“Gücünü sokaktaki kalabalıklardan ve internet kampanyasından aldı. Bir kere bile İtalya’da televizyona röportaj vermedi. Konuşmuyor Grillo, bağırıyor ve deyim yerindeyse verip veriştiriyor. İtalyan siyaset sistemine savaş ilan ettiğini söyleyen, alışılmışın dışında bir siyasetçi. Toplantılarına İtalyan gazetecileri kabul etmedi, sadece yabancı gazetecilerle konuşuyor. İtalyan gazetecileri ‘sistemin uşakları’ olarak görüyor. Grillo, durgunluk ve yolsuzluğa gösterilen öfkeyi temsil ediyor. Avrupa’daki liderlerin, Grillo’ya baktıklarında endişelenmeleri için çok nedenleri olacak.” BBC, İtalya’daki yerel seçimlerin sürprizi Cenovalı komedyen Beppe Grillo’yu işte böyle tanımlıyor. Daha 4 yıl önce adı sanı bile olmayan, şimdi ise ülkenin en popüler sıra dışı oluşumu haline gelen Beş Yıldız Hareketi ve onun ilginç lideri büyük siyasi partilerden ümidini kesen İtalyanların desteğini almayı nasıl başardı?
Yanıt aslında çok basit: Günümüz iletişiminin en güçlü kanalı olan interneti ve sosyal ağları arkasına alarak.
70’li yıllardan beri tiyatro ve televizyonlarda başarılı komedyenliği ile tanındı Grillo, özellikle de bir döneme damgasını vuran Sanremo Müzik Festivali’ndeki sunuculuğu ile. Monologları ile yeri geldiğinde siyasi ve iktisadi güçleri hiç sakınmadan eleştiren, ölümden ve cinsellikten cesurca konuşan Grillo bu tavrı yüzünden televizyon kanalları kendisine sansür uygulayınca başka yollar denedi. Bir yandan meydanlara çıkarak konuştu bir yandan da kendine dijital bir blog oluşturdu. 2009 yılında dünyanın en çok okunan ve etki yaratan bloglarının yer aldığı Web Celeb listesinde beşinci sırada yer alan Beppe Grillo halen İtalya’nın en çok okunan blogu durumunda. İlk siyasi mesajlarını bu blogdan yayımlamaya başladı; yakınındaki en önemli isim ise sürekli fikir alışverişi yaptığı iletişim ustası Gianroberto Casaleggio oldu. Casaleggio’nun modern data tekniklerini büyük ustalıkla kullanması Grillo’nun kendine has üslubu ve hitabet hâkimiyeti ile buluşunca büyük kitleleri arkasına toplamayı başardı. İlk atağını kamu harcamalarını hedef alan söylemleri ile yaptı. 5* Hareketi’nin beş yıldızı ise “temiz suya herkesin erişimi, toplu taşıma, kalkınma, dijital ağlara herkesin erişimi ve çevre..” Hiçbir zaman sağ veya sol bir hareket olarak kendini sunmayan Beppe Grillo kapısının tüm bu konuları kabul eden kişilere açık olduğunu belirtiyor ve “Kimsenin hayatı değersiz değildir. Her gün iki insanın iş bulamadıkları ve borç içinde yüzdükleri için binaların tepelerinden atlayıp canına kıyması kabul edilemez. Bir dayanışma mekanizması geliştirmek durumundayız” diyor. 5*’ın en önemli özelliği şeffaf siyaset. Adaylar harekete üye olan yurttaşlar tarafından ağ üzerinden seçildi. Adaylar özgeçmişlerini herkese sunmak zorunda ve adli geçmişleri temiz olmalı. Ayrıca seçilen adayların altı ayda bir, ağ üzerinden seçmenlerin desteğini yenileyip yenilemediğini sorarak cevabın olumsuz olması halinde görevlerini bırakacakları bir şeffaf siyaset kültürü yarattı. 2009 yerel seçimlerinde 11 belediye meclisi üyesi seçimi kazandı. İngilizlerin ünlü think-tank kuruluşu Demos’un son araştırmasına göre Grillo’ya oy verenler İtalya’nın ortalamasının üstünde eğitime sahip olanlar, çoğunlukla erkekler, işsizler ve umutsuzlar. İlginç bir karma değil mi? “Yurttaşlık bilinci üzerine eğitim yatırımı yapılması, yenilenebilir enerji yatırımlarının artırılması, bilgi akışının bilhassa devlet tarafından ücretsiz ve şeffaf olarak yapılması, sürdürülebilir toplu taşıma tercihlerinin yapılması, sağlık ve eğitim harcamalarının kurallara oturtulması ve devlete verilmesi...” Ana hatlarıyla 5* Hareketi’nin programı böyle. Ancak madalyonun bir de öteki yüzü var. Grillo eski aşırı sağ militanlarını kabul etmekle, programında göçmenlik yasasına yer vermemekle, İtalya’da doğan göçmen çocuklarının İtalyan yurttaşlığına geçmesi ile alakalı yasanın ülkenin ilk ihtiyacı olmadığını söylemesiyle ve küfürlü ve cinsiyetçi söylemleriyle suçlanıyor. (Kaynak: Bianet/Murat Çınar)
5* Hareketi İtalya’nın kronik hastalığına çözüm olabilecek mi? Yoksa hızlı parlayıp çabuk sönen bir yıldız mı olacak? Bunun yanıtını önce önümüzdeki yıl yapılacak olan parlamento seçimleri gösterecek ve tabii Grillo’nun kendisi... Ancak Grillo’nun kazandığı zafer, eski tarz siyasetin sonunun gelebileceğini gösteriyor. Tüm bu gelişmeleri diğer ülkelerdeki siyasi liderler de onlardan ve kirli politikalarından bıkan halk da ilgiyle izliyor. Acaba Türkiye’de bir cesur komedyen ortaya çıkar mı? Merakla bekliyorum doğrusu...