Olaylar Ve Görüşler

Suriye için çıkış stratejisi zorunlu - Nejat Eslen

10 Temmuz 2024 Çarşamba

2011 yılında ABD Arap Baharı’nı Suriye’ye taşıdığında, açıkladığı amacı, bu ülkede demokrasiyi ve insan haklarını geliştirmekti. Aslında ABD, İsrail’in kuzeyindeki Suriye’deki rejimi değiştirmek, bu ülkeyei kaosa sokmak, İsrail’e tehdit oluşturamaz duruma getirmek ve parçalanacak Suriye’den bir PKK devleti çıkarmak istiyordu. 

Ne yazık ki geçen zaman içinde, ABD, güney komşumuz Suriye projesinde başarılı oldu, bu ülkeyi kaosa sokarak İsrail’e tehdit oluşturamaz duruma getirdi, Suriye coğrafyasında PKK devletinin temellerini attı. 

GÜVENLİK TEHDİDİ

Ne yazık ki o dönemde, Türkiye’yi yönetenler, İhvancı ve yeni Osmanlıcı ideolojilerinin de etkisi ile ve Ortadoğu’nun lider ülkesi olmak hayali ile ABD’nin Suriye projesine ortak oldu ve Suriye Devlet Başkanı Esat’ı devirmek amacı ile bu ülkeye müdahale etti.

Aradan on üç yıl geçti. Suriye’de çok şey değişti. Suriye’de artık çok farklı bir durum var. Güney komşumuz Suriye, kaos içinde. Suriye’de çok sayıda devletin ve çok sayıda silahlı devlet dışı aktörün etkisi var. Türkiye’nin güney komşusu istikrarsız Suriye, Türkiye’ye istikrarsızlık yayıyor. 

Suriye’nin kuzeyi ile Türkiye’nin güneyi giderek istikrarsız coğrafi bir bütünlüğe dönüşüyor. Sığınmacılar ve potansiyel PKK devleti istikrarsız Suriye’nin Türkiye’nin güvenliğine karşı ürettiği ciddi güvenlik tehditlerine dönüştü. 

Suriye’deki kaosun Türkiye’ye yaydığı istikrarsızlık iç cephe sorununa dönüştü. Türkiye, uyguladığı ideolojiye dayalı yanlış stratejinin bedelini ödemektedir. Ve artık, çok sayıda aktörün etkili olduğu Suriye’de stratejik hataları telafi etmek zordur.

Şimdi Türkiye’nin yeni bir Suriye ile karşı karşıyadır. Suriye’de koşullar değişti. Çünkü, artık Suriye’de çok farklı bir durum var. Bu farklı durumu karşılayacak, yeni ve farklı bir stratejiye gereksinimi var. Bu strateji, Türkiye’nin Suriye’den çıkış stratejisi olmalı. Çıkış stratejisi, Türk askerinin Suriye’den çekilmesini kapsayabilir; ancak yalnızca bundan ibaret değildir. Çıkış stratejisi, sığınmacı, PKK sorunlarına da çareler üretmelidir. Yeni Suriye stratejisi, “Türkiye, nasıl bir Suriye istiyor” sorusunun yanıtıdır. Yeni Suriye stratejisi, Türkiye’nin bu ülke ile ilgili çıkarlarını ve bu ülkeden kaynaklanan tehditleri, yeni koşullara göre yeniden tanımlamalı ve stratejinin hedeflerini net bir şekilde açıklamalıdır.

İSTİKRARI SAĞLAMAK

Suriye, Türkiye’nin güney komşusudur, Ortadoğu’ya açılan ticaret yoludur. Türkiye’nin Suriye ile ilgili en önemli çıkarı bu ülkede istikrardır. Suriye’de istikrarı yeniden sağlamak kolay değildir. Türkiye’nin Suriye’de istikrarı yeniden tek başına sağlaması da olanaklı değildir. Ancak, Suriye sorununun kilit/sihirli kavramı istikrardır. Türkiye’nin Suriye’deki yeni koşulları karşılamak amacı ile uygulayacağı yeni stratejinin amacı, bu ülkede istikrara katkı sağlamak olmalıdır.

Türkiye’nin yeni Suriye stratejisini uygulayacak yeni siyasi iradeye de gereksinimi vardır.



Yazarın Son Yazıları Tüm Yazıları


Günün Köşe Yazıları