Yazarlar Günün Köşe Yazıları Spor Konuk Yaşam Tüm Yazarlar
'Yokistan Tasarısı'
Sevgili,
\nAvuca sığacak kadar küçücük bir kitapçık. Benzetmek gerekirse, bizde son yıllarda, gazetelerin okurlarına verdikleri küçük anayasa kitapçıklarına benziyor.
\nPan Yayıncılık’ın Ekim 1997’de bastığı avuç içine sığan, önsözüyle birlikte 61 sayfalık bu kitapçık da zaten bir anayasa tasarısı.
\nHani şeytan diyor ki, gazete yönetimini ikna et, “İşte vatandaş al sana gerçekten değişik bir anayasa!” diyerek olduğu gibi yayımla.
\nCiddi düşünmedim değil, beni engelleyen yer darlığından çok, olmayan ülkenin anayasa tasarısının ciddiye alınmasından doğacak, çıkacak büyük tartışmalar oldu.
\nHani Temel Kaptan’ın teknesindeki define kavgası gibi bir şey. Öyküyü bilirsin:
\nTemel Kaptan’ın gemisi seferden dönmüş, içerisi yaralı dolu, herkes perişan, bir tek Temel kalmış ayakta, o da yalpalayarak duruyor.
\n- Hayrola, demişler, ne oldu?
\n-Defineyi paylaşamadık, kavga çıktı, demiş.
\n-Define nerede? diye sormuşlar.
\nTemel elini sallamış:
\n-Mesela demiştik canım!..
\n***
\nArka kapağında kitabı tanıtan kısacık bir tanıtım yazısı şöyle:
\n“Utopie (Fransızca) utopia (İngilizce) yok yer, olmayan yer anlamıyla Latinceden gelir. Kaynağı Grekçenin ou (yok, hayır) ve topos yer sözcükleri. Dolayısıyla Türkçede kullanılan ütopya sözcüğü yerine, Yokistan. Elinizdeki el kitabında İlhan Mimaroğlu olmayan ama olabilecek en iyi yerin nasıl bir yer olması gerektiğini tasarladı.”
\nİlhan Bey de kitabına şu sözcüklerle başlıyor: “Olmaması gereken dünyaların en kötüsünde yaşamak zorunda kalmak yakın ya da uzak geçmişlerde olduğu gibi, olabilecek dünyaların en iyisini düşünme dürtüsünü sağlıyor.”
\nİlhan Mimaroğlu için öyle. Zaten onu ve sayısı az (ama tabii ki hiç yok değil) benzerlerini öyle yapan da, bunu düşünebilmeleri. Ama çoğunluk için öyle değil.
\nÇünkü çoğunluk, dünyanın da, siyasal düzenin de, yaşamın da, ancak olduğu gibi olabileceğini düşünür, onun neden öyle olduğuna, nasıl olursa, daha iyi olacağına hiç mi hiç kafa yormaz.
\nEgemenlerin ondan istedikleri budur. Böyle düşünmesi için, her şeyin Tanrı’nın buyruğu olduğunu söyleyen dinin baskısı altına sokulurlar.
\nDinin açıklaması kolaydır. Her şeyin ilahi bir hikmeti vardır ve Tanrı’nın hikmetinden sual olunmaz. Hükümdarların iktidarlarının kaynağı da Tanrı’dır.
\n***
\nAma eğer yaşam bir rastlantının sonucuysa, orada ilahi hikmet aramak yerine, hangi koşulların bir araya gelmesiyle daha iyi, daha yaşanası bir dünya kurulabileceği sorusunu sorar insanoğlu ve yalnızca yanıtın peşine düşmekle kalmaz, bir de o yanıtı yaşama geçirmeye uğraşır.
\nDaha başka bir yaşam biçimini arayan, başkaldıran bir insan mıdır?
\nİlla öyle olması gerekmiyor herhalde. Öyle ya! İlk “Yokistan” yani ütopya yazarı Thomes More, inanmış koyu bir Katolikti, bu inancı yüzünden canını verdi. Üstelik de, bugün, vicdanımız gibi aklımızın bile kabul etmeyeceği kölelik kurumuna da karşı değildi. Kölelik Yokistan’da da vardı.
\nBugün öyle bir ütopyanın peşinden koşmak mümkün mü? Yine günümüz Yokistan’ın da, kadınların statüsü, Katolik Thomas More’unkinden çok daha değişik olsa gerek.
\nDemek ki, “Varistan”lar gibi “Yokistan”ların da koşulları çağa göre değişiyor.
\nVar olanın çağa göre değişmesini anlamak mümkün de, yok olan, yok ki nasıl değişsin?
\nGörüyorsun, daha İlhan Mimaroğlu’nun Yokistan’ına ilk adımı atmadan, tartışma başladı ve Temel Reis’in define öyküsüne benzedi bile.
\nOnun için burada keseyim ve sana haftaya tartışmaya girmeden, İlhan Mimaroğlu’nun enfes “Yokistan Tasarısı”nın özetini vereyim.
\n\nYazarın Son Yazıları Tüm Yazıları
Günün Köşe Yazıları
Video Haberler
- Türkiye'deki sağlık sistemi ne durumda? Mersin Tabip Oda
- Çorlu tren faciası davasında 6 yıl sonra karar çıktı!
- Beslenme çantalarının içi boş kaldı...
- Böylesi görülmedi: Tavuk mu horoz mu?
- Özel yeni üye kampanyasını başlattı
- Bugün 23 Nisan! Arşiv görüntüleriyle Meclis'in açılışı..
- Erdal Sağlam'dan ekonomi analizi!
- Belediye başkanı 'sıkıntı olmayan belediyemiz yok' dedi
- Özdağ'dan hükümete Dünya Bankası tepkisi
- Meclis'te gerilim
En Çok Okunan Haberler
- İstanbul'da zincirleme kaza
- En yüksek faizi hangi banka veriyor?
- Polis meslektaşlarına ateş etti
- Mert Hakan Yandaş'dan sosyal medyada çok sert tepki!
- Barcelona'dan Arda Güler'e büyük övgü!
- AKP'de toplu istifa!
- ‘Sinirden kanepe örtülerini dişlemeye başladım’
- Kuryeden ‘görev tamam’ pozu!
- Yıllar sonra gelen itiraf: 'Onlar varsa oynamam dedim'
- Vergide 'amansız' sıfırlamalar...