Başbakan Erdoğan ile
saygın İngiliz haber dergisi The
Economist arasındaki ilişki son
11 yılda oldukça inişli çıkışlı
bir seyir izledi. AKP iktidarının
daha ilk günlerinden itibaren
dergi, Erdoğan’a tam destek verdi.
Ancak 2010 referandumu
sonrasında AKP’nin ‘otoriter
eğilimleri’nin gözle görülür
biçimde belirginleşmesi üzerine
dergiyle AKP’nin yolları ayrıldı.
Hatta öyle ayrıldı ki, dergi, 2011
seçimlerinde okurlarına CHP’ye oy
vermeleri çağrısında bile bulundu.
Erdoğan-Economist ilişkisinde son
sürpriz gelişmeyi ise hafta sonu
yapılan uluslararası bir toplantıdan öğrendik.
‘Yazarımızı işten çıkardılar’
Haziran ayı başındaki Gezi
Parkı protestolarına hükümetin
orantısız şiddetle karşılık vermesini,
Economist
‘Demokrat mı Sultan mı?’
başlıklı bir makaleyle eleştirdi. Dergi, o sayının kapağına da Erdoğan’ı
üzerinde padişah kıyafetleri, elinde ise bir
gaz maskesi ile resmeden bir karikatür koydu.
Derginin o sayısı Türkiye’de
gündem olmakla kalmadı;
dünyada da büyük yankı yarattı.
İşte o kapak
Sonrasının bilinmeyenleri, hafta sonu Ekonomi
ve Dış Politika Araştırma Merkezi’nin
(EDAM) Bodrum’da düzenlediği
‘Yuvarlak Masa Toplantıları’nda
ortaya çıktı. Toplantıya hükümet
ve muhalefet temsilcilerinin yanı
sıra derginin Avrupa editörü
John Peet de davetliydi. Türk ve
yabancı katılımcılardan edindiğimiz
bilgilere göre, CHP Genel Başkan
Yardımcısı Umut Oran, makalenin
yayımlanmasında ve kapak
seçiminde en üst düzey sorumluluk
sahibi isimlerden olan Peet’e,
“Başbakan ve kurmayları bu tür
haberlerde doğrudan o kuruluşun
patronunu arayarak tepki gösterir.
Sizi de aradılar mı” sorusunu yöneltti.
İngiliz gazeteci ise bu soruya,
“Beni arayan olmadı. Ama
dergimizin Türkiye’deki muhabirinin,
çalışmakta olduğu Türk gazetesinden
çıkarıldığını öğrendik” yanıtını verdi.
‘Demokrasiden uzaklaştılar’
Peet, konuşmasında, derginin
AKP’deki değişime bakışını da şu
sözlerle dile getirdi:
“Biz, başta AKP’ye, AB yolundaki
kararlılıkları ve askeri vesayete
karşı takındıkları demokratik tutum
nedeniyle genel olarak destek
verdik. Ancak özellikle 2010
referandumundan sonra ‘otoriter
ve çoğunlukçu’ bir yaklaşım içine
girerek demokrasiden uzaklaştılar.
Hâlâ da böyle olduklarını düşünüyorum.”
Bakan, medya patronlarını şikâyet etti.
Basın özgürlüğüyle ilgili tartışma
sırasında AB Bakanı Egemen
Bağış’ın da söz alarak özellikle
medya patronlarına yönelik eleştiriler
dile getirdiği öğrenildi. Başbakan
ve ekibinin gazetecileri işten
attırmadığını savunan Bağış’ın,
“Medya sahipleri kamu ihalelerine
talip oluyor ve bunun için ellerindeki
medyayı güç gibi kullanmak istiyor.
Başbakanımız ise bu konuda
hassas ve onlara boyun eğmiyor.
Birçok tartışma bu yıpranmış
ilişki nedeniyle yaşanıyor”
değerlendirmesini yaptığı belirtildi.

Hapisteki gazetecilere İtalya’dan ödül
Türkiye’de gazetecilerin özgürlüklerinin
kısıtlanması sorununun Avrupa’da
ne kadar yakından takip edildiğini
gösteren bir örnek de İtalya’dan geldi.
İtalya Muhabirler Sendikası, ülkenin
en büyük basın ödüllerini dağıtırken
‘Uluslararası Basın Özgürlüğü Ödülü’
için Türkiye Gazeteciler Sendikası’nı
(TGS) değer gördü. TGS Başkanı
Ercan İpekçi, geçen hafta İtalya’da
yapılan ödül töreninin fotoğraflarını,
‘ödülün gerçek sahipleri’ dediği
hapisteki gazetecilere ‘bayram
kutlaması’ olarak gönderecek. Bir
bayramı daha özgürlüklerinden
mahrum geçirmek zorunda bırakılan
meslektaşlarımızla birlikte tüm
okurlarımızın bayramını kutlarız.

AB üyeli ği için ara formül
İki gün süren EDAM toplantılarına İsveç Dışişleri Bakanı Carl
Bildt, eski Ekonomiden Sorumlu Devlet Bakanı Kemal Derviş
ile Avrupa ve ABD’den çok sayıda siyasetçi ve düşünce
kuruluşu temsilcisi davet edildi. Hükümeti Bağış temsil ederken,
Meclis’te grubu olan partilerden AKP, CHP ve MHP de toplantıya
üst düzey temsilciler gönderdiler. Toplantıda, AB içindeki
yeni gelişmelere paralel, Türkiye’nin AB üyeliği konusunda
uluslararası arenada ortaya çıkmakta olan yeni fikirler de
geniş biçimde tartışılmış. AB’nin önümüzdeki dönemde ‘Avro
bölgesi içindeki ülkelerin oluşturacağı çekirdek kadro (Almanya
ve Fransa’nın başını çektiği) ile bunun dışında kalan ülkelerin
yer alacağı dış çember (İngiltere ve İsveç gibi ülkelerin başını
çektiği) ikili bir yapılanmaya dönüşmekte olduğu’ öngörüsünü
gündeme getiren, aralarında Kemal Derviş’in de bulunduğu
birçok katılımcının, “Bu yeni yapılanma Türkiye’nin AB üyeliğinde
yaşanmakta olan tıkanıklığın aşılmasını sağlayabilir. İlk aşamada
dış çemberin bir parçası olarak Türkiye AB’ye girer. Bu hem
Türkiye’yi rahatlatır hem de Türkiye karşıtlarının işine yarayacak
bir formül olur” değerlendirmesini yaptıkları bilgisine ulaştık.

Suriye politikası değişiyor
Bölgesel konuların
da ele alındığı EDAM
toplantılarında Avrupa
ve ABD’den gelen
katılımcılar, “Türkiye’nin
Suriye politikasında
son dönemlerde
değişim yaşanmakta
olduğuna” dikkat
çektiler. Bu gözleme
karşın, katılımcılar,
“Türkiye’nin ‘Esad’ın
düşmanı benim
dostum’ anlayışıyla
aşırı İslamcı güçlere
destek vermesinden
de kaygı duyduklarını”
vurguladılar.