Köy kitaplığımdaki raflardan birine rastgele el uzatıp bir kitap aldım. Elime ödül olarak Doğan Avcıoğlu’nun Rejim ve Devrim¹ adlı kitabı çıktı. Kitabı açtım, satır altları çizilmiş “Ulusal Kurtuluş Devrimi”² adlı yazı. 10 Kasım 1970 tarihli Devrim (sayı: 56) adlı dönemin çok önemli dergisinde yayımlanmış. Dergiye abone olduğuma göre 54 yıl önce mutlaka okumuşumdur.

Bu yazıyı, 10 Kasım 2024 günü, bu sütunda yayımlamaya karar verdim. Böylece 1970’te, çok önemli devrimci kalemin yazdığı yazıyı günümüzde değerlendirebilirsiniz ya da tersini yapıp günümüz durum ve koşullarını yazının denektaşında irdeleyebilirsiniz:

***

Ulusal Kurtuluş Devrimi

Kemalizm, bir “Ulusal Kurtuluş Devrimi”dir.

Bir Ulusal Kurtuluş Devrimi’nin amacı, yalnızca siyasal bağımsızlığı gerçekleştirmek değildir. Tam bağımsızlığa ulaşabilmek için sömürge düzeninin ülkedeki bütün dayanaklarının tasfiyesi ve sağlam bir sanayi temelinin kurulması zorunludur. Bu nedenle Atatürk, askeri zafer kazanılır kazanılmaz tam bağımsızlığı sağlama amacıyla “çağdaş uygarlığa bir an önce ulaşma” direktiflerini vermiş ve ülkede devrimler yoluyla feodal düzenin tasfiyesine yönelmiştir.

Cumhuriyetin, Atatürk’ün damgasını vurduğu ilk on beş yılında büyük işler başarılmıştır. Fakat Kurtuluş Savaşı’mızın özel tarihsel koşulları ve sınıflar arası kuvvet dengesinin devrimciler aleyhinde oluşu, Ulusal Kurtuluş Devrimi’nin amaçlarına tam ulaşmayı engellemiştir. Prof. Berkes’in şu sözlerinde büyük gerçeklik payı vardır:

“Kemalizm Devrimi, Mustafa Kemal’in arkasındaki bir avuç ilericiler ile gene bu savaşın içinde bulunan muazzam bir gericiler kitlesi arasında, didişile didişile santim santim koparılmış bir devrimdir.”

ULUSAL VE SINIFSAL BİR DEVRİM

Bugün 47 yaşını dolduran Cumhuriyetin son 25 yılı, Atatürk’ün başlattığı Ulusal Kurtuluş Devrimi’ne ihanet dönemi sayılabilir. Cici demokrasi, çağdaş uygarlığın değil, yeniden sömürgeleşme sürecinin politik düzeni olmuştur. Bunun içindir ki yarıda bıraktırılan ve yolundan saptırılan Ulusal Kurtuluş Devrimi’mizi günümüzün şartlarında sürdürme ve bütün amaçlarına ulaştırmak, her eğilimdeki devrimcinin baş görevidir.

Günümüzün şartlarında ve özellikle Türkiye’de bir Ulusal Kurtuluş Devrimi, kapitalist çerçevede gerçekleştirilemez. Kapitalizm dışa bağımlılık, geri bir tarım, gecekondu sanayisi ve artan toplumsal huzursuzluk demektir. Kapitalizm, büyük arazi sahiplerinin komprador burjuvaziye ve onun Anadolu’da gittikçe genişleyen kollarına kadar uzanan dışa bağlı en geri güçlerin toplumsal düzeni demektir. Tam bağımsızlık ve çağdaş uygarlık gibi Kemalizmin ana hedefine ulaşılması, kapitalist yapıların kırılmasıyla mümkündür. Bu nedenle, bir Ulusal Kurtuluş Devrimi, yalnızca bir ulusal sorun değildir, aynı zamanda sınıfsal bir sorundur ve gücünü yarı sömürge kapitalizminden alan tutucular koalisyonunun ekonomik ve politik egemenliğine son verilmesini zorunlu kılar.

EYLEM BİRLİĞİ

Atatürk’ün başlattığı bu Ulusal Kurtuluş Devrimi bütün sonuçlarıyla gerçekleştirilmeden çok daha ileri aşamalardan söz etmek, keskin devrimcilik gibi gözükse bile, hayalciliktir. Ulusal Kurtuluş Devrimi başarıya ulaştırılmadan ülkemizde başka bir şey yapılamaz.

Bilmek gerekir ki ülkemizin içine düşürüldüğü koşullarda Ulusal Kurtuluş Devrimi’nin yolu tuzaklarla doludur, çok çetin ve dikenlidir. Önümüzdeki engeller büyüktür. Devrim savaşı, uzun mücadele içinde didişile didişile ve adım adım ilerleyerek, hatta zaman zaman yeni bir hız almak için gerileyerek kazanılacaktır.

Bu güç savaş, teorik plandaki görüş ayrılıkları ne olursa olsun bütün devrimcilerin eylem birliği ile zafere ulaştırılabilir. Onun içindir ki Kurtuluş Savaşı’mızın lideri büyük Atatürk’ü andığımız şu günde, bütün devrimcileri, yarıda bıraktırılan ve yolundan saptırılan Ulusal Kurtuluş Devrimi’mizi gerçekleştirmek üzere eylem birliğine çağırırız.

1 Doğan Avcıoğlu, Rejim ve Devrim, Tekin Yayınları, 2017, s.189.

2 Devrim, Sayı 56, 10 Kasım 1970.