Cumhurbaşkanı Erdoğan ile Hazine ve Maliye Bakanı Elvan, sürekli “mali disiplinden taviz vermeyeceğiz” mesajları veriyorlar. Bu mesajlara karşılık henüz bunun nasıl sağlanacağı, nereden tasarruf yapılacağı, hangi yapısal tedbirlerin alınacağı ise belli olmuyor.

Mali disiplini sağlayacak tedbirler netleşmezken, 2021 yılı yatırım programı ile birlikte Cumhurbaşkanı’nın saraylarına harcanacak paraların belli olması ise kafaları karıştırdı. Cumhurbaşkanı’nın “mali disiplinden taviz vermeyeceğiz” sözleriyle birlikte aynı konuşma içinde, “Ben faize karşıyım, faizi indirirsek enflasyon da iner, biz bunu yaşadık” sözlerini tekrarlaması ise zaten mali disiplin sözlerinin inandırıcılığına başlı başına engel.

“2021 Yılı Yatırım Programı”nda Muğla’nın Marmaris-Okluk Koyu’nda yaptırılan 300 odalı yazlık Saray için 2021 bütçesinden de 20 milyon TL’llik kaynak ayrıldı. Cumhurbaşkanı Özal’ın yaptığı, 2018 yılında yeniden yapımına başlanan projeye şimdiye kadar 620.5 milyon TL harcandı. Başka harcama çıkarılmazsa, Okluk’taki yazlık Saray’ın maliyeti toplam 640.5 milyon TL’ye çıkacak.

2021 yılı yatırım programında Bitlis Ahlat’ta yapılacak kışlık Saray için de 89 milyon TL’lik ödenek ayrıldı. Harcanan 10 milyon TL ile birlikte kışlık Saray, eğer ek harcama çıkmazsa, 99 milyon TL’ye mal olacak.

2021 yılı bütçesinden Ankara Beştepe’deki Saray için ise 448.7 milyon TL ayrılmış. Bu ödeneğin bakım ve taşıt alımları için ayrıldığı anlaşılıyor. 2021’de yapılacak harcamayla, Beştepe Sarayı’nın maliyeti 3 milyar TL’yi aşmış olacak.

Özetle; pandemi nedeniyle halkına ve özel sektörüne doğrudan destek veremeyen, hatta vatandaşlarına yardım için IBAN numarası veren iktidar, tasarrufun mutlaka yapılması gereken bir yıl olan 2021’de, sadece Cumhurbaşkanı’nın sarayları için halkın ödediği vergilerin yaklaşık 560 milyon TL’si harcanacak.

Bütün bu harcamaları yapıp, yine de bütçenin gelir gider dengesini sağlamak mümkün mü derseniz, tabii ki mümkün. Siz saraylara bu parayı harcayıp, dar ve sabit gelirlinin paralarını keserseniz, yardım harcamaları için bütçe yerine işçinin fonu olan işsizlik fonunu boşaltmaya devam ederseniz, belediyelerin hak ettiği ödenekleri keserseniz, üzerine bir de vergileri artırırsanız yine de mali disiplini sağlayabilirsiniz. Ama ne uğruna sağlamış olacaksınız?

BAKAN SAMİMİ AMA YETKİSİ NE KADAR?

Hazine ve Maliye Bakanı Lütfü Elvan, dün sosyal medyadan verdiği mesajlarla, yine mali disiplinden taviz verilmeyeceğini söyledi. 2020 bütçe açığının hedeflenenin altında kaldığını hatırlatan Elvan, “Salgınla mücadelenin ihtiyaç göstereceği alan dışında, mali disiplinden asla taviz vermeyeceğiz. Enflasyonla mücadele politikalarıyla uyumlu kamu maliyesi politikaları devam edecek” dedi.

Bakan Elvan’ın liyakati ve geçmiş performansına bakarak, mali disiplini korumak, enflasyonla mücadeleye uyumlu mali politika izlemek istediğini, bu konuda samimi olduğuna inanıyorum. Ancak Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın ekonomiye bakışında şahsen en ufak bir değişim görmüyorum. Sadece yeni seçimlere kadar vakit kazanmak için yeni bir yol denediğini, “faizleri indirirsek enflasyon iner” söylemiyle hâlâ popülist, bir an önce harcamaları artırmak için geçici bir denge aradığını, başka çaresi olmadığı için yeni yola girdiğini düşünüyorum. İstemeyerek de olsa, ekonomide doğruları yapmasının önemli olduğunu söyleyen çok kişi var. Ancak bu takdirde, ufak bir düzelme sinyali aldığında, son 2 yıldaki ekonomik politikalara dönmeyeceğini nasıl garanti edeceğiz?

Mali disiplini belki sağlarsınız ama sağladığınız disiplinin kalitesi, zaten bozuk gelir dağılımındaki uçurumu artırıcı etkisi ne olacak? Mevcut uygulamayla sağladığınız mali disiplinin inandırıcılığı olamaz. O nedenle diyoruz ki bir yandan saraylara bu kadar para harcamaya devam edip, öte yandan mali disiplin sağlanacak sözleri inandırıcı değil.

Bakan Elvan’a kalsa, saraylara, yollara giden harcamaları kısacağını, kamunun araç alımlarını tümüyle bitireceğini tahmin ediyorum. Ama yapabilir mi derseniz; sizce bu baskın otoriteye rağmen yapabilir mi?

Yakında reform paketleri ve bütçe tasarrufları açıklanacak. Bakan Elvan, mali kontrol yasasında mali disiplinin kurumsallaşması için değişiklik yapabilecek mi, ihale yasasında düşündüğü değişiklikleri hayata geçirebilecek mi, neredeyse bütçenin üçte birinin harcandığı kalem haline gelen “yedek ödenek” artık asıl fonksiyonuna dönebilecek mi, göreceğiz. Hadi geçirdi diyelim; diğer tüm alanlarda gördüğümüz “yasa başka-uygulama başka” durumu burada da yaşanmayacak mı, yani sizce değişiklikleri yapsa uygulayabilecek mi?

Yakında bütçede alınacak tasarruf tedbirleri açıklanacak; acaba içinde saraylardan kesilen bir ödenek olabilecek mi?