Şahin Aybek

YKS’ de o ‘’an’’…

15 Temmuz 2019 Pazartesi

O ‘’an’’, 24 tercihin ÖSYM aday işlemleri sistemine düzgün bir sıralama ile girilerek ‘’Onayla/Kaydet’’ butonuna basıldığı an, bir yıllık emeğin yıl içerisinde pek akla getirilmeyen en önemli aşaması. Geleceğe atılan en önemli adımlardan birisi … YKS tercih maratonu !

Konu hakkında bende detayları ve tercihlerin püf noktalarını sizin için bir uzmana sordum.Uzmanımız Meltem KAHRAMAN, yöneticilik/ rehber öğretmenlik görevini yürütüyor. Şimdi sorularımız ile bu aşamada merak ettiklerinizi ve ayrıntıları kendisine soralım.

*Kıymetli hocamız Meltem KAHRAMAN, tercih dönemi, geldi çattı. Adaylara tarihler hakkında bilgi verelim mi öncelikle ?

Bizler de adaylar ve velilerimiz gibi ÖSYM web sayfasında takipte kalarak ve yayımlanan güncel kılavuzları inceleyerek tarihleri takip ediyoruz. 18 Temmuz 2019 Perşembe günü YKS sonuçları açıklanacak. Devamında ise adayların sınava hazırlanırken bu kadar telaşlanacaklarını tahmin etmedikleri zorlu ve hızlı karar vermeleri gereken süreç başlayacak. ÖSYM bu sene geçtiğimiz yıllardan farklı olarak tercih aralığını 23 Temmuz/ 29 Temmuz gibi altı güne sıkıştırdı. Tercih giriş işlemleri bu aralıkta başlayacak, ancak tercih danışmanlığı yapan rehber öğretmenler ile adaylar sonuçların açıklanmasının hemen akabinde liste oluşturmaya başlayacaklar.

Aralığın kısa tutulmasının bize çok dezavantajı olmuyor, aksine okul kayıtlarının, ek kontenjanların belirlenmesinin öne çekilmesi kimsenin eğitiminden geri kalmamasını sağlayacak gibi görünüyor. Tabii bu durum belirtilen zaman dilimi içerisinde tercih listesini ‘’daha hızlı’’ düşünerek; kararlı, tutarlı ve mantıklı, tabiri caizse ayakları yere basan bir liste hazırlamamızı gerektiriyor. Yerleştirme sonuçlarının da tercih işlemleri bitiminden yaklaşık 10 gün sonra açıklanmasını bekliyoruz.

*Peki adayların bu son aşamada sıralamalarını şekillendirirken nelere dikkat etmeleri gerektiğini maddeler halinde sıralayabilir misiniz?

Öncelikle bir yıl boyunca yorucu bir maratonun içindeydiler ve bu maraton öyle ya da böyle bitti. Bu nedenle tüm adaylara geçmiş olsun diyorum. İşin hazırlanmak kadar stresli, ama bir o kadar da keyifli kısmı şimdi başlıyor. Adaylar belirledikleri hedeflerini YKS sonuç sıralamaları geldiğinde tekrar gözden geçirsinler. Bunu uzmanlara danışarak yapmalarını ve YÖK atlastan mutlaka faydalanmalarını önemle rica ediyorum. Toplam 24 tercih sıralayacağız. Elbette tamamını doldurmak zorunda da değiliz. Ancak yine de ben adaylara sıralamalarını esnek tutmalarını, dolayısıyla kendilerine verilen bu sayıyı kullanmaya çalışmalarını öneriyorum. Sıralamayı oluştururken dikkat edilmesi gerekenleri ise şöyle sıralayabiliriz;

*Puan bizi yanıltabilir. Bu nedenle tercihlerimizi Türkiye Geneli sıralamamız ne ise ona uygun biçimde oluşturmalıyız.

Sıralama yaparken kendi sıralamalarının üzerinde 5, kendi sıralamalarının seviyesinde 10 civarı, son tercihlerine ise listeyi tehlikeye atmayacak kendi sıralamalarından daha düşük puanlı bölümler yazmalarını öneriyorum. Örneğin adayımız 50.000’ lik sıralamaya yerleşmiş; listesini 25.000’ lik bölümden başlayarak, 100.000’ lik sıralamaya kadar düşürerek oluşturabilir.

Elbette listemize yazacağımız bölümler; öncesinde hedeflediğimiz, kazanırsak asla mutsuz olmayacağımız, mesleğin içeriği ve iş imkanları bakımından araştırılmış, yazılacak üniversite gidilip görülmüş, yurt imkanı, dili, burs durumu ... vs. gibi konular açısından da detaylı araştırılmış olmalı.

Yazdığımız bölüm ve üniversitenin özel koşullarını mutlaka kılavuzdan tek tek incelememiz, burs, yabancı dil, kampüs ortamı, sosyal olanakları, yurt dışı imkânları… gibi konularda da detayları öğrenmemiz gerekiyor.

Adaylar mümkün ise bu süreçte istedikleri bölüm ve yazacakları üniversiteleri yukarıda da belirttiğim gibi gezmeli; amfileri görmeli, öğretim üyeleri ile tanışmalı, kampüste yaşamı solumalı, akademik içeriği bizzat akademisyenlerden dinlemeliler. Bu süreçte devlet veya vakıf tüm üniversiteler bu konuda adaylara destek vermek için kolları sıvıyor.

Listelerinde kazanıp gitmeyecekleri bölüm ya da üniversite asla yer almamalı. Bir sonraki yıl kayıt yaptırmamış olsalar bile adayların okul puanı yarı yarıya düşürülerek YKS puanına ekleniyor. Doğru karar vermek bu nedenle çok önem arz ediyor.

Tercih edilen bölüm Hukuk, Mühendislik, Tıp, Mimarlık ve öğretmenlik bölümleri ise kılavuzda yer alan sıralama sınırını göz önünde bulundurmalıyız. Örneğin Tıp fakültesi yazacak bir aday 50.001. sırada ise bu bölüme listesinde yer veremiyor. Tıp Fakültesi yazacak adaylar için belirlenen kota 50 ve altı oldu.

Adaylar 23 Temmuz/ 29 Temmuz tarihleri arasında http://ais.osym.gov.tr adresinden kendi şifreleri ile listelerini sağlıklı ve doğru biçimde girebilirler. Son güne kadar değişiklik yapma hakkınız var, ancak bu hata riskini de beraberinde getirdiği için çok önerdiğimiz bir şey değil.

Listelerini aday işlemleri sisteminden onayladıktan sonra çıktı almalarını, çıktıyı tekrar kontrol ederek saklamalarını ve şifrelerini de süreç tamamlanana kadar hiç kimse ile paylaşmamalarını öneriyoruz.

Adaylara ve onlar kadar heyecanlı ebeveynlerine meslek seçimi konusunda tavsiyeleriniz
nelerdir ?
 
Adaylar da aileler de bu süreçte çok heyecanlılar. Heyecanı gerginliğe dönüştürmemekte fayda var. Adaylar kişisel özellik, ilgi ve yeteneklerine en yakın mesleği seçecek, o bölümü okuyacağı eğitimi en üst düzey üniversiteyi listesinin baş sıralarına yazacak. Aileler elbette ‘’Ben olamadım, sen olsaydın!’’, ya da ‘’Ben oldum, sen de bu ol.’’ gibi meslek dayatması muhakkak ki yapacaktır. Mesleklerin Türkiye’ deki geçerlilikleri, yaşam koşullarının zorlaşmasının elbette ebeveynlerin bu paylaşımlarında etkisi yadsınamaz. Ama yine de okuyacak ve o mesleği icra edecek kişiler adaylar ve son karar onların olmalı. ‘’Ben seçtim.’’ Dedirtmek, ‘’ Senin yüzünden seçmiştim.’’ Demelerinden daha iyi olacaktır. Gerekli yönlendirmeleri yapıp izlemek daha az gerilime neden olur. Adaylarında rasyonel hedefler peşinde olmalarını, hayatın gerçeklerine de gözlerini yummamaları gerektiğini, hangi mesleği seçerlerse iyi bir eğitim aldıktan sonra iş hayatında mutlulukla yapılan her işin başarıyı ve refahı beraberinde getireceğini düşünüyorum.
 
Tüm adayların ‘’O AN’’ ı en verimli şekilde geçirmelerini, gelecekleri için en doğru kararı vermelerini, uzmanlardan ve YÖK ATLAS’ tan da destek alarak en gerçekçi sıralamayı oluşturmalarını temenni ediyorum. Türkiye Hepimizin, Eğitim Hepimizin… 
 
 


Yazarın Son Yazıları Tüm Yazıları


Günün Köşe Yazıları