2018 yılı bütçe görüşmeleri tüm hararetiyle devam ediyor Gazi Meclis’te...Milyarlar havalardauçuşuyor. Ülke her ne kadar ekonomik darboğazla boğuşuyorsa da hiçbir bakanlık, geçen yılkinden az bir bütçeyle yetineceğe benzemiyor.
Keza Gençlik ve Spor Bakanlığı da bu zincirin önemli bir halkası.
Gençlik meselesini bir kenara bırakırsak spor bütçesi geçen yıllarda devlet kaynaklı sponsor desteğiyle 1.5 milyar lira civarındaydı. Bu rakamın TBMM’de kabul edilen büyük bölümü 1.2 milyar olarak gerçekleşti.
Öncelikle rakam sizi yanıltmasın. Ülkede 81 il, 81 ilin Gençlik Spor Müdürlüğü var. 81 ilde çoğu atıl tonla spor tesisi bulunuyor. Bu tesisin işletme giderleri, personel maaşı ve benzeri rakamları topladığınızda zaten milyar bandını aşıyor.
Geri kalanı da federasyonlara ödenek olarak ayrılmış. Aslında federasyonlar fena para almıyor devletten; şimdi diyeceksiniz ki “Yahu bu federasyonlar özerk
değil mi? Ne parası!..”
Evet özerk ama ‘Made in Turkey’ usulü özerk. Eğer devlet para vermese kimse kusura bakmasın elektrik paralarını ödeyemezler!..
Peki bu bütçe federasyonlara hangi kriterlere göre veriliyor? Başarı mı büyüklük mü kitle sporu olup olmaması mı orası belli değil. Ama asıl sorun dağılımda da değil, paranın nasıl harcandığı noktasında...
Geçen yıl gördük. Federasyon bütçelerinin büyük bölümü ‘saçma sapan’ organizasyonlara harcandı. Neymiş, ülkemize ünlü sporcular gelmiş,
Müthiş tanıtım yapmışız!..
Geçiniz!..
Modern sporun babası sayılan olimpiyat kurucusu
Baron Pierre de Coubertin’i mezardan kaldırıp getirseniz spor tabanlı turisti çekemezsiniz ülke bu kadar karışıkken bölgeye!
Sporcu parasını alır, 1-2 raket sallar, gider!..
Demek ki sırf Türkiye’ye bir etabını aldırmak için 30 küsur milyon dolar para verdiğimiz WTA Tenis Turnuvası’nın da Antalya’daki golf organizasyonunun da ürküttüğü kurbağa sayısı 3-5.
Peki ya altyapıya, Türkiye’de doğan sporcuların yetişmesi gereken kaynaklara aktarılan para ne kadar? Onu sormayın, alınan bütçelerin yüzde 5’i civarında. Yüzde 10 ayıran vardır. Belki 1-2 federasyon yüzde 20 bandını buluyordur ama ortalama yüzde 5.
Mesela bütçeden ‘Hidayet’ pardon ‘aslan’ payı alan Basketbol Federasyonu, gerçek bir başarısızlık timsali. Tüm paraları organizasyonlara harcadılar. Başarı da gelmedi. 2000’lerin başında 3 milyonluk bütçeyle 12 Dev Adam, Avrupa 2.’si olmuştu. Şimdi ise 140 milyonluk bütçelerle çeyrek finali göremedik. Galiba 58 bin faal basketbolcumuz var ama her yıl yıldız oyuncu yetiştiren 7.5 milyon nüfuslu Sırbistan’ın basketbol bütçesi 15-20 milyon ve ülkede 180 bin faal basketbolcu sahaya çıkıyor!..
Dua etsinler; Fenerbahçe Doğuş, Anadolu Efes, Pınar Karşıyaka gibi kulüplere... Kazara bir çekilseler, altyapıdan da sporcu gelmediği için Malta Ligi’nden beter oluruz...
Ve son örnek atletizm... Güreşle beraber devlet kesesine en fazla zararı açan iki branştan biri. En iyisi Sayın Spor Bakanı Osman Aşkın Bak, bütçeyi onaylarken Atletizm Federasyonu’ndan rapor istesin. Altyapıya ne kadar para ayrılmış, Avrupa Kros Şampiyonu olan tamamı Afrika kökenli ithal sporculara ne kadar para basılmış, bir mukayese etsin.
Ve bu saydığım branşlara kimsenin ‘Ne yapıyorsunuz arkadaş?’ deme ihtimali de yok. Çünkü birinin başında Saray Başdanışmanı var; ötekinin başkanı her seçim zamanı sporu bırakıp siyaset bilimciliği yapıyor, diğeri - ismi lazım değil - bir bakana sırtını yaslamış...
O yüzden bütçe kabul olmuş-olmamış, sporun gerçek sahipleri için çok da önemi olmayan bir ayrıntı!..