Basından öğrendiğimiz haberlere göre, yeni bir veteriner fakültesi daha kuruluyormuş. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi bünyesinde. Ne mutlu bize! Avrupa’da, veteriner fakültesine sahip ülkeler içerisinde birinciyiz. Bir bölgeye yeni veteriner fakültesi açılarak hayvancılığın gelişmesine hizmet edilmesi, söz konusu değildir ve dünyada böyle bir düşünce ile ülke hayvancılığının geliştiği görülmemiştir.

Ülkemizde 28 tane veteriner fakültesi var. Bu veteriner fakülteleri, son yıllarda daha çok ilçelerde kuruluyor. MuğlaMilas, İzmir-Kiraz, Konya-Ereğli, Adana-Ceyhan gibi. Üniversitede okuyan gençler, akademik eğitim alırken geleceklerine yönelik kültürel ve sosyal gelişimlerini de tamamlarlar. Sineması, tiyatrosu olmayan ilçelerde, üniversite hayatını sürdüren gençlerin, sosyokültürel gelişimleri de ayrı bir tartışma konusudur.

ALTYAPI VE YETERLİLİK

Avrupa ülkelerinde veteriner fakültesi sayısı ise bir ya da iki tanedir. Çünkü Avrupa ülkeleri, bir veteriner fakültesinin açılma koşullarını saptarken altyapı, insan gücü, eğitim ve öğretimin niteliği gibi ölçütler belirleyip yeterli öğretim elemanı, yeterli laboratuvar, uygulama çiftliği, hastane gibi saha koşullarını oluşturarak veteriner fakültesi açıyorlar. Bizdeki gibi her ilçeye bir fakülte mantığıyla değil!

Türkiye’de veteriner hekimliği eğitimi ilk olarak 1842’de başlamış ve 1933’te “Yüksek Ziraat Enstitüsü” bünyesinde ve daha sonra da 1946’da Ankara Üniversitesi’nin kurulmasıyla ilk veteriner fakültesi üniversiteye bağlı olarak devam etmiştir. 1970’te Elazığ, 1972’de İstanbul, 1978’de Bursa’da veteriner fakülteleri kurulmuştur. YÖK’ün kurulmasından sonra çığ gibi artmış, bugün geldiğimiz noktada eğitim ve öğretim veren 28 veteriner fakültesi sayısına ulaşılmıştır.

Yapılanma sürecini tamamlamadığı için eğitim öğretime başlamayan Çorum Veteriner Fakültesi ve ÖSYM sınavı ile YÖK tarafından öğrenci yerleştirilen Kırgızistan ve KKTC’deki veteriner fakülteleri ile birlikte toplam 31 veteriner fakültesi vardır. Bu fakültelere giriş ile ilgili olarak YÖK tarafından belirlenmiş bir baraj olmadığı için giriş ile ilgili taban puan ve başarı sıralaması açısından önemli farklılıklar vardır. Ankara, İstanbul, Bursa, Konya, Samsun gibi illerdeki köklü üniversitelere bağlı veteriner fakültelerine giren öğrenciler 50-60 bin başarı sıralaması ile fakülteye girerken Siirt, Bingöl gibi sonradan kurulan fakültelere 180-200 bin gibi bir başarı sıralaması ile girmektedirler.

Sonuç itibarıyla eğitim kalitesine bakılmadan, hepsi veteriner hekim olarak mezun olmaktadırlar. 2021 yılı itibarıyla tüm üniversitelerin veteriner fakültelerinde okuyan öğrenci sayımız 16 bin 918’dir. 2022’de, ÖSYM kılavuzuna göre toplam 2 bin 609 kişi bu üniversitelere öğrenci olarak yerleştirilmiştir. Her yıl 2 bin 500 civarı veteriner hekim mezun olarak hayata atılmaktadır.

Veteriner hekimliği eğitimi ve öğretimi oldukça pahalı bir eğitimdir. Fakültelerde, başta klinikler, amfi ve laboratuvarlar olmak üzere mevcut tüm tesis, cihaz ve ekipmanlar mesleki uygulama işlemleri yapmaya yeterli sayıda olmalı; ayrıca hastane, ambulans, fakülte çiftliği gibi saha hizmeti sağlayan eğitim için gerekli tüm ortam sağlanmalıdır. Ne yazık ki yeni kurulan veteriner fakültelerinde, temel altyapı sağlanmadan eğitim verilmektedir. Bu fakültelerde öğretim elemanı eksikliği de söz konusudur.

KARANLIĞA SÜRÜKLEMEK

Veteriner hekimliği eğitiminin başarılı olabilmesi için mevcut fakültelerin şartları iyileştirilmelidir. Ülkemizde, gerekli altyapı ve laboratuvar koşullarını sağlayamayan fakültelerimizde nitelikli eğitim ve öğretim verilemezken yeni fakülteler açmak ülkemize zarar vermekten başka bir işe yaramaz. Aklına esen siyasetçinin “niye ilçemize veteriner fakültesi açılmasın” popülizmi sürdüğü sürece ülkemizde veteriner hekimlik eğitiminin, hayvan sağlığı, insan sağlığı ve hayvan refahının üzerinde yükseldiği temel çökecektir.

Veteriner hekimler olmadan tarım ve hayvancılık sektörü olmaz. Sağlıklı hayvan, sağlıklı gıda, sağlıklı insan, sağlıklı toplum gerçeğinin vazgeçilmez unsuru veteriner hekimlerdir. Bunu görmezden gelenler, kalitesiz eğitimle bu ülkenin bugününü de yarınını da karanlığa sürüklemektedirler. Bunun vebali, kabul edilebilir kalitede bir eğitim ortamı ve akademik standart sağlamadan fakülte kurulmasına izin verenlerdedir.

DR. GÜLAY ERTÜRK - Veteriner Hekimler Derneği Genel Başkanı