Güneş Aksüs

Okul yemekleri kime emanet?

12 Eylül 2023 Salı

Yine telaşlı günler. Kırtasiye, kitap, kıyafet derken yine aralıksız koşturduğunuzu  görebiliyorum. Okul açılırken hazırlık yapmak ve günlük rutinlerimizi oluşturmak hiç de kolay değil. Tecrübeli anne babalar eminim ki biraz daha rahatlar. Ama ilk çocuk ise, ilk okula başlıyor ise, işte o zaman heyecan zirvede. Hepinize kolaylıklar diliyorum. Umarım istediğiniz gibi olur ve tüm çocukların eğitim hayatı güzellikler ile dolu geçer.

Çocukken başlamak lazım!

Peki gelelim benim konulara. Her okul döneminde bu konuyu konuşuyor, anlatıyor ve hala ülkemizdeki durumu ve değişimin çok yavaş olduğunu görünce üzülüyorum. Bir yetişkinin sağlık durumunu neler etkiliyor ? Yıllardır; bilimsel yayınlar, araştırmalar, kongredeki tartışmalar, bu konuyu detaylarıyla değerlendiriyor. Ama en önemli kısmı bazen atlıyoruz. Yetişkin olduğumuzda ne yiyip içelim ve nasıl sağlıklı yaşayalım bunu araştırabilir, uzman desteği alabilir ve bedenimize yardımcı olabiliriz. Peki ya çocukken? Bir çocuk bunu tek başına yapabilir mi? Hayır. Aile ve bulunduğu ortamlar çocuğun beslenme modelini ve sağlıklı yaşam için ilk ve en önemli adımları başlatır. Bir çocuk sağlıklı beslenebildiğinde ve bunu gerçekten öğrenebildiğinde, hayatı boyunca bunu sürdürmesi çok daha kolay ve kalıcı olur.

Peki bu neyi değiştirir? Doğduğunda itibaren sağlıklı bir yaşam ve beslenme modeli ile yaşamak daha az hastalık, daha az ilaç kullanımı, daha az hastane ve hastalık harcaması demek. Sağlığınıza yatırım yaparsanız, bunun değerini muhteşem bir şekilde alırsınız. Kaliteli yaşamak ve yaşlanmak! Kim avuç dolusu ilaç ile, ayakta bile duramayan bir yaşlı olmayı hayal ediyor? Hiç birimiz! Bazı özel hastalıklar hariç, beslenme modelimiz hayatımızdaki sağlık riskini doğrudan etkiliyor. Ya kendinize iyi bakacaksınız ve bedeniniz sizi karşılaşacağı tüm zorluklara rağmen korumaya devam edecek. Yada bu konuyu çok umursamayacaksınız ve bedeniniz savaşacak, savaşacak ve bir süre sonra yorulup vazgeçecek.

Tekrar hatırlatıyorum. Siz yetişkinsiniz. Kontrol edebilirsiniz ama çocuklarda durum çok farklı. İnsan sağlığı ve yeme davranışlarının çok büyük bir kısmı 0-6 yaş, yani ana okulunun da içine olduğu dönemde oluşuyor. Büyüme çağında ise nasıl beslendiği yine tüm hayatını etkiliyor.

Peki bu yaşlarda çocuklarımız nerede? Hadi bir düşünelim. Okulda ! Bir çok okulda kahvaltı, öğle yemeği ve ara öğün veriliyor. Okullardaki menüler çocuklara uygun mu? Maalesef değil. Her yaş grubunun ihtiyacı aynı değildir. Bir menü çıkarıp anaokulundan liseye geçerli diyemezsiniz. Her konunun bir uzmanı var. Nasıl ki okullarda branş öğretmenleri var, bu işin de bir uzmanı var. Neden bunu kullanıp çocuklarımızın daha sağlıklı beslenmesini istemiyoruz anlayamıyorum. Sanırım hala sağlıklı beslenme deyince çocuklara sadece brokoli vereceğimizi zanneden okullar var? Yada diğer seçenek, daha kötü. Umursamıyorlar? Yada biraz daha iyi niyetli düşünelim, umursuyorlar ama ne yapacaklarını bilemiyorlar.

Okullarda diyetisyen desteği şart!

Üzerimize düşen görevleri hep beraber düşünelim. Ben uzman olarak elimden geldiğince okullara danışmanlık vermeye, eğitimler verip saatlerce anlatmaya ve bu konuda kitaplar yazmaya devam ediyorum. Sen sevgili veli, lütfen okulunda şunları sor. Okulda yemekleri kim, nerede, nasıl hazırlıyor? Hijyenik mi? Kaliteli mi? Çocuklar için malzemeler uygun mu? Ve menüleri çocuk beslenmesi konusunda bilgisi olan bir beslenme uzmanı mı hazırladı? Burada alacağınız cevaplar sizi rahatlatmadan önce emin olun. Çünkü maalesef bazı okullar evet diyetisyenimiz hazırlıyor diyor ama biraz sıkıştırınca ortada bir diyetisyen olmadığı ortaya çıkıyor. Okul menüleri yani çocuklarımızın sağlığı için yaşlarına göre hazırlanan menüleri planlamak bir uzmanlık gerektirir. Sevgili okullar, lütfen bir uzman ile çalışın. Danışmanlık alın. Bu konuda harika işler yapan meslektaşlarım var. Çalışmaya da hevesli çok fazla kişi var. Lütfen bu konuda bir destek alın ve sonucunu görün. Çocukların yemeklerini iyi yönde değiştirmek hem geleceğe destek hem ısrafı azaltır. Ve tabi, diyetisyen desteği ile menüleri planlayanlar, bu konularda her yıl eğitimlere önem verenler, elinden geleni yapanlar, böyle okullar da var. Sizlere büyük alkış. İyi ki varsınız, örnek oluyorsunuz.

Bu heyecanlı okul döneminde ben de kendimle ve aslında insan sağlığının geleceğini etkileyecek en önemli döneme ait olan, okul çağı beslenmesi ile ilgili bu konuyu takip etmeye devam edeceğim. Güzel haberler geldikçe sizlerle paylaşırım. Hepinize harika bir yıl diliyorum.



Yazarın Son Yazıları Tüm Yazıları


Günün Köşe Yazıları