Zülal Kalkandelen
Zülal Kalkandelen zulal.kalkandelen@cumhuriyet.com.tr Son Yazısı / Tüm Yazıları

Hak, kuvvetin üstündedir

26 Mayıs 2019 Pazar

YSK’nin İstanbul’daki seçimi neden iptal ettiğini açıkladığı metin, tam bir hukuk rezaleti.
4 üyenin muhalefet şerhi ile birlikte 250 sayfayı bulan bir metin...
Ekrem İmamoğlu büyük bir haksızlığa uğrarken; seçmen iradesinin hiçe sayıldığının yazılı belgesi...
YSK Başkanı Sadi Güven, “Seçim iptal nedeni olabilecek bir uyumsuzluk görülmemiştir” demiş. Gerçekten trajikomik bir durum!
Bu olay, aklıma ABD’de 2000 yılında yapılan başkanlık seçimindeki kaosu getirdi. O seçimde olup bitenleri Amerika’da yaşadığım dönemde yakından izlemiştim. Sonra da hepsini “30 Saniyede Bush - Amerika’da Medya ve Siyaset” adlı kitabımda ayrıntısıyla anlatmıştım.
Bush 500 bin daha az oy alarak nasıl Başkan oldu?
Özetlersek ABD’de neler olmuştu?
7 Kasım 2000’de Demokratik Parti adayı Al Gore, popüler oylarda George W. Bush’a 500 bin oy fark atmıştı.
Ancak ABD’deki Electoral College (Seçiciler Kurulu) sistemine göre başkan seçilebilmek için, seçiciler kurulu oylarında 270’i bulmak gerekiyor. Florida’daki sayım sürerken Gore’un 255, Bush’un 246 oyu olduğundan bu eyaletten gelecek 25 oy, sonucu belirleyecekti.
Sonuçta Bush ile Gore arasındaki fark, Florida’nın toplam oyunun yüzde 1’inin yarısından az olunca, makine ile sayım başladı. Al Gore, buna itiraz edince yeniden elle sayım yapıldı. Bush, yasaya aykırı olduğu iddiasıyla elle sayıma itiraz etti ama mahkeme devam dedi.
Sayım sürerken, Florida Eyalet Sekreteri Katherine Harris, tekrar sayım sonuçlarının bildirilmesi için yasayla belirlenen süreyi uzatmayacağını, 14 Kasım’a kadar bildirilmeyen sonuçların Florida’nın nihai seçim sonuçlarına eklenmeyeceğini bildirdi.
Bununla da kalmadı... İkinci sayım sonucunda 300 oy farkının Bush’un kazanmasına yeterli olacağını ve elle yapılan sayımın sonuçlarını toplam oy hesabına katmayacağını söyledi.
Harris, hem Cumhuriyetçi hem de Bush’un 2000 kampanyasında aktif görev almış bir isimdi.

Davalar, temyizler ve skandallar
Gore, Harris’in açıkladığı karara karşı Florida Yüksek Mahkemesi’nde dava açtı. Mahkeme, 26 Kasım’a kadar bildirildiği takdirde elle sayılan oyları kabul edeceğini açıkladı. Bush, bunun üzerine konuyu Amerikan Yüksek Mahkemesi’ne taşıdı.
26 Kasım, Florida’nın içindeki bölgelerden gelecek ikinci sayım sonuçları için son gündü ama Palm Beach 17.00’de sona eren süreye yetişemedi. Katherine Harris, uzatma isteğini reddederek, Bush’u Florida eyaletinin galibi ilan etti.
6 milyon oyun tekrar sayımı sonucunda Bush’un 537 oyla önde olduğu açıklandı ve Florida’nın 25 seçiciler kurulu oyu da Bush’un hanesine yazıldı. Bush, ekrana çıkıp başkanlık seçimini kazandığını duyurdu.
Daha sonra bu konu davalar ve temyiz davaları ile 12 Aralık’a kadar sürdü. Sonunda Amerikan Yüksek Mahkemesi, 4’e karşı 5 oyla tartışmayı noktalayan kararı aldı. Florida Yüksek Mahkemesi’nin tüm eyaletteki oyların yeniden elle sayımı için aldığı kararı gerçekleştirmeye yeterli zaman yoktur dedi...

Hukuk siyasetçilerin oyuncağı değildir
Florida’nın 25 oyu mahkeme kararıyla Bush’a eklendi ve 271 sayısına ulaşan Bush, bu yolla ABD Başkanı oldu. Amerikalılar hâlâ, Gore’un popüler oylarda birinci gelişine atıf yaparak, Bush için, “500 bin oyla seçimi kaybeden ilk Başkan” diyor.
Bunları hatırlattım çünkü hukukun seçmen iradesini gasp eden siyasetçilerin elinde nasıl oyuncak haline geldiğine dair ibretlik bir örnek...
Türkiye’de yaşanan son örnekte ise, üzerinde baskı kurulan YSK seçimi iptal ederken kendi de kurum olarak intihar etti.
Ama mücadele elbette burada bitmedi.
Atatürk’ün sözleriyle ifade edersek, “Herhalde dünyada bir hak vardır ve hak kuvvetin üstündedir!”  



Yazarın Son Yazıları Tüm Yazıları


Günün Köşe Yazıları