2820 sayılı kanuna göre siyasi partiler, anayasa ve kanunlara uygun olarak çalışıp, milli iradenin oluşmasını sağlayarak, demokratik bir devlet ve toplum düzeni içinde, ülkenin, çağdaş medeniyet seviyesine ulaşması amacını güden, tüzel kişiliğe sahip kuruluşlardır.

Hangi görüşü benimsemiş olurlarsa olsunlar, tüm siyasi partilerin temel amacı, demokratik devlet düzeni içinde, ülkeyi, çağdaş medeniyet seviyesine ulaştırmaktır.

Siyasi partiler ile ilgili yasaklar, kanunda çok açık ve net bir biçimde düzenlenmiş olup amaç ve faaliyetler ile ilgili yasaklar belirlenirken öncelik “demokratik devlet düzeni”nin korunmasına verilmiş ve Türkiye devletinin cumhuriyet olan şeklini, anayasanın başlangıç kısmında ve 2. maddesinde belirtilen esaslarını ve 3. maddesinde açıklanan, Türk devletinin ülkesi ve milletiyle bölünmez bütünlüğünü, diline, bayrağına, milli marşına ve başkentine dair hükümlerini, egemenliğin kayıtsız şartsız Türk milletine ait olduğunu kabul etmek zorunda oldukları hüküm altına alınmıştır.

Siyasi partiler; bölge, ırk, belli kişi, aile, zümre veya cemaat, din, mezhep veya tarikat esaslarına dayanamazlar. Anayasanın hiçbir hükmünü, anayasada yer alan hak ve hürriyetleri yok etmeye yönelik bir faaliyette bulunma hakkını verir şekilde yorumlayamazlar.

Çok önemli bir başka esas da siyasi partilerin, Türk milletinin kurtarıcısı, Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucusu Atatürk’ün, şahsiyet ve faaliyetlerini veya hatırasını kötülemek veya küçük düşürmek amacını güdemeyecekleri, buna yol açabilecek davranış ve faaliyette bulunamayacaklarıdır.

Yine bu kanun, laiklik ilkesinin korunmasını, halifeliğin istenemeyeceğini, dinin ve dince kutsal sayılan şeylerin istismar edilemeyeceğini hükme bağlamakta; dini gösteri yasağı getirmekte; siyasi partilerin, parti sıfatıyla dini ayin ve törenlere katılamayacağını, dini bayramları, ayinleri ve cenaze törenlerini, parti gösterilerine ve propagandalarına vesile yapamayacaklarını hüküm altına almaktadır.

Bu açıklamalar, akademik bir çalışmadan değil, bizzat kanun hükümlerinden alıntılanmıştır.

Tarihi bir seçim süreci geçirdik. Ancak siyasi partilerin bazıları bu süreçte kanuna aykırı söylem ve davranışlarını açıkça sergilediler. Türk milletinden ve kanunları uygulamak zorunda olan adli makamlardan hiç çekinmediler ve korkmadılar.

Bu süreçte bir hukuk devletinde olmaması gereken birçok olay ve durumla karşı karşıya geldik.

SUNA TÜRKOĞLU - EMEKLİ DANIŞTAY ÜYESİ