Miyase İlknur

Piyasalar da muhalif takıldı

22 Ağustos 2020 Cumartesi

Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın “Cumaya halka büyük müjdemiz var” açıklamasından sonra papatya falı açmaktan yoruldu medyamız. Müjde üzerine ne geyikler çevrildi. Ama ortak kanı, tartışmalı olmayan Karadeniz’deki MEB alanımızda doğalgaz rezervi bulunduğu yönündeydi. Bu rezerv miktarı üzerine “Toto”lar başladı. Bu arada muhalif medyadan bazıları, “Amaan daha önce de kaç kez petrol ya da doğalgaz bulundu müjdeleri verildi” deyince kıyamet koptu. Başladı “Aha bak doğalgaz bulundu diye muhalefet yasa gömüldü gördünüz mü?” naraları atılmaya.

Ülkemizin en büyük harcama kalemi olan enerji alanında ciddi bir rezerv bulunmasından üzülecek bir insan varsa hastalıklı bir ruh haline sahiptir ki, acilen tedavi görmesinde yarar var. Sonuçta iktidarlar gelir geçer, ama ülkenin sahip olacağı bir artı değerden sadece iktidar mensupları ve yandaşları değil muhalifler de dahil her vatandaş yararlanır. Ancak muhaliflerin konuya biraz çekinceli yaklaşmasının sorumlusu sadece onların ruh hali midir? Yoksa çok tıklanıyor diye periyodik olarak hemen her ay “Emekliye zam” ve “Trakya’da petrol bulundu” ya da “Karadeniz’de zengin doğalgaz rezervine ulaştık” türünden asparagas haberlere abanan iktidar medyası mı? O asparagasları o kadar kanıksadık ki artık tıklamaz olduk.

Erdoğan’ın hafta ortasında müjdeyi çıtlatmasından sonra piyasalar coştu. Dolar düştü, BİS’te enerji şirketlerinin hisseleri tavan yaptı. Cuma günü Erdoğan müjdenin ne olduğu konusunda açıklama yaptıktan sonra da tam tersi oldu. Dolar yükseldi, borsa çöktü. Ne oldu şimdi? Piyasalar niye bu kadar üzüldü ki? Yoksa piyasanın oyun kurucuları da mı muhalif tarafa geçti?

Üç olasılık var: Ya rezerv miktarını beğenmediler ya inanmadılar ya da zaten çarşamba akşamı müjdenin ederi satın alındığı için “daha fazla etmez” tavrını takındılar.

Rezerv, Reuters’a bir yetkilinin açıkladığı kadar çıkmadı. Çıkaydı çok iyiydi. En azından 20 yılımızı değilse bile en az 15 yılımızı kurtarırdı. Ama 320 milyar metreküplük bir rezerv derinliğnin dezavantajına karşın hiç de fena değil. Yatırım yapmaya değer. Ancak gazın akışı, basıncı, en önemlisi ispatlanmış bir rezerv olup olmadığı konusunda ne Cumhurbaşkanı ne de Enerji Bakanı net konuştu. Uzmanlar, ayrıca doğalgazın 2023’te çıkarılmaya başlanacağı tahminini de gerçekçi bulmadı. Doğalgazın da hepsinin sanki bir yılda çıkarılacağı hesabı yapılması da ayrı bir konu. Hazine Bakanı Albayrak, “Cari açık sorunumuz kalmayacak” dedi. Oysa yine konunun uzmanları, kış aylarındaki günlük gaz tüketimimizin ancak 20’de birini çıkarabileceğimizi söylüyor. Bir ferahlama olacağı kesin ama öyle cari açığımızı kapatacağız hevesi de oldukça uçuk.

Bir toplum için ekonomide artı değerden çok onun paylaşımı ve harcama kalemleri daha önemlidir. Bir yandan yılda yirmi milyar dolarlık bir ek gelir elde edersiniz ancak öte taraftan özel kesime araç geçiş garantili köprüler, otoyollar, uçuş garantili havalimanları ve hasta garantili hastaneler, yeni saraylar yaptırmak için bu kaynakları verirseniz “doğalgaz bulunsa ne olur, petrol bulunsa ne olur?

Ortadoğu ülkelerinin de hepsi milyarlarca petro dolara sahip. Gelişmiş ülkeler ligi G20’de bir tek Suudi Arabistan var ki, o da sondan ikinci. En sonuncu da biziz malum.

Bir müjde de Kadıköy Belediyesi’nden

Hafta içinde bir müjde de Kadıköy Belediyesi’nden geldi. Yok bu müjde gelir getirici bir şey değil ama biz kadınlar için ondan daha da önemli. Yaşam hakkının korunmasına doğrudan bir destek belediyenin yaptığı. Kadıköy, kadınlara destek verilmesi noktasında şanslı ilçelerden biri oldu hep. 2002’den başlayarak devam eden bir destek bu. 2002’de Kadıköy Belediyesi’ne bağlı olarak hizmet veren kadın sığınma evi 2019 yılında ruhsat alarak 26 kişilik kapasiteye ulaşmış. Ancak bu kapasitenin zaman zaman üstüne çıkıldığı da oluyormuş. Bu kadın sığınma evlerinden yönetmeliğin çıkardığı bir engel nedeniyle 12 yaşından büyük erkek çocuğa sahip kadınların yararlanması pek mümkün olamıyormuş. Bu yaştaki erkek çocuklar kadın sığınma evlerine kabul edilmediğinden, anneler de doğal olarak çocuklarından ayrı düşmek istemediğinden şiddete boyun eğmek zorunda kalıyormuş. Hukukçu olan Kadıköy Belediye Başkanı Şerdil Dara Odabaşı yönetmeliğin 13/1-C maddesini uygulamaya koyarak “Kadın Yaşam Evi Projesi”yle kadınları bu sıkıntıdan kurtarmış. Artık tefrişatını belediyenin yaptığı ve tüm giderlerini yine belediyenin karşıladığı yaşam evlerinde 12 yaşından büyük çocuklarıyla birlikte şiddete maruz kalmadan yaşamlarını sürdürebilecekler.

Teşekkürler Odabaşı...



Yazarın Son Yazıları Tüm Yazıları


Günün Köşe Yazıları