Olaylar Ve Görüşler

Yanlış veriden doğru sonuç beklenemez - Osman GÖLCÜK

17 Ağustos 2023 Perşembe

Temmuz ayı enflasyon rakamları açıklanmadan önce Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in TÜİK başkanına arayıp doğru enflasyon rakamları açıklayın, sizin açıkladığınız enflasyon rakamlarıyla program yapamıyorum dediği iddia ediliyor.

Türkiye’de enflasyon, işsizlik vb istatistik verileri konusunda ölçümleri yapan, hesaplayıp açıklayan resmi kurum Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) ama enflasyon konusunda çalışma yapan iki kurum; İstanbul Ticaret Odası (İTO) ve tarafsız olduğunu inandığımız Enflasyon Araştırma Grubu (ENAG) da var.

TÜİK’in açıkladığı enflasyon rakamlarıyla ENAG ve İTO’nun açıkladığı rakamlar arasında uçurumlar var. TÜİK enflasyonu yüzde 30-40 oranlarında açıklarken ENAG yüzde 150, İTO yüzde 120 gibi oranlar açıklayabiliyor.

HAYALİ RAKAMLAR

İşsizlik rakamlarını açıklarken de TÜİK en düşük rakamları açıklıyorlar. İşsizlik oranlarını küçültmek için son 3 ayda İŞKUR’a başvuranları gösterip, iş bulmaktan ümidini kesenleri artık işsiz kabul etmeden hayali rakamlar açıklıyorlar. 

Enflasyon, işsizlik ve diğer istatistik rakamlarını açıklama konusunda inandırıcılıklarını yitirdiler. Açıkladıkları enflasyon oranına göre zam yaptıkları emekli ve maaşlı çalışanları mağdur ettikleri gibi ülkeye de büyük zarar veriyorlar. Örneğin hasta olup gittiğiniz hastanede doktor sizden tahlil istese ve laboratuvardaki görevli tahlil sonuçlarını kafasına göre doldurup gönderse, o doktor size doğru teşhis koyup doğru tedavi uygulayabilir mi? Yanlış tedaviyle hasta yaşamını bile yitirebilir. Biz henüz ölmedik, tam yatağa düşüyoruz ya maliye bakanını değiştiriyorlar ya da Merkez Bankası başkanını... Asıl değişmesi gerekense yerinde duruyor.

YARINI GÖREMEMEK

Merkez Bankası faiz oranlarını hesaplayacak, döviz kuruna müdahale edecek ama veri olarak kullanacağı enflasyon oranı gerçek değil! Maliye bakanı bütçe yapacak, zam yapacak, devlet yatırım yapacak ama enflasyon rakamından işsizlik oranına tüm veriler hatalı! Burada nasıl bir plan yapılabilir?

Enflasyon rakamınız yanlış, faiz oranlarınız yanlış, Merkez Bankası rezervleriniz hayali, işsizlik oranı yanlış, döviz kurunuz yanlış, yıl sonu döviz ve enflasyon tahminleriniz yanlış, bu durumda sanayici, ithalatçı, ihracatçı nasıl plan yapsın? Yabancı yatırımcı hangi cesaretle Türkiye’ye yatırım yapsın?

Bu kadar yanlış verilerle ülke ekonomisindeki soruna doğru teşhisin konulması ve gerekli önlemlerin alınmasının imkânı yok. Bakanlık bile önünü göremiyor, ülke el yordamı ve günlük tedbirlerle yönetiliyor. Yapılacak planların tek adamın sözüyle değişip uygulandığı Türkiye’de ekonomik krizden çıkmak için zam yapmaktan, yeni vergi koymaktan başka yol kalmıyor. 

DOĞRUDAN MÜDAHALE

Eskiden Devlet Planlama Teşkilatı vardı, doğru verileri toplar, planları hazırlar bakanlık, siyasi iktidar planları kendi programların göre değiştirirdi. Şimdi siyaset artık doğrudan verilere müdahale ediyor. Esasında tek adamın planlamaya ihtiyacı da yok.

Faiz sebep, enflasyon sonuç saçmalığının bile uygulandığı ülkede başka daha ne yanlış yapılabilir ki? Hani derler ya “Bir deli kuyuya taş atmış, kırk akıllı çıkaramamış” şimdi çıkış yolları arıyoruz.

OSMAN GÖLCÜK

BİLİŞİMCİ



Yazarın Son Yazıları Tüm Yazıları


Günün Köşe Yazıları