19 Aralık 2023 tarihli Cumhuriyet gazetemiz, Milli Eğitim Bakanı Yusuf Tekin’in TBMM’de, bakanlığının tarikatlarla gerici ilişkilerini savunduğu konuşmasını “Meydan okudu” başlığıyla manşet yaptı. Hepsinde değilse de meydan okumalarda bir tür mahalle kabadayılığı vardır. Bir zamanlar kafayı çekip mahalleye girince “Eyyyt var mı bana yan bakan, ulannn!” diye nara atarlardı.

Bay bakan Yusuf Tekin’in suçüstü yakalandıktan sonra TBMM’de yaptığı konuşma ve efelenme tavrı, jest ve mimikleri bana eski mahalle kabadayılarını anımsattı.

MEB’in protokol imzaladığı STK’lerle ilgili bilgi veren Bakan Tekin, “Milli Eğitim Bakanlığı şu anda 2023 yılı itibarıyla geçerli 2 bin 709 tane protokolümüz var. Bu protokollerden 1167 tanesi resmi kurumlarla, 550 tanesi STK’lerle, 986 tanesi ise TEMA’dan Kızılay’a bir sürü STK’yle...” dedi.

Milli Eğitim Bakanlığı’nın STK’lerle yaptığı protokollere ilişkin iddialara değinen Bakan Tekin, şunları söyledi:

“Sizin tarikat cemaat dediğiniz, bizim STK dediğimiz yapılarla toplasanız 10 tane protokolümüz vardır. Onlarla da protokol yapmaya devam edeceğiz. Protokol yaptığımız bu STK’ler, sizin çocukları dağa çıkarmanıza engel olduğu için çatlıyorsunuz. Onlardan siz bunun için rahatsızsınız. Ben o STK’lerle protokol imzalamaya devam edeceğim. Defalarca söyledik: Biz STK’lerle protokol yapıyoruz, aklınıza gelebilecek, Türkiye’de eğitim öğretim sürecine destek olabilecek bütün STK’lerle protokol imzalıyoruz. Ama hiçbir Allah’ın kulu şunu söyleyemez: ‘Herhangi bir STK’ye bir tek kuruş kamu kaynağını ödediniz’ diyen kimse olamaz, böyle bir şey yok. Arkadaşımız bu rakamı nereden uyduruyor, bilmiyorum. ‘Yalan söylüyor’ demiyorum, nezaketsizlik olmasın ama o rakamı nereden aldıysa gelsin bizimle paylaşsın, biz de kendisine söyleyelim. Biz burada size bütçemizin hesabını veriyoruz. Sizin söylediğiniz rakamı bir tarafa bırakın, ‘Bir tek kuruş dahi bahsettiğiniz herhangi bir STK’ye kaynak aktarılmamıştır’ diyorum. Başka nasıl izah edilir, bilmiyorum.”

Sivil toplum örgütleri (kuruluşları); yasal bağlamda, bağımsız bir şekilde faaliyetlerini yürüten ve sosyal konuları hedef alan topluluklardır. Bu topluluklar sosyal alanda çevre, kültür, sanat, hukuk, çocuk ve kadın hakları gibi pek çok dalda çeşitli çalışmalar yürüten derneklerdir. Üyeleri ve yönetim kurulları, belli bir süre için üye oylarıyla seçilen bir başkanları vardır.

Vikipedia’nın yaptığı tanıma göre: “Tarikat, Allah’a ulaşma ve onu tanıma yollarından her biridir. İslamiyette, İslamiyetin kalbi boyutu üzerinde duran ve ‘kalbin fıkhı’ diye nitelenen tasavvuf öğretisinin (terbiyesinin) uygulandığı düzenli kurumsal yapılar olarak tarif edilir.”

Her tarikatın bir şeyhi vardır. Şeyh, tasavvufta, kendisine bağlanan insanları tarikat kuralları içinde eğiten mutasavvıf mürşittir. Aynı zamanda Arap dünyasında üst düzey makamlara sahip olan kişilere, yaşlı kişilere, ilim sahiplerine, kraliyet ailesi mensuplarına verilen bir unvandır. Şeyhliğin okulu, üniversitesi, fakültesi yoktur. Tarikatlarda bir mürit, mürşidinden, başkalarına yol gösterme iznini alarak şeyh olur. Şeyhlik unvanı birine üyelerin demokratik oylarıyla verilmez, önce şeyh olursun sonra müritlerini (üyelerini) toplarsın. Bir tarikata şeyh olunca ömür boyu o makamda kalırsın. Bir derneğe dilekçe vererek, bir form doldurarak üye olursun, ama dernek başkanına bağlanmazsın, seçimlerde seçersin. Oysa mürit, tarikata üye olmaz şeyhe bağlanır. Önce şeyh vardır, Allah ve peygamber ondan sonra gelir.

Bu konu bu yazı ile bitmez ama tarikatların sivil toplum örgütü (kuruluşu) olduğunu iddia edenlere (bakanı hedef almadan) zır cahil denir, kalpazan ve sahtekâr denir. Sivil toplum örgütleri genellikle Cumhuriyetçidir ama Cumhuriyetçi olan bir tek tarikat yoktur. Bakan bey Yusuf Tekin’e göre TEMA da Kızılay da Çocuk Esirgeme Kurumu da STÖ (STK), Nakşibendilik de Nurculuk da Süleymancılık da öyle... “Çocukların dağa çıkmasına engel olan tarikatlar”a yer kalmadı.