21. yüzyılın ilk çeyreğinde küresel ölçekte etkisi olan çok gelişme yaşandı. Son olarak Rusya-  Ukrayna savaşı da savaş olarak yaşattıkları yanında, insanlık için mesajlar ve derslerle dolu.

İlk akla gelenler şunlar:

Birincisi, savaş, insanoğlunun uygarlık yolunda tüm övünmelerine rağmen sanıldığı kadar yol alamadığını, gerekli olgunluğa ulaşamadığını gösterdi. Bunun önemli kanıtı, insanlığın ortak değeri olan sanat ve edebiyat eserlerinin ve onları yaratanların öneminin, bu savaş dolayısıyla bir anda dibe vurmasıydı. Batılı ülkeler bu savaştaki Rusya karşıtlıkları sebebiyle, hiç yüzleri kızarmadan Rusya’nın yetiştirdiği dünya çapındaki sanatçıları, edebiyatçıları, onların eserlerini yasaklama, yaşayan Rus sanatçıları ülkelerinden kovma ilkelliğine düştüler. 

İkincisi, Avrupalılar, Ukraynalı sığınmacıları Hıristiyan oldukları ve Avrupalı saydıkları için “Bunlar sarı saçlı, mavi gözlü, bunlar bizden!” diye kolayca sahiplendiler. Onlara ilgileri yanlış değildi ama yakın geçmişte başta Müslümanlar olmak üzere Hıristiyanlık dışı bir dinden, Batılılara yabancı bir ırktan veya etnik kökenden olan çoğu kader kurbanı sığınmacıları ülkelerine kabul etmemek için her türlü zorluğu çıkardılar. Onları dışladılar; ölüme ve kaderlerine terk ettiler. 

İSTENMEYEN SONUÇ

Üçüncüsü, Avrupalılar, Ukrayna’nın Buça bölgesinde Ruslar tarafından yapıldığı öne sürülen katliamı kınarken, 1995’te Srebrenitsa’da Sırpların bir gecede 8 bin 370 Müslüman Boşnak’a yaptığı katliama karşı kıllarını kıpırdatmamışlardı. Uygarlık seviyeleriyle övünen Avrupalıların tarihi, çoğu zaman çifte standartların tarihidir.

Dördüncüsü, Rusya, fazla ikna edici olmayan bir güvenlik endişesi gerekçesiyle saldırdığı Ukrayna’da, Rus ordusunun dünyadaki imajına uygun bir performans gösteremedi. Tersine zaaf içinde, plansız bir ordu imajı yarattı. Büyük çapta sivil ölümü, sivil yapıların tahribatı bunun kanıtıdır. Rusya, bu görüntü nedeniyle, dünyada ABD’yi dengeleyecek güç olma vasfını yitirdi.

İnsanlık, ABD’nin dünya jandarması olmasına karşı çıkarken Rusya, Ukrayna’da, şimdiye dek yarattığı algıya uygun bir varlık gösteremedi. Bu, insanlığın beklentisine aykırıdır. Çünkü ABD, hiçbir zaman adil ve insancıl olmamıştır. ABD’nin seçeneği olmayan bir devlet olması, birçok ülkenin en istemediği sonuçtur. 

Son olarak, ülkemiz açısından en önemli sonuç, Türkiye’nin jeopolitik öneminin bir kez daha anlaşılması ve tüm dünya tarafından kabul görmesi olmuştur. 

İSMAİL ÖZCAN

EĞİTİMCİ-YAZAR