''Araçlardan alınan vergi kaldırılsa veya önemli oranda düşürülse pek çok yurttaş sıfır bir araç sahibi olabilir. Ardından eski araçların büyük kısmı kullanılmayacağı içinse hem Türkiye'nin enerji ithalatı düşer hem de daha az kaza meydana gelir. Kazaların azalmasının yanında ölüm oranı da araçların yeni olması ile düşecektir. 2022 yılında meydana gelen trafik kazalarında en az 5 bin 229 kişi hayatını kaybetti. Bu konuda bir düzenlemeye gidilmezse Özel Tüketim Vergisi, 'Öldüren Tüketim Vergisi' olarak anılmaya başlanacak.''

Bu ifadelere 1 Aralık 2023 tarihli köşemde yer vermiştim. Yaklaşık 1 yıl sonra 20 Kasım 2024'te ise MHP tarafından ÖTV muafiyeti ile ilgili kanun teklifi verildiği açıklandı.

MHP Genel Başkan Yardımcısı İsmail Özdemir TBMM'ye bir kanun teklifi sundu. Özdemir sosyal medyadan ''TBMM’ye verdiğimiz kanun teklifi ile 2000 yılı öncesi (25 yaş ve daha üstü) modele sahip araçların geri dönüşüme verilmesini sağlamak, yerine daha çevreci ve güvenli ‘yerli üretim’ araçların alınmasını teşvik etmek amacıyla Türkiye’de üretilmiş olması kaydıyla yeni alınacak araçlardan ÖTV alınmamasını öngörüyoruz'' ifadelerini kullandı. Özdemir teklifin gerekçelerini ise şöyle açıkladı:

''Yaşı büyük araçlar, tamir, bakım masrafları açısından külfet oluştururken, trafikte de mal ve can kaybına sebep olacak şekilde tehlike arz edebilmektedir. Ayrıca hem çevreye hem de ekonomiye zarar vermektedirler. Bu anlamda 25 yaşından büyük araçların geri dönüşüme verilmesi, ekonomik, çevre kirliliği, ulaşım güvenliği açısından ehemmiyet arz etmektedir.'' 

Ayrıca geçimini tek araçla sağlayan şoförlerin 10 yıl süreyle ticari faaliyetlerde kullanmak üzere satın alacağı yeni aracın ÖTV ve KDV'den muaf tutulması da talep edildi.

Peki ÖTV'siz otomobil satışını mümkün kılan kanun teklifi bu şartlarda kabul edilir mi? Kanun teklifinde nasıl değişiklikler yapılabilir?

Türkiye'de trafiğe kayıtlı araç sayısı 30 milyonu aştı. Araçların yaş ortalaması ise 14,5. Teklifte bahsedilen 20 yaş üstündeki araçlar ise 6 milyon civarında. 

En son 2019 yılında araçların hurda teşviki çıkıp ÖTV miktarında indirim yapılmıştı.

Kanun teklifi kabul edilirse Türkiye'de üretilen 1.6 litre silindir hacmi altındaki otomobiller belirtilen koşullarda yüzde 80'lik ÖTV'den muaf olacak. Böylece fiyatlar yüzde 44.44 düşebilecek. Ticarilerin fiyatı ise ÖTV ve KDV alınmadığında yüzde 27.54'e kadar (Yüzde 15 ÖTV, yüzde 20 KDV) düşebiliyor.

Böyle büyük bir düşüşün olma ihtimali ne yazık ki çok düşük. Hem kısa zaman önce araç alanlar hem de araç alım-satım ve hatta kiralama sektöründe faaliyet veren firmalar için bu büyük değişiklik korkunç zararlara neden olabilir.

Ancak bu teklifin ardından en son Kasım 2022'de yapıldığı gibi matrah düzenlemesine gidilmesi güç kazandı. O tarihteki gibi 1.6 litre motor hacminin altındaki bazı araçların tekrar yüzde 45 ÖTV'ye tabi olması ile sıfır araç fiyatları yüzde 19.44'e kadar düşebilecektir.

Son yapılan düzenleme ile 1.6 litre altındaki fosil yakıtlı binek araçlara uygulanan ÖTV oranları şöyle:

• Motor silindir hacmi 1600 cm³’ü geçmeyen, matrahı 184 bin TL’ye kadar olan araçların ÖTV oranı %45
• Motor silindir hacmi 1600 cm³’ü geçmeyen, matrahı 184 bin TL ile 220 bin TL arası araçların ÖTV oranı %50
• Motor silindir hacmi 1600 cm³’ü geçmeyen, matrahı 220 bin TL ile 250 bin TL arası araçların ÖTV oranı %60
• Motor silindir hacmi 1600 cm³’ü geçmeyen, matrahı 250 bin TL ile 280 bin TL arası araçların ÖTV oranı %70
• Motor silindir hacmi 1600 cm³’ü geçmeyen, matrahı 280 bin TL üzeri araçların ÖTV oranı %80

Burada 184 bin TL, 280 bin TL gibi matrah değerleri güncelliğini kaybettiği için en azından yerli araçlar özelinde değişiklik yapılması söz konusu olabilir.

Hurda teşviki yapılması ve ÖTV ile KDV'nin ticari araçlardan belirtilen durumlarda alınmaması ise büyük ölçüde kabul edilecektir.

Yerli araçlardan ÖTV alınmaması ya da bu oranların düşürülmesi durumunda fiyatı düşecek modeller ise şöyle: 

BİNEK MODELLER

• Fiat Egea
• Hyundai i10
• Hyundai i20
• Hyundai Bayon
• Mitsubishi Colt
• Renault Clio
• Renault Megane Sedan
• Renault Duster
• Togg T10X
• Toyota C-HR
• Toyota Corolla

TİCARİ MODELLER

• Citroen Jumpy Spacetourer
• Fiat Fiorino
• Fiat Scudo Combimix 
• Ford Transit Custom
• Ford Tourneo Custom
• Ford Transit
• Opel Vivaro / Zafira 
• Peugeot Expert Traveller 
• Volkswagen Transporter
• Volkswagen Caravelle