Savaşkan İskefli
Savaşkan İskefli savaskan.iskefli@cumhuriyet.com.tr Son Yazısı / Tüm Yazıları

Otomobilde yapay zekâ dost mu düşman mı?

19 Şubat 2024 Pazartesi

Otomobil teknolojisi diğer hemen her alanda olduğu gibi hızla gelişeye devam ediyor. Elektrikli otomobil satışlarının Avrupa Birliği'nde dizel motorlu modellerden daha fazla olduğu açıklandı. Yeni modeller içinde ise özellikle Çinli üreticilerin yeni modelleri göze çarpıyor. 25 Şubat'ta BYD alt markası YangWang'ın U7 ve U8 modelinin ardından U9 modelini de satışa sunacağını açıkladı. Bu model saatte 100 kilometrelik hıza yalnızca 2 saniyede çıkıyor ve 4 elektrikli motoru toplamda 1300 beygire yakın güç üretiyor. 

U8 modeli aralık ayında teslim edilmeye başlanan YangWang 1200 beygirlik SUV modeli olan araçta tank modu ve suda ilerlemeye yardımcı olan "şamandıra modu" ile teknolojinin geldiği seviyeyi gözler önüne serdi.

U9 modelinde ise yüksek performansın haricinde üç tekerlekle gidebilmesine ve zıplamasına imkân tanıyan süspansiyon sistemi oldukça etkileyici gözüktü.

***

Otomobiller artık birer robota dönüşürken otonom sistemler de gelişmeye devam ediyor. Sürücüsüz taksi hizmeti gündemde en çok kullanıcılarının kötü niyetli eylemleri ile yer buldu. Sistem gelişmeye devam ederken tekonolojinin hayatı kolaylaştırırken insanı fazlası ile kolaya alıştırıp tembelleştirmesi ve de insanın yerini işgücü olarak alabileceği gibi düşüncülerle insanlık adına yarardan çok zarar getireceği düşüncesi tekrar ortaya çıktı.

Bu düşünceler neticesinde yaşanmış olabileceği düşünülen son olaysa ABD'de görüldü. San Francisco'da kalabalığın her tarafı kapattığı ve eğlenceye katılanların havai fişekler yaktığı bir sırada yakın bir caddede ilerleyen 'sürücüsüz' robotaksiye saldırıldı. Bu saldırıda araç ateşe verildi.

Yetkililere ve akademisyenlere göre bu olay, hem robotik araçların muhakeme yeteneğinin sınırlı olduğu hem de güvenlik endişeleri, insan sürücülerden alabilecekleri işler ve daha genel bir yapay zeka korkusu gibi bir dizi nedenle insanları düşmanlığa sevk etti.

***

Ayrıca kısa süre önce bir Waymo aracı bir bisikletliye çarpmıştı ve geçen ekimde ise GM'ye ait Cruise tarafından üretilen sürücüsüz bir başka araç yayaya çarparak 6 metre sürüklemişti. Sosyal medyada yer bulan bir videoda ise itfaiye aracının geçici olarak bir Waymo aracının arkasına takıldığı ve aracın tamamen kenara çekilip geçmesine izin vermediği görüldü. Bir itfaiye sözcüsü ise bu olayla ilgili Waymo aracının yolu kısmen kapattığını doğruladı.

George Mason Üniversitesi Otonomi ve Robotik Merkezi Direktörü ve ABD trafik güvenliği düzenleyicilerinin eski danışmanı Missy Cummings, "İnsanların istemedikleri ve hayatlarını daha iyi hale getirmeyen teknoloji yüzünden kaynama noktasına geldiğini görüyoruz" dedi.

San Francisco Denetim Kurulu Başkanı Aaron Dan Peskin, bunun "teknoloji karşıtı bir şey" olmayabileceğini, ancak daha ziyade "bir grup serseri" tarafından yapılan suç teşkil eden bir yaramazlık olabileceğini söyledi.

***

Robot ve insan kaynaklı hatalar sebebiyle oluşacak güvenlik zaafiyetlerinde robot insana oranla ne kadar az hata yaparsa yapsın hata sırasında robotların durdurulmasının imkânsız olduğu durumlardan kaynaklı olarak endişe her zaman olacaktır. Burada yazımsal kaynaklı olabilecek sorunlar göz önüne alınarak acil durumda kapatma ya da duraklatabilme gibi dışarıdan müdehale edilebilmesi otonom sürüş kaynaklı endişelerin büyük kısmını ortadan kaldıracaktır.

Korku, çoğu zaman bilmemekten ve de kontrol altına alamamaktan kaynaklanır, tehlike ve belirsizlik durumlarında insanların güven duymaya ihtiyacı vardır.

 

 

 

 



Yazarın Son Yazıları Tüm Yazıları


Günün Köşe Yazıları