Tuğrul Akşar

Kulüpler pandemi yarasını saramadı

09 Nisan 2023 Pazar

UEFA’nın 2023’te yayınladığı kulüp lisanslama ve finansal sürdürülebilirliğe ilişkin karşılaştırma raporuna göre, kulüplerin pandemi nedeniyle finansal sürdürülebilirliklerinde önemli zafiyetler oluştu. Pandemi kaynaklı kayıplar Avrupa futbolunda 7.3 milyar Avro’ya ulaştı. Bu tutar 2022 verilerine göre 27.6 milyar Avro büyüklüğündeki Avrupa futbol gelirlerinin yüzde 28’ine karşılık geliyor. Bu kapsamda Avrupalı kulüpler için finansal sürdürülebilirlik her zamankinden daha önemli hale gelmiş bulunuyor. 

2020’de 3.1 milyar Avro olarak gerçekleşen pandemi kaynaklı kayıplar, 2021’de 4.7 milyar ilave zararlar ile toplamda 7.3 milyar Avro’ya ulaştı. 2022 için tahmin edilen olası zarar tutarı ise yaklaşık 3 milyar Avro civarında olacak. Koronavirüs şüphesiz futbolda da derin yaralar açtı. Futbol hâlâ ekonomik ve finansal olarak pandemi öncesi normaline dönemedi. Bu küresel koşullar dikkate alındığında kısa vadede futbolun eski parasal gelirlerine ulaşması zor görünüyor. Nitekim, 2018-19 sezonunda Avrupa futbolunun yarattığı parasal büyüklük 28.9 milyar Avro’ya ulaşmıştı. Son raporda ise bu tutar 27.6 milyar Avro oldu. Yaklaşık yüzde 4’lük bir küçülmeden söz ediyoruz. Kulüpler son bir atakla başta yayın olmak üzere gelirlerini önemli ölçüde artırdılar ama hâlâ bugünkü gelir seviyesi 2018-19 sezonunun gerisinde görünüyor. 

Pandemi kaynaklı gelirler düşerken, dünya ekonomisindeki enflasyonist gelişim kulüp giderlerini artırıcı bir etki yarattı. Pandemi olumsuzluklarının kulüplerin gelirlerinde neden olduğu düşüşler, kulüpleri daha fazla borçlanmaya itti. Dünya ekonomisinde enflasyon kaynaklı yükselen faizler kulüp borçlanma maliyetlerini yükseltti. Artan finansal maliyetler ise kulüp zararlarının büyümesini beraberinde getirdi. Bu olumsuzluk kulüplerin finansal sağlıklarını tehdit eder boyuta geldi. 

Kulüplerin pandemi öncesi ve sonrası operasyonel giderlerine baktığımızda, pandemi öncesi kulüp faaliyet giderleri gelirlerin yaklaşık yüzde 11’i civarındayken, 2021 için bu oran gelirlerin yüzde 33’üne yükselmiş durumda. 2022 verilerine göre bu oranın daha da yükseleceği beklentisi var. Bu orandaki yükselişi etkileyen en önemli gider kalemi ücret giderlerinde yaşanan artışlar. 2022’nin henüz yayınlanmamış verilerine göre ücret giderlerinin toplam gelirin yaklaşık yüzde 70’ine ulaşması bekleniyor. Ücretlerdeki artışın yanı sıra kulüplerin transfer kârlılıkları da bu dönemde düştü. Kulüp kârlılığını olumsuz etkileyen bir başka faktör nakit çıkışı gerektirmiyor da olsa amortismanlar. Yükselen bonservis bedelleri kulüplerin amortisman giderlerinin de artmasına neden oldu.



Yazarın Son Yazıları Tüm Yazıları

Avrupa ne getirir? 9 Ekim 2024

Günün Köşe Yazıları