Yazarlar Günün Köşe Yazıları Spor Konuk Yaşam Tüm Yazarlar
Sorun Anayasa Değil
TBMM’de yumruklar, silleler havada uçuşurken, ülkenin çeşitli yerlerinde sivil toplumlardan cemaate, çeşitli kuruluşlar yeni anayasa için heyecanlı toplantılar yapıyorlardı.
\nKimilerinde bu hummalı anayasa tutkusu öyle bir hal aldı ki, kendi heyecanlarını paylaşmayanları hayretle, biraz da ayıplayarak izliyorlar.
\nKimileri başta Kürt sorunu, her şeyin çözümünü anayasaya bağlıyor.
\nŞaşıracak bir şey yok.
\n23 Aralık 1876 günü, hangi din, dil ve ırktan olursa olsun, Osmanlı aydınlarının hepsi Teşkilatı Esasiye (anayasa) ilan edildiğine göre tüm sorunların çözüldüğünü sandı.
\n136 yılda bir şey değişmedi, sanılıyor ki, yeni bir anayasa her şeyi çözecek.
\nOysa, bu anayasa takıntısı yanlıştır. Anayasa her sorunu çözen sihirli anahtar değildir.
\nBaşka bir deyişle, anayasa bir sebep değil, bir sonuçtur.
\nYani toplumların demokrasi kültürleri, uzlaşma alışkanlıklarını geliştiren iyi mükemmel anayasalar değildir, tam tersine o kültür ve o alışkanlıklardır, iyi anayasaları doğuranlar.
\nYoksa, mesela diyelim 1958 Fransız Anayasası’nı (başkancı sisteme de kapıyı açık bırakıyor) alıp Türkiye’de ayniyle uygulasak, Türkiye’de Fransa gibi demokrasi olur mu?
\nNe dersiniz?
\n***
\nTürkiye’nin 1958 Anayasası gibi bir anayasası olmadığı için Fransa’daki bir demokrasisi olmadığını söylemek yanlıştır. Ama Türkiye’nin demokrasisi Fransa gibi olmadığından, onunki gibi anayasal düzeni olmadığını söylemek yanlış değil.
\nÜstelik o anayasayı alıp getirip bu topluma monte etseniz, kısa sürede oradaki uygulamadan çok başka sonuçlar vermeye başladığını göreceksiniz.
\nAnayasalar demokrasi sorunlarını çözen belgeler değil, toplumun demokrasi sorunlarının çözüldüğünün belgeleridirler.
\nO yüzden yeni anayasa tutkusunu kuşkuyla bile değil, sadece gülerek izliyorum.
\nVe diyorum ki:
\n- Bu siyasi topografya, demokratik özgürlükçü çoğulcu bir anayasa çıkaramaz! Bu durumda da, yeni bir anayasa çıksa ne olur, çıkmasa ne olur?
\nKanıtı mı? Çok uzağa gitmeye gerek yok!
\nAskeri vesayetten, 12 Eylül rejimi anayasasından kurtulacağız sloganıyla sandık başına gidildi, 12 Eylül 2010’da.
\nNe oldu?
\n12 Eylül 2010’un sivil anayasası, 12 Eylül rejiminin askeri anayasasından daha özgürlükçü, daha sivil, daha kuvvetler ayrılığına uygun bir metin olabildi mi?
\n12 Eylül 2010’un değişikliğini öneren siyasal çoğunluk ile onu onaylayan çoğunluğun kafaları değişti mi ki, şimdi yargı bağımsızlığı açısından ileri adım atılsın?
\n***
\nKısacası Türkiye’nin demokrasi konusunda da, Kürt sorununda da, karşı karşıya bulunduğu en büyük sorun anayasa değil, demokrasi ve uzlaşma kültürüdür.
\nYeni bir anayasa yapsanız, buraya demokratik özerklik, anadilde eğitim konusunda bazı maddeler ekleseniz, 66 maddedeki Türk sözcüğünü kaldırsanız, Kürt sorununun çözümünü sağlamış olabileceğinizi düşünüyor musunuz?
\nBir ilahi güç toplumun bütün kesimleri bir araya gelip, AKP’nin eline böyle bir anayasa tutuştursalar, siz Tayyip Bey’in bu sorunu birden hiçbir engelle karşılaşmadan çözebileceğine inanabilir misiniz?
\nEninde sonunda, büyük toplumsal bir uzlaşma ile çözülecektir bütün “sorunlarımız”, bu “bütün sorunlarımız”a anayasa sorunumuz da dahildir.
\nPeki siz, parlamentodaki ve toplumdaki çoğunluğun Kürt sorunu dahil temel konularda böylesine geniş toplumsal mutabakata hazır olduğunu söyleyebilir misiniz?
\n“Hayır” diyorsanız, demokratik anayasa mutabakatı nasıl oluşacak dersiniz?
\nGörülüyor ki, bu yeni anayasa yapma tutkusu ve yeni bir anayasayla her sorunun çözüleceğini sanma saplantısı, arabayı atların önüne koşmakla eşdeğer bir saflıktır.
\n\nYazarın Son Yazıları Tüm Yazıları
Günün Köşe Yazıları
Video Haberler
- Yeni Doğan çetesi davasında çarpıcı itiraflar
- Canlı tarih müzesi Hisart 10. yılında!
- Teğmenler Yüksek Disiplin Kurulu'na sevk ediliyor
- Tarihçi Yusuf Halaçoğlu'ndan şok iddialar
- TBMM'de 'Etki Ajanlığı' düzenlemesi tartışılacak: Amaç m
- Pera Palas'ta Atatürk Müze Odası
- İmamoğlu’ndan 10 Kasım paylaşımı!
- Donald Trump'ın yeniden başkan olması dünya ekonomisini
- Ege'nin Gündemi'nde bu hafta!
- Dubai çikolatasına rakip
En Çok Okunan Haberler
- 'Tarihe not düşmek için geldim'
- Çok konuşulacak 'adaylık' açıklaması
- Fatih Altaylı ve İsmail Saymaz'a soruşturma
- Protesto eden yurttaşlara polis müdahalesi!
- Aydın Dağları'nda son yılların en verimli hasadı yapıldı
- Mahruki yine yandı
- AKP’li belediyeden bir ayda 33 konser
- A Milli Takım'ın Uluslar Ligi'ndeki rakibi belli oldu!
- Tıp fakültelerinde kadavra krizi
- Fakülteyi kâğıt üzerinde kurmuşlar!