Orhan Bursalı
Orhan Bursalı obursali@cumhuriyet.com.tr Son Yazısı / Tüm Yazıları

Çin yüzyılı: Bir örnek daha, ve ABD’ye nal toplattırıyor

19 Aralık 2019 Perşembe


Şu grafiğe bakın, kimya alanında yapılan en değerli ve nitelikli araştırmaların ülkelere -üniversitelere kurumlara- göre dağılımını görüyorsunuz. 2018 yılı bilimsel makalelerin değerlendirilmesi var grafikte. Dünyada en nitelikli 82 kimya mesleki dergisinde yayımlanan yüksek nitelikli - değerli araştırmaların başka bilim insanları tarafından kullanılması (atıf - referans verilmesi) oranlarına /paylarına göre düzenlenmiş bir grafik.

Bu liste başı, son 3 yıl hep ABD’li bilim insanları - kurumlarıydı. Çin üçüncü sıradaydı. Bu yıl başa oturdu. Çin’in etkili kimya araştırmaları üretimi, listede yer alan üç Asyalı komşusunun Hindistan, Japonya ve Güney Kore’nin toplamının iki katı! Almanya 3., Japon 4., İngiltere 5., Fransa 6., Güney Kore 7., Hindistan 8., Kanada 9. ve İspanya 10. sırada. Herhalde, Türkiye’nin bu listede varsa bile çok uzağında olduğunu söylemeye gerek yok.

Dünkü yazımda Çin’in devasa ilerlemesini yazmıştım. Yukarıdaki yeni açıklanan liste bunun kanıtlarından biri..


Kurtuluşumuz bilim ile olacak’

Pusula, matbaa, kâğıt ve barut, Çin’in antik zamanlardaki yüksek uygarlığının dünyaya hediyeleriydi. Sonra büyük kargaşalıklar durgunluklar iç savaşlar yaşadı. Çinli genç bilim insanları daha sonra kurtuluşumuz bilimle olacak diye harekete geçtiler. Geri kalmışlıklarımızın gerçek nedeni bilimden uzak durmak dediler. Batı’nın askeri ve ekonomik gücünün altında bilimin yattığını gördüler (HBT: Çin nasıl süper güç oldu?) Gençler, Çin’i bilimle kurtaracağız, dediler. Mao zamanında Çin, bilimle ilişkisinde çeşitli badireler atlattı, sonunda Deng Siaoping Çin’in kesin bilimle buluşmasının yolunu açtı.

1978 ve 2018 yılları arasında 5.860.000 Çinli öğrenci okumaları için yurtdışına gönderildi. Son yıllarda bu öğrencilerin geri dönüp araştırmalarına kendi ülkelerinde devam etmeleri için teşvik programları düzenleniyor. Son 150 yıl boyunca bilim ve teknolojinin ülkeyi ileri götüreceği inancı Çin kültürüne iyice benimsenmiş durumda. Büyük kentlerden, kırsal bölgelerdeki yerleşim alanlarına, duvar yazıları ve posterler bunu açıkça gösteriyor. Bu yolda ilerlerken Çin’in süper güç olmasına yol açan en önemli etmenlerden birinin de dışa açılma olduğu görülüyor. (HBT)


ABD’yi her alanda geçiyor


Çin’in büyük gelişmesini anlamak için, yine HBT’de yayımlanan araştırmaya bakın:

2000-2017 yılları arasında Çin’in yüksek teknoloji yoğunluklu ürün ihracatı 41.7 milyar dolardan 504 milyar dolara sıçrarken, ABD’nin yüksek teknoloji ihracatı 197.8 milyar dolardan 110 milyar dolara düşmüş. 2000 yılına göre 2017 yılında ABD’nin yüksek teknoloji ürün ihracatının toplam imalat sanayi ihracatı içerisindeki payı yüzde 33.8’den yüzde 13.8’e gerilemiş, Çin’in payı ise yüzde 19’dan yüzde 23.8’e yükselmiş (Bayram Ali Eşiyok)

Ayrıca 2005-2017 yılları arasında Çin’in imalat sanayi katma değeri 734 milyar dolardan 3.6 trilyon dolara, ABD’nin ise 1.7 trilyon dolardan 2.2 trilyon dolara yükseldi.”



Bilimsel makale sayısında, toplam patent ve Gayri Safi Milli hasıladan ARGE’ye ayırdığı payda ABD’yi geride bıraktı.

Çin 1980-2018 yılları arasında yıllık ortalama yüzde 9.5 oranında büyürken, ABD yüzde 2.6 büyüdü.

Daha neler...

ABD, bütün gücüyle Çin’i durdurmaya çalışıyor. Ticaret savaşlarının ardında yatan nedenleri merak mı ediyorsunuz..

Yukarıdaki tabloları inceleyin.






Yazarın Son Yazıları Tüm Yazıları


Günün Köşe Yazıları