son anketlere göre önde görünüyor. COVID-19 sonrasında yaşanan uzun karantina süreci işsizliği ciddi oranda körükledi; yaklaşık 40 milyon insan işsiz kaldı, iflaslar ardı ardına geliyor.

İnsanlık tarihinin en büyük küresel salgınlarından biri, ırkçılık ve sömürgecilik tarihinin en önemli olaylarından biri ile aynı döneme rastladı.

Protestocular, artık polisin bütçesinin kesilip bu fonların sosyal hizmetlere kaydırılmasını talep ediyor. Hatta polis teşkilatlarının tamamen kapatılıp yeni bir kamu güvenliği modeli başlatılmasını isteyenler var.

Hem COVID-19 sürecinde yaşananlar hem de ırkçılığa karşı ayaklanma, kapitalist sisteme dair sorgulamayı ateşledi. Ancak sistemi kökünden değiştirmeye yetecek mi belli değil...

***

New York’taki protestolar sırasında Lenin’den esinlenerek “Bütün iktidar halka!” (Power power power to the people!) diye slogan atıldığını söyleyenler oldu. “Kapitalizmin kalbi Lenin’in sloganıyla inledi” diye yorumlar çıktı medyada.

ABD’de görülmemiş olay olarak duyuruldu bu. Oysa ben 2002 yılında, yine New York’ta, aynı sloganın atıldığını kulaklarımla duydum. Amerikan solunun önde gelen isimlerinden, başkan adayı Ralph Nader’ın büyük holdinglerin yolsuzluklarına karşı düzenlendiği protesto gösterisinde oldu.

O eylemde Patti Smith de vardı. Artık bir marş haline gelen “People Have The Power” adlı şarkısını, Wall Street’teki New York Borsası’nın önünde kapitalist sistemi protesto eden binlerce insanla birlikte söylemişti.

Sonrasında Bush tekrar seçildi. Obama göreve geldiğinde de ABD politikalarında temel bir değişiklik olmadı.

Bunları hatırlayarak seçim tahminlerine temkinli yaklaşıyorum. 3 Kasım’a kadar neler olur izlemek gerek. Bir ay öncesinde ABD’de Black Lives Matter (BLM) hareketi bugünkü kadar sarsıcı değildi, birkaç ay önce koronavirüs salgını yoktu.

***

Polis teşkilatlarının lağvedilmesi taleplerine varan bir isyanı Demokratların tümüyle kucaklamayacağını tahmin etmek de zor değil.

Nitekim Joe Biden, USA Today gazetesine yazdığı makalede, bu talebi reddetti. Üstelik polis teşkilatlarının gereken reformu yapabilmeleri için 300 milyon dolar ek federal yardım çağrısında bulundu.

Ayrıca George Floyd’un cenazesine son anda katılmaktan vazgeçip sadece video kaydı gönderdi.

Amerikan tarihinin en büyük dönüm noktalarından biri yaşanırken, Demokratların Biden gibi kapitalizm ile sorunu olmayan, geçmişte ırkçı yasa teklifleri vermiş, savaş yanlısı oy kullanmış, orta yolcu bir adayı öne çıkarması bir talihsizlik. Çünkü bu dönemde, düşman kazanma pahasına, çok net duruş sergileyecek bir adaya ihtiyaç var.

Biden’ın, belki de bu nedenle, sokaktaki gençlerin oyunu almak için kendisine göre daha sert bulunan Senatör Elizabeth Warren’ı Başkan Yardımcısı seçmeyi düşündüğü konuşuluyor. Fakat siyah bir kadını bu görev için seçerse desteğini daha çok artırabilir.

Olası adaylardan biri başkanlık yarışından daha önce çekilen Senatör Kamala Harris. Onu seçer mi şüpheli... Çünkü Harris, bir TV tartışmasında Biden’ı 1970’lerde ırk ayrımcılığının önüne geçilmesi için önerilen okul servislerine karşı çıktığı için sert bir şekilde suçlamıştı.

Biden ya da Trump? İkisi de kurulu düzenin temsilcisi. İkisi de mega holdinglerle ve Wall Street ile kol kola. İkisinin de seçilmesi durumunda ABD’de protestocuların beklediği köklü bir değişim olmaz.

Gerçek bir değişim için öncelikle merkezdeki iki partinin hegemonyasındaki siyasi sistem değişmeli. Gerisi aldatma ve oyalama...