TÜİK temmuz ayının ilk haftasında Türkiye’nin 2020 doğum verilerini açıkladı. Daha önce toplam nüfus istatistiklerini de açıklayan TÜİK’in verileri oldukça tartışmalı. TÜİK’in daha önce açıkladığı nüfus istatistiklerinde 2020 yılında Türkiye’nin nüfus artış hızının aniden düştüğü gözlenmişti. Bu verilerden yıllık nüfus artış hızının, 2019’da binde 13.9 iken 2020 yılında binde 5.5’e düştüğü anlaşılıyordu.

Hatta CHP milletvekili Dr. Ali Şeker bu konu hakkında Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay’a çeşitli sorular yöneltmişti. İşte bu yılın başında başlayan bu tartışma TÜİK’in 2020 doğum istatistiklerini açıklamasıyla yeni bir boyut kazanıyor.

Tablodan da anlaşılacağı üzere 2020 yılında Türkiye’nin nüfusu 83.6 milyon oldu. Ancak bu rakam beklenen değerin altında. Çünkü Türkiye’de nüfus son zamanlarda her yıl ortalama 1.1 milyon kişi artmaktaydı. Ancak 2020 yılında nüfus artışı 459 bin kişi oldu. Arada yaklaşık 700 bin kişilik bir fark var.

DOĞUMDA ANİ DÜŞÜŞ YOK

Bu fark nelerden kaynaklanabilir? Ya doğum sayıları azalmış olabilir ya da ölüm sayıları artmış olabilir. Veyahut her ikisi birden gerçekleşebilir. Tabii ki bu sebeplerin dışında olağanüstü nedenler de olabilir. Mesela “bu kadar” insan bir anda ülkeyi terk etmiş olabilir. Ama en azından 2020 yılında Türkiye’de böyle bir sürecin yaşanmadığını biliyoruz.

İşte TÜİK doğum sayılarını açıklayınca bu konuda bir fikrimiz oluşmaya başladı. Çünkü TÜİK’in açıkladığı doğum sayıları beklendiği gibiydi. Türkiye’de son zamanlarda her yıl ortalama 1.1 milyon yeni bebek dünyaya geliyor. 2020 yılında da yaklaşık 1.1 milyon yeni doğum gerçekleşti. Yani doğum sayılarında ani bir düşüş yok.

250 BİN KİŞİ NEREDE?

O zaman ölüm istatistiklerine bakalım diyoruz ama bu yıl TÜİK ölüm istatistiklerini yayımlamadı. TÜİK, bir açıklama yaparak “Ulusal Veri Yayımlama Takvimine göre 24 Haziran 2021 tarihinde saat 10.00’da yayımlanması planlanan ‘Ölüm ve Ölüm Nedeni İstatistikleri, 2020’ haber bülteni, idari kayıtlardan üretilmekte olan istatistiklere ilişkin çalışmaların henüz tamamlanamamış olması sebebiyle ileri bir tarihe ertelenmiştir” dedi. Bu konuda bir diğer CHP Milletvekili Özgür Karabat açıklamalar yaparak daha önce Dr. Ali Şeker’in sorduğu soruların benzerlerini gündeme taşıdı.

Yani anlaşılan doğum sayıları normal ama ölüm sayılarını bilemiyoruz. Türkiye’nin yoğun gündemi içinde gözden kaçmaması gereken bir konu bu. Basit bir hesapla, 2019 yılında nüfusumuz 83.1 milyon ve 1.1 milyon yeni doğum var. Eğer her yıl olduğu gibi yaklaşık 400 bin vefat gerçekleşmiş olsaydı nüfusumuzun 2020 yılında yaklaşık 700 bin kişi artması ve yaklaşık 83.8 milyon olması gerekirdi. Ama 2020 yılında nüfusumuz 83.6 milyon oldu.

Yani yaklaşık 250 bin kişi bir yıl içinde kayıtlardan yok oldu gibi görünüyor. Pandemi sürecinde yayımlanan bu veriler endişe uyandırıcı. Çünkü bu veriler karşısında bu süreçte insanın aklına tek bir soru geliyor: Acaba pandemiden kaynaklı ölümler tahmin edilenden çok daha fazla olabilir mi?

DR. BURAK ÖZTORNACI

ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ ZİRAAT FAKÜLTESİ