Yazarlar Günün Köşe Yazıları Spor Konuk Yaşam Tüm Yazarlar
Cumhuriyet Düşmanları
Cumhuriyetin kuruluşunun 89. yılında halk tarafından kutlanmasının yasaklanmasına ne denebilir ki?
\nCumhuriyet karşıtları Cumhuriyete dayanaksız çok saldırıda bulunmuşlardır. Bunlardan biri de Cumhuriyetin ilk yıllarındaki tek parti döneminin koşullarını görmezden gelerek, o dönemin koşullarının sonucu olan kimi uygulamalarını öne sürerek, şimdi yapılan hak ihlallerini haklı gösterme çabalarıdır.
\nTek parti döneminde, kimi eleştirilebilecek uygulamalar olduğu yadsınamaz.
\nTek parti döneminin eleştirilebilecek yönlerini yadsımıyoruz. Bunları mazur da görmezken yine de değerlendirmelerde, ülkenin ve dünyanın o günkü koşullarının, aynı zamanda Renan’ın da belirttiği gibi ulus devletlerin oluşum süreçlerinin her yerde sancılı olduğunu da akıldan uzak tutmamak gerekir.
\nZaten Cumhuriyetin kurucu felsefesi, onun tamamlayıcısı olan katılımcı demokrasiye ulaşmayı da tek parti döneminde bile amaç edinmişti.
\nNitekim, tek parti yönetiminden, çok partili rejime darbesiz, sancısız, herhangi bir zorlama olmadan Cumhuriyetin o güne kadar geliştirilmiş kurumlarının normal işleyişleri içinde geçilmesinde, Cumhuriyetin kurucu kadrosunun 2 numaralı ismi o dönemin Cumhurbaşkanı İsmet İnönü’nün ısrarla oynadığı rol bunun göstergesidir.
\n***
\nEğer, iktidarın milli iradeyle el değiştirmesini sağlayacak şekilde kendi tersine dönüşebilmekse demokrasinin en önemli niteliklerinden biri, bu açıdan tek parti döneminin Cumhuriyetin en başarılı dönemi olduğunu söyleyebiliriz.
\nBu gözlemden çıkarılacak sonuç tabii ki tek parti dönemine dönüş veya onun yöntemlerinin günümüzde de uygulanması özlemi değildir.
\nCumhuriyetin, çok partili yönetiminin bir türlü katılımcı bir demokrasiye dönüşememesinin sorumluluğu ise onun kurucu felsefesinde değil, o yapıdan uzak sağ partilerin ceberut gerici iktidarlarının yapısında aranmalıdır.
\nCumhuriyet düşmanlarının aldatmacalarından biri de, Cumhuriyet ve demokrasi ilkelerinin çeliştiğini söyleyen yapay “cumhuriyetçi- demokrat” ayırımıdır.
\nTek parti yönetiminden, çok partili rejime geçişte ve ondan sonra da çok partli rejimi, gelişmiş bir demokrasiye dönüştürme savaşında Cumhuriyetin kurucu felsefesinin öncülerinin oynadıkları rol, bu ayırımın ne kadar yersiz olduğunun kanıtıdır.
\n***
\nCumhuriyetin kurucu felsefesinin temel direkleri olan bağımsızlık, laiklik, aydınlanmacılık gibi ilkelerin özünde demokrasiyle çelişmediğini görmemek, ancak yakın tarihimizi bilmemekle mümkündür.
\nLaikliğin, inanç özgürlüğünün temeli, dolayısıyla demokrasinin onsuz olmazı olduğunu inkâr edip onu inançlar üzerinde bir baskı unsuru olarak niteleyenler, yalancılıklarıyla Cumhuriyet düşmanlıklarını birleştiriyorlardı.
\nCumhuriyetin aydınlanmacı yönünü, halk karşıtlığı, kitlelerden kopuk bir elitizm olarak göstermek isteyenler, Cumhuriyetin büyük kitlesel eğitim seferberliğini, aydınlanmacı, tartışmacı, sorgulayıcı, laik karma eğitim seferberliğiyle aydınlanmanın ışığını köylere kadar yaymayı amaçlayan Köy Enstitüleri girişimini kasten görmezden gelmektedirler.
\n89. yılında, Cumhuriyetimiz hâlâ katılımcı, çoğulcu gelişmiş demokrasiye ulaşamamışsa eğer, bunun nedeni Cumhuriyetin kuruluş felsefesi değil, ondan korkan, ona karşı olan, elinden gelse onu ortadan kaldırmaya çalışan Cumhuriyet düşmanı güçlerdir.
\nCumhuriyet düşmanları yüzünden dün yaşanan demokrasi dışı uygulamalar bu gerçeği gözler önüne seriyordu.
\nYazarın Son Yazıları Tüm Yazıları
Günün Köşe Yazıları
Video Haberler
- Yeni Doğan çetesi davasında çarpıcı itiraflar
- Canlı tarih müzesi Hisart 10. yılında!
- Teğmenler Yüksek Disiplin Kurulu'na sevk ediliyor
- Tarihçi Yusuf Halaçoğlu'ndan şok iddialar
- TBMM'de 'Etki Ajanlığı' düzenlemesi tartışılacak: Amaç m
- Pera Palas'ta Atatürk Müze Odası
- İmamoğlu’ndan 10 Kasım paylaşımı!
- Donald Trump'ın yeniden başkan olması dünya ekonomisini
- Ege'nin Gündemi'nde bu hafta!
- Dubai çikolatasına rakip
En Çok Okunan Haberler
- 'Tarihe not düşmek için geldim'
- Çok konuşulacak 'adaylık' açıklaması
- Fatih Altaylı ve İsmail Saymaz'a soruşturma
- Protesto eden yurttaşlara polis müdahalesi!
- Aydın Dağları'nda son yılların en verimli hasadı yapıldı
- A Milli Takım'ın Uluslar Ligi'ndeki rakibi belli oldu!
- İlk kez tek bir fotonun nasıl göründüğü gösterildi
- AKOM, İstanbul için 'saat' verdi: Çok kuvvetli geliyor!
- 5 yılda Türkiye'nin en büyüğü oldu: Nusret'e de satıyor
- Yıkılması gerekiyor!