Stockholm Uluslararası Barış Araştırmaları Enstitüsü’nün (SIPRI) raporuna göre, dünya genelinde askeri harcamalardaki artış hızı geçen yıl durdu. 1998’den bu yana yılda ortalama yüzde 4.5 artan askeri harcamalar, 2011’de sadece yüzde 0.3 artış oranıyla 1 trilyon 740 milyar dolar olarak gerçekleşti. SIPRI’nin askeri harcamalar uzmanı Sam Perlo-Freeman’a göre ABD ile Batı Avrupa’nın bütçe açıkları ve finans krizi nedeniyle savunma bütçelerini kısması askeri harcamaların artış oranını düşürdü. ABD ve Batı Avrupa’nın savunma bütçelerini kısmasına karşılık ordularını modernleştiren Çin ve Rusya’nın askeri harcamaları geçen yıl da önemli ölçüde artış gösterdi. Rusya ve Çin’in yanı sıra gerginlik yaşanan bölgelerdeki ülkelerin askeri harcamaları da arttı. Geçen yıl 17.9 milyar dolar askeri harcama yapan Türkiye, savunma giderlerini kısan ülkeler arasında. Türkiye askeri harcamalar sıralamasında 15. sırada. Askeri giderlerinin milli gelire oranı 2.3 olan Türkiye’nin askeri giderleri son on yılın ortalamasına göre yüzde 12 düşüş gösterdi.

Bütçe açıkları kısıntıya yol açtı

Askeri harcamalar listesinde başı çeken ABD geçen yıl bütçesini yüzde 1.2 oranında kıstı. 8.7 milyar dolarlık kısıntı yapan ABD’nin yıllık harcaması 711 milyar dolar olarak gerçekleşti. Bütçe açıklarını kapatmak için, kongre kararıyla askeri giderlerini kısmaya başlayan ABD önümüzdeki on yıl içinde 500 milyara yakın tasarruf yapacak.

Batı Avrupa ülkeleri de açıkları kapatmak ve finans krizine karşı önlem olarak savunma bütçelerini daralttı. Kısıntı önümüzdeki yıllarda da devam edecek. Avrupa ülkelerinin toplam askeri harcamaları geçen yıl sadece yüzde 0.2 artışla 407 milyar dolar olarak gerçekleşti. Ancak askeri harcamalar Avrupa’nın ikiye ayrıldığını gösteriyor. Zengin Batı harcamalarını kısarken Doğu Avrupalı ülkelerin harcamaları yüzde 10.2 arttı.

Askeri harcamaları 1995’ten bu yana yüzde 500 artan Çin geçen yıl 143 milyar dolar harcadı. Çin’in askeri harcamalarındaki artış nedeni, ABD’nin Pasifik’teki güçlü varlığını dengeleme ve bölgesinde süper güç olma yolunda ordusunu modernleştirme politikası. Benzer nedenlerden dolayı Rusya da harcamalarda kısıntıya gitmiyor. Geçen yıl 71.9 milyar dolarlık harcama yapan Rusya, 2020’ye kadar Sovyetler Birliği döneminden kalan tüm silah, araç ve gerecini değiştirip ordusunu modernleştirmiş olacak.

2010’a göre geçen yıl yüzde 8.6 daha fazla harcama yapan Afrika kıtasının toplam askeri gideri 34.3 milyar dolar. Afrika kıtasının ortalamasını yükselten ülke geçen yıl yüzde 44 daha fazla askeri harcama yapan Cezayir. Gerginlik bölgesi Ortadoğu’da da askeri harcamalar arttı. İran, Birleşik Arap Emirlikleri, Katar ve Yemen’den sağlıklı veriler elde edilemediğine işaret ediliyor. Rekor askeri harcamaları yüzde 55 artan Irak’ta. İsrail, Suriye, Kuveyt, Bahreyn ve Umman da askeri harcamaları artan ülkeler arasında.