Madrid’de ne oldu?

01 Temmuz 2022 Cuma

Madrid’de yapılan NATO Liderler Zirvesi’nde, ittifakın yeni hedeflerine yönelik gelişmeleri izledik. Cumhurbaşkanı Erdoğan, yüksek perdeden İsveç ve Finlandiya’nın ittifak üyeliğine karşı çıkıyordu. Son aşamada sorun çözüldü. Üç ülke dışişleri bakanlarının imzaladığı muhtıraya bakılırsa herkes kazanmış. İsveçli devlet yöneticileri kendi halkına “Türkiye’ye hiçbir ödün vermediklerini” söylüyor. Ülkemizde iktidara yanlayan gazetecilere bakılırsa Türkiye zafer kazandı.

Oysa konunun özü ABD ve NATO açısından İskandinavya bölgesindeki ülkelerin tamamının ittifaka katılmasıydı. Bu da gerçekleşti. Çünkü Ukrayna’da topçu atışlarına dönmüş savaşın yanı sıra Rusya’nın iyice köşeye sıkıştırılması gerekiyordu.

Artık Rusya, NATO ile olan sınırına 1340 kilometre daha ekledi. Belarus hariç, batısında tamamen NATO ile komşu.

Rusya’nın tarihsel sıcak denizlere çıkma hedefi güneybatı güzergâhında yüzyıllardır gerçekleşmedi. Artık kuzeybatı güzergâhından da “ısınacak denizlere” çıkma arayışı zora girdi. İsveç ve Finlandiya’nın NATO’ya alınmasıyla Arktik bölgesinde ABD avantajlı konuma geçmiş oldu. Buzlar eridikten sonra ortaya çıkacak deniz yollarının kontrolü ve diğer kaynaklar içindi bunca çaba. Türkiye’nin itirazlarının bu projeyi engelleyebileceği zaten düşünülmüyordu, öyle de oldu... Biden’ın teşekkürü ile yetineceğiz.

Altını çizmek istediğimiz bir diğer konu F-16’lar. Büyük olasılıkla Türkiye’nin istekleri yerine getirilecek. Yunanistan yine histeri krizlerine girebilir ama ABD bu konuya da kendi çıkarlarına göre yaklaşıyor. Pentagon’un somut açıklaması bunun göstergesi.

Suriye’nin kuzeyinde Türkiye’nin olası operasyonu konusunda ABD’den istenen tonda bir destek gelmedi. Her koldan üzerine gidilen Rusya, tutumunu “endişelerini” belirterek sertleştirdi. Türkiye’nin, önümüzdeki dönemde, beklendiği gibi, NATO hedefleri doğrultusunda Rusya’dan uzaklaşması sürecek gibi. O zaman, “2.5 milyar dolar ödeyerek niye S-400’leri aldınız, bu sistemleri ne yapacaksınız” sorusu iktidara hep sorulacaktır.

MBS KİME PARA VERDI?

Avrupa’nın doğusunda Rusya karşısındaki toparlanma Ortadoğu’da da İran’a karşı gerçekleşiyor. Biden bu ay içinde Suudi Arabistan’da Körfez Zirvesi yapacak. Bu zirvenin altlığı kapsamında Veliaht Prens Muhammed bin Selman Mısır, Ürdün ve Türkiye’yi ziyaret etti. Adı “MBS” olarak kısaltılan prensin, Türkiye görüşmeleri sadece iyi niyet açıklamalarıyla sonuçlandı. Beklendiği gibi ekonomisi zorda olan Türkiye’ye bir para gelmedi. Ancak MBS, Mısır’da 14 anlaşma imzaladı ve bu ülkeye 8 milyar dolar kaynak aktardı. O zaman iktidara, “128 milyar dolarlık rezervi ne yaptınız, öngörüsüz bir şekilde dolar kurunu düşürmek için niye yaktınız” sorusu da hep sorulacaktır.

Küresel sistem ve bölgemiz yeniden şekilleniyor. Türkiye, İsveç ve Finlandiya, hatta Yunanistan bu şekillenmeye ayak uydurmak zorunda kalıyor.



Yazarın Son Yazıları Tüm Yazıları

Yaşamı ıskalamak 22 Kasım 2024
AKP’yi yansılamak 15 Kasım 2024
Zihinlere operasyon 8 Kasım 2024

Günün Köşe Yazıları