Haziran ayındaki Gezi protestoları sırasında Başbakan Erdoğan’ın kurmaylarıyla yaptığı değerlendirmede “İyi ki Kürtler meydanda yoktu” dediği rivayet olunur. Erdoğan ve AKP’ye tepkili tüm toplum kesimlerini bir araya getiren Gezi Direnişi’ne, Kürtlerin kitlesel olarak katılması halinde hükümetin bugüne kadar işbaşında kalmasının imkânsız olduğunu düşünenlerin sayısı oldukça fazladır.
‘Süreç bozulmasın’ tercihi
O dönem Kürtlerin meydanlara dökülmesini engelleyen tek şey, hükümet ile Abdullah Öcalan-Kandil-BDP üçlüsü arasında yürütülmekte olan “çözüm süreci”ydi. Sürecin kesintiye uğrayacağı endişesiydi. Nitekim hükümet de, yaz tatili biter bitmez süreçteki ortaklarını tatmine yönelik bir demokratikleşme paketini açıklayarak minnetini ortaya koydu.
‘Sıkışmış AKP’ ile pazarlık
Aynı Gezi sürecinde olduğu gibi şimdi de, AKP iktidarının on iki yılda aldığı en ağır darbe olan 17 Aralık yolsuzluk ve rüşvet operasyonu sonrasında, Kürt siyasi hareketi benzer bir tercih kullanıyor. AKP’ye yeni bir kredi açıyor. “Yolsuzluk”, “yargıya müdahale”, “kuvvetler ayrılığına uymama” gibi demokrasinin en temel konularını mesele yapıp çözüm sürecini bozmak niyetinde değiller. BDP Eş Genel Başkanı Selahattin Demirtaş ve diğer sözcülerinin demeçlerinden de görüleceği üzere “Eleştirel ama süreci bozmayan” tavır izleyecekler.
Öcalan ve BDP’nin AKP ile müzakerelerde kendileri açısından elde edebilecekleri kazanımları diğer her türlü değerlendirmenin (hukuk devleti, şeffaflık, güçler ayrılığı) üzerinde tuttuğu anlaşılıyor. Hatta köşeye sıkışmış bir AKP’nin, taleplerini daha hızlı karşılayacağını bile düşünüyor olabilirler. Hükümetin artık sadece BDP’li beş vekilin sorunu haline dönüşen “tutuklu milletvekilleri” konusunun çözümü için üç yıl aradan sonra harekete geçiyor olması, bu tahminleri doğrulayan bir adım.
Benzer biçimde, hükümetin cemaatle büyük savaşında Balyoz ve Ergenekon davalarındaki mağduriyetleri gidererek TSK’yi yanına alma amaçlı siyasetinin KCK davaları açısından olumlu sonuçlar doğurması da sürpriz olmayacaktır.
Öncelik sandık ve ‘Rojava’
Kürt siyasi hareketinin sadece içerideki unsurları değil, dışarıdaki unsurları da AKP ile sürecin devam ettirilmesinden yana. Silahlı güçlerin başındaki Cemil Bayık’ın son demeçlerine bakılırsa, PKK’nin Kandil kadrosu bu günlerde Türkiye içindeki gelişmelerle pek ilgili bile değil. Tek öncelikleri, Suriye içindeki Kürt bölgesinin kazanımlarını pekiştirmek. Onlar da bu dönem kadro ve dikkatlerini Türkiye’ye çevirecek olağanüstü bir gelişme arzulamıyor.
İçerideki öncelik ise Güneydoğu Anadolu’da, metropollerde toplumsal desteği artırmak yönünde olacak. Çözüm sürecinin yaşandığı son bir yılda bu yönde oldukça başarılı oldukları anketlere de yansıdı. BDP oylarında yükseliş var. Hizbullah ile işbirliğine hazırlanan AKP’ye karşı yerel seçimde güçlerini sınayacaklar. AKP’nin elindeki belediyeleri kazanmak isteyecekler.
Çankaya seçimine saklanan koz
Kürt siyasi hareketi ile Erdoğan ilişkisinin nihai test zamanı ise Cumhurbaşkanlığı seçimleri olacak. Cumhurbaşkanı bu yıl ilk kez halk tarafından seçilecek. Türkiye genelindeki yaklaşık yüzde 7-8’lik halk desteği BDP’nin son ana kadar elinde tutacağı kozdur. Cumhurbaşkanı olmak isteyen Erdoğan son ana kadar bu kozu kazanabilmek için uğraşacak. Kontrol dışı gelişmeler olmazsa, Kürt siyasi hareketi de Erdoğan da o güne kadar mevcut ilişkileri bozmadan yürütmek isteyecektir.