Çalışma arkadaşlarımla öğrencilerle konuyu etraflıca tartıştıktan sonra kuantum üzerine çalışmalarımızı ilerletebilmek için sonunda bir yol bulduk. Buradan ilerleyebiliriz dedik fakat bu yolun bizi nereye çıkartacağı konusunda ilerisini görmüyorduk ama bu yoldan ilerlersek bir yerlere varabileceğimizi hissedebiliyorduk.

Evet belirsizlik vardı ama o belirsizlik hoşuma gidiyor, o esneklik ve gelecekte tam olarak ne yapacağımızı bilmiyor olmak hoşuma gidiyor ve beni kendi kendine yönlendiriyor.

***

Bunları söyleyen Prof. Dr. Mete Atatüre. İçine daldıkları yolun kendilerini nereye çıkartacağı konusunda bir öngörü yok, ama belirsizlik kendilerine “Gel bizi araştırır” çağrısı yapıyor. Bir meydan okuma. Kışkırtıcı, orada yapılacak çok şeyler var, bilinmezliğin ve belirsizliğin içine dalmak kendine güvenin de üst noktası. Ve kesinlikte çok üst düzeyde bilgi üretilebilecek bir yol.

***

Mete Atatüre, çok sevilen bir fizikçi ve İngiltere Cambridge Üniversitesi Fizik Bölümü Cavendish Laboratuvarları’nın başında! (Oradan 29 Nobel insanı çıktı!)

Koç Üniversitesi Rahmi Koç Bilim Ödülü’nü kazandı.

Hak edilmiş bir ödül. Bundan önce de aldığı çok sayıda başka ödüller de var.

Takım/ekip çalışmasına inancı tam. “Tek adam” yönetimiyle iyi işler başarmanın mümkün olmadığı düşüncesinde. Hele bir laboratuvarda üst düzey bilimsel çalışmalar yapıyorsanız ve evrensel bilimi bir üst düzeye yükseltmek hedefiniz ve amacınız varsa.

***

Diyor ki bir grup kurduğunuz zaman orada konu bir sonraki araştırma makalesi değil, sonraki buluş değil, tabii ki onun üzerine çalışıyoruz, bizi bir araya getiren konu o olabilir ama aynı zamanda beraber çalıştığımız arkadaşlarımızın da eğitimi ve yetişmesi. Yetişmeleri sadece bir tekniği öğrenmeleri ve bir denklemi çözebilmeleri değil, akademik insan nasıl olunur ve akademik bakış nedir bunu öğrenmek.

Bu araştırmayı ve bu makaleyi niye yapıyorsunuz, ne söylemek istiyorsunuz, bunun hikâyesi üzerinde düşünmelerini sağlamak, iyi bir makale yazabilmek, genç akademisyenler kendi uzun yolculuklarına çıkmadan önce, burada küçük küçük kanat çırpmalarını sağlamak, onlara biraz örnek olarak ve biraz beraber yaparak. Böylece buradaki geleneği daha sonra gidecekleri yerlerde kendi gruplarında sürdürmelerini sağlamak. Konu sadece fizik değil bambaşka bir konu üzerinde çalışırken de burada edindikleri akademik bakışla hareket etmeliler.

Bazen ben tıkanacağım araştırmamızda, ama doktora öğrencim gece uyumadan çalışacak ve sabah gelerek bak hocam şöyle bir çözüm buldum diyerek yeni bir enerjiyle kollarımızı sıvamamıza yardımcı olacak.

***

Mete Atatüre üst düzey araştırmalarını aynı zamanda parlak genç bilim insanları yetiştirme projesiyle birleştiriyor.

Sık Türkiye’ye geliyor. Seminer ve konferans olsun, ülkeye katkıda bulunmaya çalışıyor.

Giyinişi davranışı rock yıldızı gibi görünen bir bilimci. Bir arkadaşı onu yeni nesil bir lider olarak nitelendiriyor. Başarıları onu değiştirmiyor, diyor.

Bir genci daha bilim dünyasına kazandırmak ve akademik dünyaya ilgiyi artırmak, işte Atatüre’yi en çok mutlu edecek konular arasında. Bu ödül aynı zamanda Türkiye’de bilimin kutlanması anlamına da geliyor, diyor.

***

Atatüre, bize üzerinde çalıştığı konuyu, kuantum fiziğini anlatmadı. Bu fiziğin bize tuhaf gelen yönlerinden örneklerle ilerledi: Madde, ışık, kelebekler, kuşlar ve ışık.

Bize tek tek atomlardan oluşan dünyanın en ince tabakasını, kuş sürülerinin toplu uçuşlarda gösterdiği harikulade davranış modellerini gösterdi.

Kuantum fiziğinin 10 yıl önce ilgilendiği konularla bugün araştırdığı konuların ne kadar farklı olduğunu gösterdi.

***

Kendisini en çok heyecanlandıran kuantum fiziğinin temel ilkeleri.

Fizik iki uç noktada makro evren ile maddenin en küçük birimi üzerinde çalışmalarla ilerliyor, iki noktada da muazzam çalışmalar var.

Anlattıkları zihin açıcı. Buraya da sığdıramayacağım kadar hacimli ama çok güzel.

Fiziğin uçsuz bucaksız dünyasından bir güzel kesitin içinde bir akşamdı ödül töreni. Teşekkürler Atatüre.