Tencerelerle, düdüklerle, içine bozuk para doldurulmuş plastik su şişeleriyle kadınların tutturdukları kusursuz ritme kayıtsız kalmak mümkün değildi. Kalabalık meydanlardan o esnada geçmekte olanların bazıları belki bir eğlenti ümidiyle kafasını uzattı. Teflon tavaların ortasına Kürtçe “yaşasın barış”, “biji aşiti” yazdığını görüp anında yoluna dönen de vardı, ama daha çok da kadınlar durup oturarak, en azından alkışlarıyla destek veriyordu. Galatasaray’da polis de köşede hazırdı, düdük satıcılarıysa birden bitiverdi.

Geçen haftalarda tek tek eylemlerle başlamışlardı dünkü en büyüğü oldu. Barış İçin Kadın Girişimi’nin (BİKG) çağrısıyla kadınlar Adana, Samsun, Erzincan, Çanakkale, Antakya, Bursa, Eskişehir, İzmir, Ankara, Kocaeli, Mersin, Muğla ve İstanbul’da Galatasaray ile Kartal meydanlarındaydı. “Biz kadınlar, savaşın göç, yoksulluk, tecavüzler, ölümler, yas ve acı demek olduğunu çok iyi biliyoruz; savaşa karşı sesimizin susturulmaya çalışıldığının da farkındayız. Artık her yanımızı saran bu savaşa karşı bir kez daha ses çıkarmak için, barışı hiçbir iktidar hırsına feda etmeyeceğimizi göstermek için hep birlikte sokaklardayız” diyorlardı. 13 şehirdeki meydanlara çıkamayanları da bulundukları yerlerde savaşa karşı ses vermeye davet ettiler. Sosyal medya kullanıcıları için bir adres de var: #BarışaİhtiyacımVar etiketi.

90’lardan bugüne

Herkesin 90’lı yıllara mı dönüyoruz diye kaygılandığı, savaş taktik ve reflekslerinin bir çırpıda uyandığı şu günlerde bu eylemi düzenleyen Barış İçin Kadın Girişimi’nin kökleri de 90’lara uzanıyor. İnsan Hakları Derneği çatısı altında 1996’da bir araya gelen bir grup kadın “Resmi literatürde ‘düşük yoğunluklu savaş’ olarak adlandırılan bu durum, aslında bölgede yarattığı korkunç tahribat ve bütün ülkeyi etkileyen trajik sonuçlarıyla klasik bir savaştır. Savaşın bir an önce sona ermesini, savaşla ilgili uluslararası hukuk kurallarının işlemesini talep ediyoruz” diyerek yola çıkmıştı. Arada kesintiler olduysa da sosyalist, feminist kadın hareketleri ve muhtelif barış inisiyatifinin birikimiyle Barış İçin Kadın Girişimi İnisiyatifi 2009’da tekrar bir araya geldi.

Susmadılar

BİKG, özellikle çözüm sürecine benzeri çok bulunmayan, aktif, yapıcı bir sivil destek verdi. Bu nasıl bir destek? Oturdukları yerden konuşmadılar, “barış” fikrinin topluma ne derece nüfuz ettiğini yerinde soruşturmak için onlarca ziyaret gerçekleştirdiler. Farklı kesimlerden gelen kadınlar Dersim’den Diyarbakır’a, İzmir’den Bursa’ya gidip kadınlarla görüştüler. O dönem Batı’da Kürtleri neden bu kadar rahatsız ettiği çok da anlaşılmayan kalekol protestolarına katıldılar, Kandil’de kadınlarla kalıcı barış üzerine konuştular. Raporlar hazırladılar, atölyeler, konferanslar düzenlediler, uluslararası müzakere örneklerini tartıştılar, gördükleri sorunları işaret ettiler.

Seçim sonrası yaratılan bu savaş ortamında 90’lar arazlarına dönmek istemeyenler, tekrar demokratik çözüm yollarının aranmasını, barışı talep edenler, savaş çığırtkanları arasında bağırmadan varlıklarını hatırlatamıyor. İşte kadınlar bu yüzden seslerini yükseltmeye karar verdiler. Üstelik “bir kadın olarak susmaları” salık verildiği zamanlarda.