İstanbul’da yıllardır süren ve giderek büyüyen taksi sorununun çözülemediği ve giderek süreğen bir durum aldığı bilinmektedir. Buna ilişkin birçok neden arasında taksi sayısının yetersizliği başta gelmektedir. Kentin nüfusunun sürekli artmasına karşın taksi sayısı sabit tutulmaktadır. Bu bağlamda ara çözüm olarak İBB’nin taksi sayısını artırma başvuruları, yetkili kurum olan UKOME tarafından geri çevrilmektedir. İktidar ağırlıklı olduğu bilinen kurul üyelerinin belediyeyi engellerken asıl zararın kent halkına verildiğini akıl edemedikleri anlaşılmaktadır. Daha da ilginci, söz konusu kurulda bulunan asker kökenli üyelerin de iktidardan yana tavır almalarıdır. 31 Mart seçimleri sonrası kazanılan başarıyla, bir önceki dönemde “topal ördek” konumundan kurtulan belediyenin sorunun çözümüne yönelik önlemleri ivedi olarak yürürlüğe koyması gereği açıktır.

RANT KAYNAĞI

Yakın geçmişte semt aralarındaki taksi duraklarından istek bildirildiğinde, en çok sıra var deyip kısa sürede talebi karşıladıkları bilinmektedir. Bugün artık bu olanak da ortadan kalkmıştır; duraklarda taksi bulunamamaktadır.

Önerilen yeni plaka tahsislerinin de geçici, ara çözüm olacağı düşünülmektedir. Sorunun geniş kapsamlı ele alınması ve çözüm üretilmesi zorunlu görünmektedir. Bu bağlamda öncelikle plaka ticaretinin ortadan kaldırılması gerekmektedir. Öyle ki plakaların önemli bir rant kaynağı olarak karaborsada el değiştirdiği bilinmektedir. Astronomik denebilecek plaka kiraları maliyetleri önemli ölçüde artırmaktadır. 

Kent merkezinde birçok bölgeye toplu taşıma araçlarıyla gidilemediği biliniyor. Giderek kördüğüme dönüşen otopark sorunu nedeniyle özel araç da kullanılamıyor, taksiye başvurmak zorunda kalınıyor. Bu bağlamda kentin kritik bölgelerinde otoparkların planlanması gereği ortaya çıkıyor. Bu arada halkımızın pratik çözümler üretme yeteneği biliniyor; valeler. Kentin sıkışık bölgelerinde yaz, kış demeden, 7/24 hizmet veren vale grupları oluşmuş bulunuyor; aracınızı valeye teslim edip işinizi bitirdikten sonra vale aracınızı getiriyor, bir miktar bekleyerek de olsa...

Yaşanan olumsuzluklardan, doğal olarak şoförler de etkileniyor, plaka kirası, araç kirası altında ezilince, bunalıp hoş olmayan tavırlar sergileyebiliyorlar; yakın mesafeye gitmeme, müşteriye gidiyorum diye yolcu almama gibi... Önlem ve gerekli düzenlemeler yapılmazsa, yakın gelecekte taksi olanağı ortadan kalkacak gibi... Bu arada semt aralarında çalıştıkları ve büyük boşluğu, bir nebze de olsa, doldurdukları bilinen ulaşım hizmetlerinin yasallaştırılarak hizmet kalitesinin artırılması ve vergi vermeleri sağlanmalıdır.  

Konu kentte yaşam konforunun sağlanması açısından son derece önemlidir. İlgili kuruluşlar ve şoförlerin katılımıyla gerçekleştirilecek toplantılarla çözüm aranması zorunlu görünmektedir. Devir değişti; İstanbul’un nüfusu üçe, beşe katlandı; mevcut düzeni hâlâ eski uygulamalarla sürdürmek olanaklı değil. Günün teknolojik gelişmelerinin ışığında radikal değişikliklerle hizmetin sağlanması gerekli görünmektedir. Bu bağlamda ters giden birçok konuda oluşturulan ve çoğu da amacına ulaşan toplumsal dayanışmanın/STK’lerin desteğinin de sorunun çözümüne katkı sağlayabilir. Bunun yanı sıra dünyanın büyük kentlerinin konuya ilişkin çözümleri de incelenmeli ve gerekli çıkarımlar yapılmalıdır. 

SONUÇ

Taksi, kentte konforlu yaşam koşullarının sağlanmasında önemli hizmet alanlarının başında gelmektedir. Zaman zaman hastane ya da sağlık kurumlarına ulaşımda yaşanan sorunlar da konunun ciddiyetini/vahametini göstermektedir. Bu nedenlerle zaman yitirmeden çözüm üretilmesi gerekmektedir:

Kısa vadeli çözüm, İBB’nin yıllardır önerdiği ama hep reddedilen plaka sayısının artırılmasıdır. Amaç halka hizmet olduğuna göre, parti çıkarları bir yana bırakılarak bu öneri kabul edilmelidir. Bunun kısa vadeli de olsa yarar sağlayacağı açıktır.

Uzun vadeli çözümler kapsamında, ilgili meslek kuruluşlarıyla da görüşülerek öneriler geliştirilebilir. Bu bağlamda ilk akla gelen, mevcut plakaların İBB tarafından satın alınarak “makul” kiralarla halkın hizmetine sunulmasıdır. Kentin geleceğine yönelik olarak bu ve bunun gibi radikal önlemlerin alınması zorunlu görünmektedir.