Enflasyon iktisadi hayatın doğal sonucu değil, iktisadi yasaların yanlış yönetilmesinin sonucudur. Bu sonucu hazırlayan etkenlerin başında, iktisadın yasalarıyla çelişen şekilde kullanılan para politikası araçları gelir. 

Enflasyon iktisadi olmaktan öte sosyal bir olaydır. Eğer 1923’te Almanya’da, Weimar Cumhuriyeti’ndeki gibi, solun önünü kesmek için, kömür tekellerinin de yönlendirmesiyle, enflasyonu kışkırtarak artan yoksulluğu yönetmek gibi bir hedef amaçlanmamış ise her ekonominin birincil önceliği, enflasyonla mücadele olmalıdır. Ancak her yıl yoksulluk yardımı alanların artması da düşündürücüdür. 

EN ZAYIF NOKTA

Enflasyonda, istihdam, büyüme ve ödemeler dengesi arasında belirleyici değişkenler aracılığıyla birbirlerini etkileyen kuvvetli bağlar bulunur. İktidarlar nesnel süreçlerde doğrulanmış iktisadi yasalara dayalı modellere göre politika araçlarını kullanırlar. Enflasyonla mücadele, kamu maliyesine ilişkin politikalarla tamamlanmadan sürdürülemez. Para politikası araçları tek başına yıkıcı sonuçlara yol açan zor bir süreçtir.

Türk ekonomisinin iktisadi değişkenlere açık, en zayıf noktası cari ödemelerdir. Faizler üzerinden bir müdahalenin ithalata bağımlı bir ekonomide, kur artışlarıyla enflasyonu tetikleyeceği de bilinir. Enflasyonu, sadece faize bağlayan görüş, yarın da ücret artışlarına bağlayabilir. Enflasyonla mücadele, üretim faktörleri üzerinden ücret, faiz, kâr ve rant faktörleriyle yakından ilişkili iktisadi modeller öngörür. Ancak üretim faktörleri içinde enflasyonu hep geriden takip eden sadece ücretler olup her ücret artışının enflasyon artışıyla geriye düşürülmesi, kapitalizmin artı değer yasasının sonucudur. 

KAZANANLARA BAKMALI

Kamunun borçlanma ihtiyacını azaltmayan her harcamanın finansmanı, artan vergilerle fiyat artışları doğurur. Faiz ile döviz kuru arasında sarmal ilişki, serbest kambiyo rejimine sahip ekonomilerin kaderidir. İktisadi yasalarla tutarlı olmayan her model başka sorunlara gebedir. Dövizdeki yükselişler ithalata bağlı işletmelerin, kredi talebini de artırır. Kredilerin genel olarak genişletilmesi, paranın dolaşım hızı yoluyla fiyat yükselişlerine de yol açar. Bir siyasetçinin söylediği gibi, her ekonomik modele ücretlilerin aldanmaması için, süslü cümlelerin ardında, kazanacak olanların kim olduğuna bakmak gerekir.

HİKMET KURNAZ

FELSEFİ İKTİSATÇI